Bændablaðið - 24.05.2018, Blaðsíða 43

43Bændablaðið | Fimmtudagur 24. maí 2018
LESENDABÁS
Strandveiðisumarið 2018
Hinn 26. apríl sl. voru samþykkt
á Alþingi lög sem breyta tilhögun
strandveiða tímabundið í sumar.
Við afgreiðsluna var undirritaður
annar tveggja þingmanna sem
greiddi atkvæði á móti þessum
breytingum og mun ég í þessari
grein leitast við að skýra mál mitt.
Ég hef verið hlynntur því að
auka strandveiðikvótann og með
frumvarpinu fylgdi ráðagerð um
að ráðherra muni í reglugerð auka
þar talsvert við, sem ber auðvitað
að fagna.
Eftir að ýmsir þingmenn höfðu
gagnrýnt frumvarpið harðlega var
það lagað í tvígang milli umræðna
og var það sannarlega til bóta.
Mesti ágalli þessarar tilraunar,
er hvorki það að verið sé að auka
við strandveiðikvótann né að 700
tonn af ufsa fylgi með utan við
hámarksafla, heldur sú misskipting
sem fyrirsjáanleg er að verði milli
veiðisvæða.
Strandveiðikvótinn
Strandveiðikvótinn var 2011 tæp
4,2% af heildarþorskafla lands-
manna, fór svo niður fyrir 4% og
hefur æ síðan, öll þessi sex ár, verið
undir 4% og á tímabili var hann
3,3%. Miðað við að kvótinn hefði
alltaf verið 4,2% á þessu tímabili er
búið að minnka kvóta strandveiði-
flotans um rúm 9.200 tonn, sem er
tæplega 20% árleg skerðing að með-
altali eða sem svarar til eins strand-
veiðisumars á þessu sex ára tímabili.
Því eru þær raddir sem býsnast nú
yfir aukningu afla strandveiðibát-
anna að taka heldur djúpt í árina.
Þvert á móti er gott að það sé verið
að gefa í núna og mætti sannarlega
gera getur.
Veiðidagar milli svæða
Ef sókn flotans er skoðuð síðasta
sumar sést að hún hefur alls stað-
ar verið meiri en 12 dagar nema á
svæði A vegna þess að þar hefur
kvótinn verið kláraður á skemmri
tíma, á átta dögum fyrstu þrjá
mánuði sumarsins. Á því svæði er
því verið að fjölga sóknardögum. Á
svæðum B, C og D voru sóknardagar
strandveiðiflotans 16 til 18 dagar
alla mánuði síðasta sumar. Þarna er
því í raun verið að fækka sóknardög-
um á þeim svæðum um fjóra til sex
í hverjum mánuði.
Því ber að fagna ef
strandveiðimenn geta haft fleiri
daga til að sækja sjóinn, en ég fagna
því ekki ef veiði og sókn á þremur
svæðum er minnkuð.
12 dagar
Í lögunum er hverju strandveiði-
skipi tryggður réttur til að stunda
strandveiðar í 12 veiðidaga innan
hvers mánaðar. Síðan er ráðherra
veitt heimild til að stöðva strand-
veiðarnar þegar stefnir í að heildar-
veiði sé náð. Það er því möguleiki
og hann ekki ýkja fjarlægur að um
miðjan júlí eða í byrjun ágúst verði
veiðarnar stöðvaðar og úti er ævin-
týri. Það er því engin trygging fyrir
því að strandveiðiskipin geti veitt
alla þessa 48 daga.
Ólympískar veiðar
Af ýmsum ástæðum eru svæðin
misjöfn, veiði hefst fyrr fyrir vestan,
veðurlag er erfiðara fyrir opnu hafi
en inn í fjörðum sérstaklega snemma
sumars. Þeir veiðimenn sem búa við
erfiðari aðstæður hafa í byrjun júlí
mögulega ekki náð nema hluta af afla
fyrri ára, einmitt þegar hætta skapast
á að öllum veiðisvæðum verði lokað
þar sem heildaraflamarkinu er náð.
Eitt af markmiðum frumvarpsins
og laganna nr. 19/2018 er að koma í
veg fyrir ólympískar veiðar. Að sjó-
menn fari ekki út í hvaða veðri sem
er til þess að tryggja sinn hlut áður en
veiðisvæðum er lokað. Markmiðið er
afskaplega gott og líka nauðsynlegt
svo öryggi sjómanna sé eins og best
verður á kosið. Því miður er ekki girt
fyrir að þetta geti gerst, því sú staða
getur hæglega komið upp strax í júlí
að fyrirsjáanlegt verði að strandveiði-
kvótinn sé að klárast og ekki bara
á einu svæði heldur allt í kringum
landið, því strandveiðimiðin verða
eitt svæði í þessu tilliti og er viðbúið
að slíkt ástand geti skapast, jafnvel
talsvert áður en veiðum á að ljúka.
