Hugur og hönd - 2018, Qupperneq 18

34 HUGUR OG HÖND 2018 2018 HUGUR OG HÖND 35
sjötta er nú á döfinni haustið 2018 í Reykjavík. Með
þessum verkum gerir Kristinn einnig tilraun til að
minna á mikilvægi þess að í umhverfi okkar eru lista-
verk sem vekja huga okkar til sköpunar. Því er mikil-
vægt að listamenn og handverksfólk hafi möguleika,
tíma og aðstæður, til að leggja stund á iðju sína og að
til séu stofnanir sem varðveita þennan mikilvæga arf
kynslóðanna.
Dúkristur listamannsins eru gott dæmi um vefnað-
inn sem er einn veigamikill þáttur í fjölbreyttri flóru
íslenskra sjónlista. Þegar Kristinn málar á strigann
eða ristir í dúkinn þekkt munstur sem koma fyrir í
vefnaði þá er ekki gerður greinarmunur á handverki
og myndlist. Með sama hætti pússar Kristinn gjarnan
olíumálverk sín með fínum sandpappír til að kalla
fram vefnað strigans þannig að láréttir og lóðréttir
þræðirnir birtast í öllum formum verksins og mynda
samþætta tilvísun til fortíðar og framtíðar.
Gögn:
Myndlist á Akureyri að fornu og nýju. Valgarður Stefánsson. Bókaútgáfan
Hólar 2005.
Heimasíða um Escher: http://www.mcescher.com 27.1.‘18
Samtal við Kristin G. Jóhannsson á vinnustofunni, nokkrar stundir í janúar
og febrúar á þessu ári.
K r i s t i n n G . J ó h a n n s s o n á v i n n u s t o f u s i n n i í m a r s 2 018 . H a n n
h e l d u r v i ð t v æ r m y n d i r s e m e r u f y r s t a ú t g á f i n a a f þ e s s u s t e f i ,
e i n s o g þ æ r vo r u í R a u ð a h ú s i n u 19 8 2
...............................................................................
Handverkshátíðin
Eyjafjarðarsveit
Handverk á heimsmælikvarða
Hlökkum til að sjá ykkur!
Bændamarkaður
Fjölbreytt dagskrá fyrir unga sem aldna
www.handverkshatid.is - facebook - Instagram
9.- 12. ágúst´18
H ö f u n d u r : Jófr íður Benediktsdótt ir
Gefjunarteppi
Ullarverksmiðjan Gef jun
Gefjun var stofnuð árið 1897 og hét þá Tóvélar Eyfirð–
inga. Í lok 19. aldar sendu Íslendingar ull í erlendar
klæðaverksmiðjur þar sem dúkar voru ofnir úr henni.
Mikill áhugi var hjá félagsmönnum Verksmiðjufé-
lagsins sem keypti Tóvélar Eyfirðinga árið 1902, að
efla ullariðnaðinn á Íslandi. Verksmiðjan gekk hins
vegar ekki sem skyldi og vegna fjárhagsörðugleika
var henni lokað um tíma. Hún tók aftur til starfa
árið 1911. Á árum fyrri heimstyrjaldarinnar (1914-
1918) minnkaði innflutningur á vefnaðarvöru til
landsins ásamt því að útflutningi á ull var hætt og við
það efldist framleiðslan hjá Gefjun. Gefjunarvörur
urðu vinsælar og verksmiðjan stækkaði, vélar voru
keyptar og hagur fyrirtækisins batnaði. Þannig hafði
stríðið áhrif á íslenska ullarframleiðslu til góðs.
Samband íslenskra samvinnufélaga keypti Gefjun
árið 1930.
Gefjun óf fataefni, dúka og teppi, framleiddi lopa
og band, saumaði fatnað og margt fleira. Öll vinnsla
fyrir teppin fór fram í ullarverksmiðjunni. Ullin var
þvegin og kembd, band var spunnið og ofið í stórum
vélum verksmiðjunnar. Öllum vélum verksmiðj-
unnar var snúið með vatnsafli þar til rafmagnið
kom er Glerá var virkjuð um 1922. Framleidd voru
teppi á Íslandsmarkað og til útflutnings. Teppi voru
þar bæði ofin með flóknum og einföldum aðferðum.
Ullarverksmiðjur á Akureyri voru starfandi í um 93
ár, en Gefjun hætti starfsemi árið 1990.
Jacquard vefnaðaraðferðin
Teppi fyrir Íslandsmarkað voru ofin með Jacquard
vefnaðaraðferðinni sem er aðferð við að vefa flókinn
munsturvefnað. Aðferðin er kennd við Joseph-Marie
Jacquard (1752-1834) sem var franskur og fann upp
vélknúinn vefstól sem gat ofið flókin og margbrotin
vefnaðarmunstur. Jacquard sýndi fyrsta munstur-
vefnaðarvefstólinn árið 1801 og Jacquard vefstóllinn
kom á markaðinn árið 1804. Til gamans má geta þess
Tvö t e p p i á t rö n u m s é s t ré t t a o g ra n ga n e ð s t .
E i ga n d i : I ð n a ð a r s a f n i ð á A k u re y r i .