Morgunblaðið - 27.11.2019, Qupperneq 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 27. NÓVEMBER 2019
Nýbýlavegur 8 – Portið, sími 847 1660, www.bambus.is, bambus@bambus.is
bambus.is bambus.is • Opið mánudaga og fimmtudaga frá kl. 10-14
LEIKFÖNG
úr silki
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
Árið hefur verið viðburðaríkt hjá
Ástu Dóru Finnsdóttur, 12 ára píanó-
leikara, sem í næstu viku tekur þátt í
stórri árlegri tónlistarkeppni í sjón-
varpi fyrir unga tónlistarmenn í
Rússlandi. Keppnin gengur undir
nafninu Nutcracker og er hún haldin í
20. sinn. Þar verður hún meðal 16
þátttakenda sem keppa á píanói og
komst Ásta Dóra í úrslitakeppnina
eftir forval. Þetta er í annað sinn sem
Ásta Dóra tekur þátt í þessari
keppni, en í fyrra lenti hún í 4.-6. sæti.
Þrátt fyrir ungan aldur hefur Ásta
Dóra þegar vakið athygli fyrir hæfi-
leika sína og hlotið ýmis verðlaun.
Næsta laugardag mun Ásta Dóra
koma fram á tvennum jólatónleikum
Barratt Due-tónlistarskólans í Ósló og
leikur sem einleikari eitt verk á báð-
um tónleikunum. Þessir tónleikar hafa
notið vinsælda en þeir fara fram í
Dómkirkjunni í Ósló og var Ásta Dóra
valin til þátttöku eftir forval.
Á ferð og flugi
Haustið 2018 hóf Ásta Dóra nám við
Menntaskólann í tónlist og er kennari
hennar Peter Máté. Í gærkvöldi tók
hún þátt í tónleikum MÍT í Hann-
esarholti. Ásta Dóra er einnig nem-
andi við Barratt Due-tónlistarskól-
anum í Ósló og þar er Marina
Pliassova frá Rússlandi kennari
hennar. Þar er Ásta Dóra á náms-
braut fyrir hæfileikarík ungmenni og
hefur hún farið 22 sinnum til Óslóar
frá september 2017 til að sækja einka-
tíma, meistaranámskeið og fyrir-
lestra. Hún hefur á þessu ári einnig
farið til Danmerkur, Finnlands og
Grikklands til að sækja meistara-
námskeið og einnig til að koma fram á
tónleikum.
Keppninni í Rússlandi verður að
hluta sjónvarpað um allt Rússland og
verður einnig á netinu. Keppt verður í
þremur umferðum og verður fyrsta
umferðin 2. desember. Átta kepp-
endur komast áfram í 2. umferð, sem
verður 3. desember. Aðeins þrír kom-
ast í lokaumferðina 9. desember.
Ungt tónlistarfólk 14 ára og yngra
frá 22 löndum og 36 svæðum í Rúss-
landi tók þátt í forkeppninni. 48 kom-
ust áfram og eiga 18 lönd fulltrúa í úr-
slitunum, en þar keppa 16 ungir
tónlistarmenn í þremur flokkum;
píanó, strengjahljóðfæri og blásturs-
og ásláttarhljóðfæri.
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Tónlist Ásta Dóra Finnsdóttir píanóleikari heldur til Rússlands í næstu viku og tekur þátt í stórri tónlistarkeppni.
Árið viðburðaríkt hjá 12
ára gömlum píanóleikara
 Ásta Dóra keppir í Rússlandi og verður einleikari í Ósló
Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
Umræða færist í aukana um að opn-
að verði á sveigjanlegri starfslok op-
inberra starfsmanna og að þeim
verði gert kleift að starfa áfram eftir
að þeir ná 70 ára aldri.