Veiðar sumarið 2017
Enda þótt of snemmt sé að spá um
veiðina í sumar, er ekki unnt að skilja
svo við þetta mál en að líta á fylgi-
skjal með frumvarpinu, um áætlaðar
veiðar strandveiðiflotans miðað við
48 daga, þ.e. 12 daga í mánuði í fjóra
mánuði. Þá kemur í ljós, miðað við
óbreyttan bátafjölda frá því í fyrra,
að veiði á svæði A yrði um 5.000
tonn, tæp 2.000 á svæðum B og C
og tæp 1.200 tonn á svæði D. Hvað
þýðir þetta borið saman við tölur
frá því í fyrra? Það þýðir að veiðin
á svæði D minnkar um 330 tonn, á
svæði C minnkar veiðin um 360 tonn
og á svæði B minnkar veiðin um 240
tonn. Á svæði A eykst veiðin um tæp
1.400 tonn.
Auðvitað fagna ég því að sjómenn
geta veitt meira, en ég vil ekki að
það komi niður á einhverjum öðrum.
Fyrirsjáanlega verða færri dagar og
minni veiði á svæðum B, C og D og
þess vegna greiddi ég atkvæði gegn
þessu frumvarpi.
Lokaorð
Við verðum að efla strandveiðar
um allt land og til þess þarf að auka
kvóta strandveiðiflotans og skipta
honum réttlátlega milli landshluta.
Það hefur sýnt sig að strandveiðarnar
færa líf í byggðir um allt land. Það
er ekki boðlegt þegar heildarkvóti
er aukinn að veiðihlutfall þessara
báta sitji eftir.
Ég óska sjómönnum á
strandveiðunum góðra gæfta hvar
á landinu sem þeir eru. Verkefnið í
haust er að bæta strandveiðikerfið
enn frekar og læra af reynslunni.
Karl Gauti Hjaltason
alþingismaður Suðurkjördæmi
kgauti@althingi.is
Karl Gauti Hjaltason
551 5000
Ármúla 15, 108 Reykjavík - www.proventus.is - proventus@proventus.is
TIL FJÖLBREYTTRA
STARFA UM LENGRI
EÐA SKEMMRI TÍMA
Útvegum starfsmenn
Nánari upplýsingar í síma 551 5000 eða sendið
fyrirspurn á netfangið proventus@proventus.is
Bændablaðið
Smáauglýsingar 56-30-300
RÁÐSTEFNA MATVÆLALANDSINS ÍSLANDS
ENGINN AÐGANGSEYRIR. SKRÁNING Á VEFNUM WWW.SI.IS
ÁBYRG MATVÆLAFRAMLEIÐSLA
ÍSLAND OG HEIMSMARKMIÐ SÞ
M
AT
VÆLALANDIÐ
ÍSLAND
FJÁRSJÓÐUR
FRAMTÍÐAR
HARPA, KALDALÓN
FIMMTUDAGINN 31. MAÍ
KL. 13.00–16.00
Samstarfsvettvangur um
Matvælalandið Ísland efnir
til ráðstefnu í Hörpu
fimmtudaginn 31. maí þar
sem fjallað verður um
íslenska matvælaframleiðslu
og heimsmarkmið
Sameinuðu þjóðanna.
DAGSKRÁ
Kl. 13.00
SETNING OG AFHENDING VERÐLAUNA ECOTROPHELIA ÍSLAND
Kristján Þór Júlíusson, sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra
MATVÆLALANDIÐ ÍSLAND: SAMKEPPNISFORSKOT Á GRUNNI
ÁBYRGÐAR OG UPPLÝSINGAGJAFAR
Sveinn Margeirsson, forstjóri Matís
THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS: OPPORTUNITIES
FOR THE ICELANDIC FOOD INDUSTRY
Serena Brown, director, Sustainable Development KPMG International
ÁFRAM VEGINN
Einar Snorri Magnússon, forstjóri Coca Cola European Partners á Íslandi
ÁBYRGAR FISKVEIÐAR
Heiðrún Lind Marteinsdóttir, framkvæmdastjóri SFS
REYNSLUSÖGUR ÚR
ÝMSUM ÁTTUM
Arnheiður Hjörleifsdóttir,
bóndi á Bjarteyjarsandi
Eva María Sigurbjörnsdóttir,
framleiðslustjóri Eimverks
Bryndís Marteinsdóttir,
verkefnastjóri hjá Landgræðslu ríkisins
Ólafur Helgi Kristjánsson,
matreiðslumeistari á Hótel Sögu
Guðrún Hafsteinsdóttir,
markaðsstjóri Kjöríss
FUNDARSTJÓRI: ELÍN HIRST fjölmiðlakona