Bændablaðið - 08.03.2018, Side 32

32 Bændablaðið | Fimmtudagur 8. mars 2018
Ályktanir Búnaðarþings 2018
» VÍSINDA- OG
RANNSÓKNASTARF Í
LANDBÚNAÐI
Markmið
Að styrkja samkeppnishæfni íslensks
landbúnaðar með öflugra vísinda-,
mennta- og rannsóknastarfi í
greininni. Ályktun Búnaðarþings
2016 um landbúnaðarháskóla er
ítrekuð.
Leiðir
Að unnin verði vönduð sérstöðu grein-
ing fyrir landbúnaðinn í heild þar sem
jafnframt verði kortlagt hvar þörfin er
mest á rannsókna- og þróunar starfi.
Að landbúnaðarháskólunum
í landinu verði tryggt nægilegt
fjármagn til að starfrækja öflugt
rannsóknarstarf, þ.m.t. með rekstri
tilrauna- og kennslubúa í búfjár-
og jarðrækt. Áhersla verði lögð á
hagnýtar landbúnaðarrannsóknir.
Að komið verði á sérstökum
vísindasjóði landbúnaðarins
til þess að efla rannsókna- og
þróunarstarf, auka virði afurða og
búa til fleiri hvata fyrir nemendur
til að afla sér framhaldsmenntunar
á sviði landbúnaðar. Unnið verði
að fjármögnun í samvinnu samtaka
bænda, stjórnvalda og fyrirtækja
í landbúnaði til dæmis með því
að láta tolltekjur renna í sjóðinn.
Umsýsla sjóðsins verði í höndum
Framleiðnisjóðs landbúnaðarins.
Að vönduð haggögn verði gefin út
árlega fyrir helstu búgreinar.
Framgangur
Stjórn BÍ er falið að vinna málunum
framgang. Tillögur að fjármögnun
vísindasjóðs verði tilbúnar við
endurskoðun búvörusamninga 2019.
» BÚVÖRUSAMNINGAR
Endurskoðun búvörusamninga
Búnaðarþing 2018 krefst þess að
endurskoðun búvörusamninga
verði flýtt vegna forsendubrests.
Endurskoðun skal liggja fyrir á árs-
fundi BÍ 2019.
Jafnframt krefst Búnaðarþing
þess að stjórnvöld lögleiði nú þegar
heimild til landbúnaðarráðherra
til tímabundinnar íhlutunar í
lambakjötsmarkaðinn vegna
bráðavanda sauðfjárbænda og
afurðastöðva.
Greinargerð
Markmið samningsins voru að verð
sauðfjárafurða hækkaði um 7,5% fram
að endurskoðun 2019. Nú þegar hefur
afurðaverð lækkað um nærri 40% og
því augljóst að þetta markmið mun
ekki nást.
Fyrir liggur ákvæði í nautgripa-
ræktarsamningi að kjósa beri um
framleiðslustýringu. Mikilvægt er
að greinin komist út úr þeirri óvissu
sem fylgir því að ekki liggi fyrir
niðurstaða í þessu máli. Þessi
kosning fari fram í ársbyrjun 2019.
Búnaðarþing bendir á þörf fyrir
aukið fjármagn til nýliðunar.
Enn fremur leggur Búnaðarþing
áherslu á að ekkert tryggir
eðlilega nýliðun í búskap betur en
ásættanlegt afurðaverð og stöðug
rekstrarskilyrði.
Búnaðarþing leggur áherslu
á að Byggðastofnun verði falið
að vinna nýja greiningu á því
hvaða landsvæði ættu að njóta
svæðisbundins stuðnings og á hvaða
forsendum.
Búnaðarþing leggur áherslu
á eftirfarandi atriði varðandi
garðyrkjusamning: Fjármunir verði
auknir þannig að markmið um
niðurgreiðslu á dreifingarkostnaði
raforku náist. Tollvernd á kartöflum
og útiræktuðu grænmeti verði
færð í eðlilegt horf. Að ríkið
tryggi aðgengi að nauðsynlegum
plöntuverndarvörum. Tryggðir verði
fjármunir til að bæta afurðatjón
vegna alvarlegra plöntusjúkdóma.
Eftirlit með innflutningi á plöntum
og grænmeti verði raunverulegt.
