Fréttablaðið - 12.04.2017, Blaðsíða 66
TAX
FREE
afsláttur af öllum
rúmum til páska*
LÁTTU DRAUMINN RÆTAST
ÞÚ FINNUR OKKUR
Í HOLTAGÖRÐUM
Á SMÁRATORGI
AKUREYRI OG ÍSAFIRÐI
Afgreiðslutími Rvk
Mánudaga til föstudaga kl. 10–18
Laugardaga kl. 11–17
Sunnudaga kl. 13–17 (Smáratorgi)
www.dorma.is
Holtagörðum, Reykjavík
Smáratorgi, Kópavogi
Dalsbraut 1, Akureyri
Skeiði 1, Ísafirði
* Taxfree tilboðið jafngildir 19,35% afslætti.
Gildir ekki af stillanlegum botnum eða ofan á
önnur tilboð t.d. fermingar tilboð. Að sjálfsögðu fær
ríkissjóður virðisaukaskatt af söluverði. Afslátt urinn
er alfarið á kostnað Dorma.
Lýkur
laugard.
15. april
Lokað í Dorma á skírdag,
föstudaginn langa, páska-
dag og annan í páskum
Save the Children á Íslandi
TÓNLIST
Kammertónleikar
Íslenski saxófónkvartettinn,
Vigdís Klara Aradóttir, Sigurður
Flosason, Peter Tompkins og
Guido Bäumer, flutti verk eftir
Svein Lúðvík Björnsson, Glass,
Pärt, Bozza og Piazzolla.
Salurinn í Kópavogi
fimmtudagurinn 6. apríl
Þegar ég fór á saxófóntónleika í Saln-
um í Kópavogi á fimmtudagskvöldið
hélt ég að ég væri að fara að hlusta á
djass. Það er ekki óeðlilegt. Saxófónn-
inn er áberandi í djassinum. Fólk gerir
sér ekki grein fyrir að hann er fyllilega
gjaldgengur í annars konar tónlist líka.
Tónleikarnir byrjuðu með draum-
kenndu verki eftir eistneska tónskáldið
Arvo Pärt. Þetta er upphaflega kórtón-
smíð við texta trúarjátningarinnar,
en síðar útsett fyrir strengi. Hér lék
Íslenski saxófónkvartettinn það, og
flutningurinn kom verulega á óvart.
Saxófónninn hefur orð á sér fyrir að
vera frekar harðneskjulegt hljóðfæri.
Vissulega getur tónninn úr honum
verið hvass. En núna var mýktin alls-
ráðandi. Leikið var á mismunandi
gerðir saxófóna; bassa, tenór, alt og
sópran og því voru raddirnar ólíkar og
heildarhljómurinn breiður. Útkoman
var hrífandi fögur.
Á tímabili var samtímatónlist
óskapleg óvinsæl, því hún þótti flókin
og ljót. Pärt naut hins vegar á þessum
tíma gríðarlegrar hylli fyrir einfaldan
og áheyrilegan stíl sinn. Mínímalismi
Philips Glass, Steve Reich og annarra
féll einnig í kramið hjá fólki. Þar eru
sömu tónahendingarnar endurteknar
í sífellu. Þær taka þó smám saman
breytingum, auk þess sem stef bætast
við og önnur hverfa. Boðið var upp á
slíka tónlist á tónleikunum, því leikinn
var Saxófónkvartett eftir Philip Glass.
Skemmst er að minnast glæsilegra
tónleika Víkings Heiðars Ólafssonar
í Hörpu þar sem hann lék etýður eftir
Glass. Þær voru margar nokkuð ein-
faldar og endurtekningarsamar, en
kvartettinn var fjölbreyttari. Aldrei var
dvalið of lengi við það sama. Útkoman
var skemmtilega frískleg, full af snerpu
og óvæntum uppákomum.
Franskt stykki eftir Eugene Bozza,
Andante et Scherzo virkaði líka ágæt-
lega. Tónmálið var líflegt og skreytt fal-
legum hljómum sem fjórmenningarnir
útfærðu af nostursemi.
Frumflutt tónsmíð eftir Svein Lúðvík
Björnsson olli hins vegar vonbrigðum.
Sveinn hefur samið mörg mögnuð tón-
verk, en þarna hefur honum brugðist
bogalistin. Tónlistin var hryssingsleg
og fráhrindandi, það var eins og að
Sveinn væri að leita að öllum nei-
kvæðustu hliðum saxófónsins til að
gera sem mest úr þeim. Sumum kann
að finnast það gaman, en undirritaður
er ekki einn af þeim.
Hin svokallaða Saga tangósins eftir
Piazzolla gerði sig ekki heldur, þótt
hún hafi komið miklu betur út. Þetta
er um 20 mínútna löng tónsmíð í
nokkrum köflum. Þeir eru í stíl ólíkra
birtingarmynda tangósins eftir tíma-
bilum og landsvæðum. Tónlistin var
samin fyrir flautu og gítar og þannig er
hún mjög létt og fjörleg, en á tónleik-
unum var hún nokkuð þunglamaleg.