Í kjarasamningum Reykjavíkur-
borgar við viðsemjendur borgarinn-
ar hefur um skeið verið í gildi ákvæði
um að heimilt sé að endurráða starfs-
menn þegar þeir ná 70 ára aldri í allt
að tvö ár en aðrir kjarasamningar
Sambands íslenskra sveitarfélaga
kveða hins vegar á um 70 ára ald-
urshámark starfsmanna. Að sögn
Ingu Rúnar Ólafsdóttur, sviðsstjóra
kjarasviðs Sambands ísl. sveitarfé-
laga, er til umræðu þessa dagana í yf-
irstandandi kjaraviðræðum að opna
á þessa heimild. „Við erum svona að
þoka því inn núna og reyna að opna á
þessa heimild.“
Sveitarfélögin sömdu á dögunum
við iðnaðarmannafélög í ASÍ um
heimild til að framlengja ráðningar
starfsmanna sem náð hafa 70 ára
aldri í nýgerðum kjarasamningum
við iðnaðarmenn sem starfa hjá
sveitarfélögunum. Þar segir að
vinnuveitanda sé heimilt að fram-
lengja ráðningu eða endurráða
starfsmann, sem hefur náð 70 ára
aldri og látið hefur af föstu starfi, í
annað eða sama starf í allt að tvö ár
óski starfsmaður þess.
Komið tilefni til að meta starfs-
mannalögin í heild sinni?
Ríkisstarfsmenn eiga ekki kost á
að semja um sveigjanleg starfslok við
ríkið þar sem lögin um réttindi og
skyldur starfsmanna ríkisins kveða
fortakslaust á um að opinberir
starfsmenn skuli láta af störfum við
70 ára aldur.
Sverrir Jónsson, formaður samn-
inganefndar ríkisins, segir ljóst að
þetta sé ekki kjarasamningsmál hjá
ríkinu heldur sé mælt fyrir um þetta í
lögum.
„En mér finnst að orðræðan um
þetta og ýmislegt fleira bendi til þess
að það sé mögulega að verða tilefni til
að leggja mat á núverandi starfs-
mannalög í heild sinni,“ segir hann.
Breyttir tímar
Níu alþingismenn úr sex stjórn-
málaflokkum á Alþingi hafa lagt
fram þingsályktunartillögu um af-
nám 70 ára aldurstakmörkunar í
starfsmannalögum ríkisins. Leggja
þingmennirnir til að fjármála- og
efnahagsráðherra, í samráði við fé-
lags- og barnamálaráðherra, hefji
viðræður við samtök opinberra
starfsmanna um afnám þeirra
ákvæða úr lögum sem takmarka
starf opinberra starfsmanna við 70
ára aldur. Bjarkey Olsen Gunnars-
dóttir, þingmaður VG, er fyrsti flutn-
ingsmaður tillögunnar en meðflutn-
ingsmenn koma úr þingflokkum VG,
Framsóknarflokks, Pírata, Flokki
fólksins, Samfylkingu og Sjálfstæð-
isflokki.
„Markmiðið með tillögunni er að
veita opinberum starfsmönnum
möguleika á vera áfram í starfi eftir
að 70 ára aldri er náð, ef þeir vilja og
treysta sér til,“ segir í greinargerð
tillögunnar.
Rifjað er upp að þegar aldurshá-
mark var lögfest í starfsmannalögum
árið 1954 voru skoðanir skiptar í
greinargerð um hvort lögbjóða skuli
aldurshámark opinberra starfs-
manna og þá við hvaða aldur skuli
miðað.
„Eru þar tíunduð þau rök með ald-
urstakmörkuninni að 60-70 ára gaml-
ir menn væru yfirleitt ekki lengur
fullgildir starfsmenn, að sjaldnast
viðurkenndu þeir það sjálfir og að
veita þyrfti ungum mönnum færi á að
komast til starfa,“ segir í greinar-
gerð þingsályktunartillögunar.