» SAMFÉLAG SVEITANNA
Markmið
Að jafna frekara aðgengi íbúa og
fyrirtækja í landinu að þjónustu og
standa vörð um sjálfsákvörðunarrétt
þeirra. Ályktun Búnaðarþings 2016
um byggðastefnu er ítrekuð.
Leiðir
• Að lokið verði uppbyggingu
háhraða- og farsímaneta um
allt land.
• Að gert verði stórátak í þrífösun
rafmagns og afhendingaröryggi
orku aukið. Unnin verði áætlun
byggð á raunverulegum þörfum
notenda og forgangsraðað eftir
henni.
• Að fjárveitingar ti l
samgöngumála verði stórauknar
í ljósi verulega aukins
umferðarþunga
• Að stjórnsýsla miðhálendis sé
áfram á forræði viðkomandi
sveitarfélaga hvort heldur sem
um er að ræða þjóðgarð eða
óbreytt ástand, þ.e. þjóðlenda.
• Að háskólamenntað fólk sem
starfar í dreifbýli fái eftirgefinn
hluta af námslánum sínum.
Framgangur
Stjórn BÍ hafi forgöngu um framgang
málsins við stjórnvöld og þær
stofnanir sem málið varðar.
» AFLEYSINGA ÞJÓNUSTA
BÆNDA
Markmið
Auka aðgengi bænda að
afleysingaþjónustu til að rjúfa
félagslega einangrun, auka gæði
fjölskyldulífs og auðvelda töku
fæðingarorlofs. Einnig til að
auðvelda afleysingu vegna veikinda.
Leiðir
Komið verði á fót afleysingaþjónustu
í landbúnaði til að auka lífsgæði
bænda. Skoðað verði með hvaða
hætti slík þjónusta er veitt í
nágrannalöndunum og hvernig hún
er fjármögnuð.
Framgangur
Stjórn BÍ falið að vinna að framgangi
tillögunnar. Unnin verði tillaga til
velferðar ráðuneytisins að því formi
sem slík þjónusta gæti verið hér á
landi og hvernig menn öðlast rétt
til hennar. Þar verði m.a. skoðaður
sá möguleiki að fela sveitarfélögum
umsjón með verkefninu sbr. aðra
félagslega þjónustu sem sveitarfélög
veita.
» AÐGERÐIR VEGNA DÓMS
EFTA-DÓMSTÓLSINS
Markmið
Að íslensk löggjöf tryggi áfram
vernd heilsu manna og dýra með
bestu mögulegu aðferðum til að
vernda innlenda búfjárstofna, koma
í veg fyrir fjölgun matarsýkinga og
aukningu á sýkingum af völdum
sýklalyfjaónæmra baktería.
Leiðir
Að Bændasamtökin og aðildarfélög
þeirra standi saman að öflugu
kynningarstarfi þar sem afleiðingar
ótakmarkaðs innflutnings á hráu,
ófrosnu kjöti, ógerilsneyddum
eggjum og ógerilsneyddri mjólk
verði dregnar skýrt fram. Þetta
kynningarstarf þarf að beinast að
þingmönnum, stjórnvöldum og öllum
almenningi.
Að þrýst verði á að tillögur
starfshóps um endurskoðun laga
um dýralækna og heilbrigðisþjónustu
við dýr komist til framkvæmda.
Fjölmargar þýðingarmiklar tillögur
um sóttvarnir eru í skýrslu hópsins
sem skilað var í október 2017.
Að sóttvarnir við landamæraeftirlit
verði efldar, til dæmis með því að
dreifa upplýsingum til komufarþega
hingað til lands um mikilvægi þess
að föt og skóbúnaður sé hreinn og
beri ekki með sér óhreinindi frá
landbúnaði í öðrum löndum.
Að innflytjendum búvara sem
geta borið með sér smit verði gert
skylt að kaupa tryggingar eða greiða
gjald sem geti mætt þeim skaða sem
innflutningurinn getur valdið.
Að niðurstaða EFTA-dómstólsins
í málum E-2/17 og E-3/17 frá 14.
nóvember 2017 verði ekki innleidd
óbreytt. Það verði gert með
samningaviðræðum við ESB.
Framgangur
Stjórnir BÍ og aðildarfélaga vinni af
fullum þunga að eftirfylgni málsins.
Í þessu felst m.a. að aflað verði
nauðsynlegrar ráðgjafar til að sýna
fram á þær leiðir sem stjórnvöld geta
farið til þess að ná fram ásættanlegri
niðurstöðu fyrir heilbrigði manna og
dýra hér á landi. Búnaðarþing leggur
ríka áherslu á að þetta mál verði í
forgangi á árinu 2018.