Mjúkir hljómar gítarsins skiluðu sér
ekki almennilega í samspili saxófón-
leikaranna. Kvikar laglínur flautunnar
virkuðu óþægilega grófar. Taka skal
fram að ekki var upp á sjálfan flutning-
inn að klaga, sem var hinn fagmann-
legasti. Sumar útsetningar og umrit-
anir ganga hreinlega ekki upp.
Íslenski saxófónkvartettinn er tíu
ára og voru tónleikarnir haldnir til að
fagna því. Þetta er glæsilegur hópur
framúrskarandi hljóðfæraleikara og
er honum óskað til hamingju með
afmælið. Jónas Sen
NIÐURSTAÐA: Tilkomumikill
hljóðfæraleikur og efnisskráin var
oft skemmtileg.
Fjölbreyttar raddir saxófónsins
„Glæsilegur hópur framúrskarandi hljóðfæraleikara,“ segir dómarinn um
Íslenska saxófónkvartettinn.
BÆKUR
Velkomin til Ameríku
Linda Boström Knausgård
Benedikt bókaútgáfa
Íslensk þýðing: Þórdís Gísladóttir
Kápa: Ólafur Unnar Kristjánsson
Fjöldi síðna: 95 bls.
Prentun: Oddi
Fyrir annasama en áhugasama les-
endur getur verið sniðugt að ganga
í góðan bókaklúbb og helst fleiri en
einn til þess að láta færa sér ferskar
og spennandi bókmenntir. Nýjasta
viðbótin á Íslandi er Bókaklúbburinn
Sólin, á vegum Benedikts bókaút-
gáfu, og þó svo nafn klúbbsins minni
kannski fremur á prjónastofu eða dag-
vistun þá er óhætt að segja að Sólin rís
með bravör.
Velkomin til Ameríku er önnur
skáldsaga sænsku skáldkonunnar
Lindu Boström Knausgård en áður
hafði hún vakið athygli í heimaland-
inu fyrir ljóð og smásögur. Bakgrunnur
höfundarins í knappari formum en
skáldsögunni leynir sér ekki í Vel-
komin til Ameríku sem er hlaðin ljóð-
rænum og áhrifaríkum texta. Stuttar
og meitlaðar setningar þar sem engu
er ofaukið halda lesandanum við efnið
sem er ekki síður forvitnilegt en form
og stíll.
Í Velkomin til Ameríku segir sögu
sína og fjölskyldu sinnar
ung stúlka sem hefur tekið
þá ákvörðun í kjölfar áfalls
að hætta að tala. Ákveðið
að vefja sig og verja sig með
hjúp þagnarinnar með því
að hafna tungumálinu
og allri tjáningu eins og
henni framast er unnt.
Ellen er ellefu ára
stúlka sem býr ásamt
móður sinni og bróður
sínum á unglingsaldri í
góðri íbúð í blokk sem
er að mestu sögusvið
bókarinnar. Fjöl-
skyldufaðirinn er fall-
inn frá og Ellen er sann-
færð um að hún beri ábyrgð á dauða
hans. Faðirinn var sveitamaður sem
flutti í borgina fyrir konuna sem hann
elskaði leggst í þunglyndi og drykkju-
skap en móðirin er björt, falleg og lífs-
glöð leikkona. Þessi persónusköpun á
foreldrunum er eilítið klisjukennd en
það kemur þó lítið að sök því Ellen er
kjarni sögunnar. Vitund hennar fyllir
þar hvern krók og kima og það er í
raun fantavel skrifað hvernig hún fyllir
í eyður lífs fjölskyldunnar og þráir um
leið dauðann á barnslegan og ein-
faldan máta í trú sinni á almættið.
Velkomin til Ameríku fellur nefni-
lega aldrei í þá gildru að gerast vanda-
málasaga. Þetta er saga um mann-
eskjur og þá fyrst og fremst þessa
ungu stúlku sem hafnar tungumálinu
og tjáningunni
til þess að
verjast sársauka
heimsins. Sagan
er uppfull af
skemmtilegum
hugmyndum og
líflegu myndmáli
eins og t.d. því
hvernig Ellen hættir
að geta varist líkam-
legum ofvexti sem
herjar á hana í þögn-
inni, táknmyndum
á borð við móðurina
í hlutverki hinnar
föllnu Frelsisstyttu,
eilífa togstreitu ljóss og
myrkurs, gleði og harms
innan fjölskyldunnar og þannig mætti
áfram telja.
Velkomin til Ameríku er ferskur
andblær á skáldsagnasviðinu og enn
ein staðfestingin á mikilvægi þess að
íslenskir lesendur hafi aðgang að því
sem er að gerast í bókmenntunum
utan Íslands. Eins og var að búast er
þýðing Þórdísar Gísladóttur í senn
lipur og áferðarfalleg og það er von-
andi að íslenskir lesendur fái að fylgj-
ast með næstu verkum þessa forvitni-
lega höfundar. Magnús Guðmundsson
NIÐURSTAÐA: Falleg og mann-
eskjuleg bók um tungumálið og
þögnina, ljós og myrkur, líf og
dauða.
Í hjúp þagnarinnar
1 2 . A P R Í L 2 0 1 7 M I Ð V I K U D A G U R30 M E N N I N G ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
MENNING