Benda þeir á að lífsgæði og aðstæður
hafi breyst mikið frá því að lög um
réttindi og skyldur starfsmanna rík-
isins voru sett. Auknar lífslíkur og
bætt heilsa fólks hafi gert því kleift
að starfa lengur en það gerði áður.
SNS semur um
sveigjanleg starfslok
 Þingmenn 6 flokka vilja afnám 70 ára reglunnar hjá ríkinu
„Fyrir mig er
þetta náttúrlega
alveg stórkost-
legt,“ segir
söngvarinn Ragn-
ar Bjarnason,
betur þekktur
sem Raggi
Bjarna.
Hann komst í
gær á lista lista-
manna sem hljóta
heiðurslaun. Raggi segir þau mikla
viðurkenningu.
„Ég bjóst engan veginn við þessu
og var lengi að átta mig á þessu þeg-
ar umboðsmaðurinn minn hann Ein-
ar hringdi og sagði mér frá þessu í
dag [í gær]. Ég var í raun hálfhissa
en ég er auðvitað voða þakklátur.“
Við þessi tímamót rifjar Raggi upp
byrjun ferilsins. „Ég er búinn að vera
í þessum bransa eiginlega stanslaust
í 65 ár. Ég byrjaði að spila á trommur
þegar ég var fimmtán ára með pabba
mínum, Bjarna Böðvarssyni. Ég man
að þegar ég söng í fyrsta skipti þá
hafði ég verið að raula eitthvað inni í
stofu og svona og ég hélt að enginn
væri heima en svo kallar pabbi á mig
og segir: „Heyrðu, nú áttu að syngja
dúett með Sigurði Ólafssyni.“ Ég
man alltaf fyrstu línuna í textanum:
„Ég gef þér koss mín kæra“,“ syngur
Raggi undurfagurt fyrir blaðamann.
ragnhildur@mbl.is
Gleymir aldrei
fyrstu sönglínunni
 Raggi hlýtur heiðurslaun listamanna
Ragnar
Bjarnason
Höskuldur Daði Magnússon
hdm@mbl.is
„Við finnum fyrir þessari fækkun,“
segir Jón Magnús Kristjánsson, yfir-
læknir bráðalækninga á Landspítal-
anum.
Komum erlendra ósjúkratryggðra
einstaklinga á bráðamóttökuna í
Fossvogi hefur fækkað nokkuð á síð-
ustu misserum. Í nýliðnum október
komu 163 ósjúkratryggðir útlend-
ingar á bráðamóttökuna en í sama
mánuði árið 2017 voru þeir 211. Í
september síðastliðnum voru slíkar
komur 209 samanborið við 251 árið
2018.
Erlendum ferðamönnum hefur
sem kunnugt er fækkað nokkuð hér
frá fyrri árum. Jón Magnús segir í
samtali við Morgunblaðið að skýring
á fækkun koma á bráðadeild liggi að
líkindum helst í færri ferðamönnum.
„Hluti skýringarinnar gæti reyndar
verið að við réðumst í aukið samstarf
og kynningu á Læknavaktinni og
bráðatímum heilsugæslunnar.
Kannski leita fleiri í þá góðu þjón-
ustu.“
Hann segir aðspurður að starfs-
fólk bráðamóttöku finni vel fyrir um-
ræddri fækkun. „Það munar um
þetta vegna allra skráningar- og
tryggingarmála sem þeim fylgja.
Umsýsla við hvern og einn slíkan
sjúkling tekur miklu meiri tíma en
við sjúkling með íslenska kennitölu.
Því munar meira um þessa fækkun
en sams konar fækkun á íslenskum
sjúklingum.“
Komur erlendra einstaklinga á MBT í Fossvogi
Fjöldi ósjúkratryggðra erlendra einstaklinga 2017-2019
400
300
200
100
0
2017 2018 2019
jan. feb. mars apríl maí júní júlí ágúst sept. okt. nóv. des.
163
127
Heimild: LSH
323
Færri ótryggðir
útlendingar á slysó