» VIÐBRÖGÐ VIÐ
SMITSJÚKDÓMUM Í BÚFÉ
Markmið
Að verklag sé skýrt þegar
smitsjúkdómar í búfé koma upp og
réttur búfjáreigenda sé tryggður.
Leiðir og framgangur
Endurskoðaðar verði reglugerðir
um viðbrögð við smitsjúkdómum
nr. 665/2001 og rg. um útrýmingu
á riðuveiki og bætur vegna
niðurskurðar nr. 651/2001.
Við endurskoðun reglugerða verði
hugað sérstaklega að lagalegum
rétti bænda. Jafnframt verði farið
yfir verklag þegar smitsjúkdómar
koma upp, með það fyrir augum að
valdheimildir, réttindi og skyldur
allra sem að málinu koma séu skýrar.
Stjórnir BÍ og aðildarfélaga sem
málið snertir þrýsti á stjórnvöld
um framgang og vinni saman að
lausnum.
» AÐGENGI AÐ
PLÖNTUVERNDARVÖRUM
Markmið
Að tryggja nauðsynlegt aðgengi
bænda sem stunda ræktun í
atvinnuskyni að plöntuverndarvörum.
Leiðir og framgangur
Að stjórnvöld bregðist við
markaðsbresti sem komið hefur
í ljós varðandi aðgengi að
plöntuverndarvörum, lífrænum
vörnum og lyfjum sem nauðsynleg
eru í innlendri ræktun. Kostnaður
við markaðsleyfi er ekki í neinu
samræmi við stærð markaðar og
veldur því að honum er ekki sinnt,
sem getur valdið verulegu tjóni.
Íslenskir bændur nota lítið af lyfjum
og plöntuverndarvörum en komast
ekki frekar en aðrir alfarið hjá því.
Stjórnir BÍ og aðildarfélaga sem
málið snertir þrýsti á stjórnvöld um
framgang og vinni saman að lausnum.
» AÐILDARUMSÓKN TIL BÍ
FRÁ BEINT FRÁ BÝLI
Félagsmálanefnd mælir með að
aðildarumsókn frá Beint frá býli
að Bændasamtökum Íslands verði
samþykkt.
» AÐILDARUMSÓKN TIL BÍ
FRÁ VERNDUN OG RÆKTUN
FÉLAG FRAMLEIÐENDA Í
LÍFRÆNUM BÚSKAP
Félagsmálanefnd mælir með að
aðildarumsókn frá Verndun og
ræktun framleiðenda í lífrænum
búskap að Bændasamtökum Íslands
verði samþykkt.
» FÉLAGSKERFI
LANDBÚNAÐARINS
Búnaðarþing 2018 felur stjórn BÍ að
koma á fót þriggja manna starfshópi
sem hefur það hlutverk að móta tillögur
um allsherjar endurskipulagningu á
félagskerfi landbúnaðarins. Við þá
vinnu verði horft til uppbyggingar
systursamtaka BÍ í nágrannalöndum
okkar. Litið verði til allra þeirra
verkefna sem samtök bænda koma að,
svo sem hagsmunagæslu, kynningar-
og útgáfumála, stefnumörkunar,
rannsókna, ráðgjafar og ræktunarstarfs.
Hópurinn skal skila áfangaskýrslum
á formannafundum, ársfundi sam-
takanna árið 2019 og endanlegum
tillögum eigi síðar en á Búnaðarþingi
árið 2020.
» INNKAUPASTEFNA
RÍKISINS
Búnaðarþing haldið í Reykjavík
5.–6. mars 2018 beinir því til
fjármálaráðuneytis að endurskoða
innkaupastefnu ríkisins og lög
um opinber innkaup með það að
markmiði að opinberar stofnanir
skuli velja innlend matvæli þar sem
því er við komið. Þannig er stutt
við innlenda matvælaframleiðendur
og jafnframt stuðlað að minni losun
gróðurhúsalofttegunda sem til falla við
flutning til landsins. Búnaðarþing telur
að ríkið skuli kaupa þær vörur sem
hafa hvað minnst umhverfisfótspor.
Stjórn BÍ fylgi málinu eftir við
stjórnvöld.
» KYNNINGARSTARF Í
LANDBÚNAÐI
Búnaðarþing haldið í Reykjavík
5.–6. mars 2018 beinir því til
Bændasamtaka Íslands að sérstaða
íslensks landbúnaðar hvað varðar
framleiðsluhætti, lyfjanotkun,
umhverfisfótspor og aðra afmarkandi
þætti verði dregin fram með skýrum
hætti gagnvart neytendum.
Leiðir
• Að unnin verði vönduð
greining og samantekt á sérstöðu
landbúnaðarins þar sem kortlagt
verði með faglegum hætti hvað
innlendur landbúnaður hefur
upp á að bjóða umfram helstu
samkeppnislönd. Þetta verði
gert með því að draga saman
fyrirliggjandi gögn eða afla
þeirra þar sem þess er þörf.
• Að vönduð upplýsingagjöf til
neytenda verði forgangsmál í
markaðsstarfi landbúnaðarins.
Áhersla verði lögð á að
auka þekkingu og vitund
hins almenna neytanda um
innihald, uppruna og eiginleika
landbúnaðarvara og helstu
þætti sem við höfum umfram
helstu samkeppnislönd til að
neytendur séu ávallt meðvitaðir
um í hverju munurinn liggi.
• Að BÍ, aðildarfélög þeirra
og fyrirtæki í landbúnaði
myndi sér skýra stefnu í
markaðs- og kynningarstarfi
fyrir landbúnaðinn í heild.
Fyrrgreindir aðilar vinni
betur saman í því skyni
að réttar upplýsingar skili
sér með öflugri hætti inn í
samfélagsumræðuna og skoði
með hvaða hætti það væri best
gert.
Framgangur
Stjórn BÍ fylgi málinu eftir í samvinnu
við aðildarfélögin og fyrirtæki í
landbúnaði.
» MERKINGAR
OG EFTIRLIT MEÐ
LANDBÚNAÐARVÖRUM Á
MARKAÐI
Búnaðarþing haldið í Reykjavík 5.–6.
mars 2018 beinir því til landbúnaðar-
ráðherra, fjármálaráðherra og
ráðherra ferða-, iðnaðar- og
nýsköpunarmála, sem jafnframt
fer með neytendamál, að tryggja
að í gildi séu viðeigandi reglur um
vandaðar og áberandi merkingar
á öllum matvælum og öðrum
landbúnaðarafurðum, innlendum
sem innfluttum. Merkingarnar
taki m.a. til uppruna, ferils,
framleiðsluhátta, innihalds og
geymsluskilyrða. Skoða þarf nánar
framsetningu á merkingum með
tilliti til þess að þær gefi neytendum
ætíð glöggar upplýsingar og beita
þarf í auknum mæli viðurlögum
þegar blekkingum er vísvitandi beitt.
Stofnanir sem fara með eftirlit
með merkingum, innflutningi og
markaðsfærslu landbúnaðarafurða
stundi reglulega vöruskoðun vegna
innflutnings og virkt almennt
eftirlit. Við innflutning matvæla og
annarra landbúnaðarafurða verði
sérstök áhersla lögð á að réttum
reglum sé fylgt varðandi heilbrigði,
tollafgreiðslu og merkingar. Með því
verði stuðlað að lýðheilsu, smitgát,
plöntu- og dýraheilbrigði, vandaðri
upplýsingagjöf til neytenda og
heilbrigðara samkeppnisumhverfi.
Búnaðarþing telur að upplýsingar
um uppruna matvara eigi ávallt að vera
aðgengilegar fyrir neytendur, hvort
sem er í verslunum, mötuneytum eða
veitingastöðum.
Framgangur
Stjórn BÍ fylgi málinu eftir í samvinnu
við aðildarfélögin.
Búnaðarþing 2018 var sett í Bændahöllinni
mánudags morguninn 5. mars að viðstöddu fjölmenni
í Súlnasal. Þinghald hófst eftir hádegi 5. mars á
Hótel Sögu og lauk á sjötta tímanum þriðjudaginn
6. mars. Hér á eftir eru ályktanir þingsins en bent
er á að nánari upplýsingar, greinargerðir og fleira
er að finna á vef Bændasamtakanna, bondi.is. Þar
eru jafnframt ræður og fundargerðir aðgengilegar
ásamt fleiri gögnum sem tengjast Búnaðarþingi
2018.
BÚNAÐARÞING 2018