Bændablaðið - 09.01.2020, Síða 26
Bændablaðið | Fimmtudagur 9. janúar 202026
UTAN ÚR HEIMI
Hjá breska ríkisfjölmiðlinum
BBC var umfjöllun þann 3.
janúar síðastliðinn um sauðfé á
Norður-Ronaldsay sem er nyrst í
Orkneyjaklasanum norður af Skot-
landi. Er talið að þangát fjárins
geri að verkum að það losi mun
minna af metangasi en jórturdýr
sem einungis nærast á grasi.
Um 50 manns búa nú á Norður-
Ronaldsay og þar eru 2.000 kindur.
Síðan á 19. öld, þegar Eyjamenn
byggðu steinvegg til að takmarka
hjörðina við ströndina, hefur hún
lifað á þangi einu saman – og nú
virðist sem þessi sérstaka fæða
geti verið lykillinn að því að gera
búfjárrækt grænni og loftslagsvænni.
Þetta er í samræmi við rannsóknir
sem BBC bendir á og gerðar hafa
verið í Ástralíu, Nýja-Sjálandi og
Bandaríkjunum. Áður hefur verið
greint frá þeim í Bændablaðinu.
Sauðfé haldið frá túnbeit
Í Bændablaðinu hefur áður verið
fjallað um búskaparhætti í þessari
eyju þar sem sauðfé er nær ein-
göngu haft í fjörubeit. Í 17. tbl.
Bændablaðsins 2014 var rætt við
fjárbóndann og verkfræðinginn
Sinclair Scott frá Norður-Ronaldsay,
sem þá hélt fyrirlestur á Blönduósi á
ráðstefnunni „North Atlantic Native
Sheep and Wool Conference“.
Sagði Sinclair m.a. að á North
Ronaldsay sé hlaðinn steingarður
í kringum nær allt ræktarland
eyjunnar. Er kindunum haldið á
litlu undirlendi utan garðsins og
lifa þær að verulegu leyti á fjörubeit
og þangi. Í gegnum tíðina hafa þær
aðlagast mikilli fjörubeit, þannig
að þeim verður ekki meint af þeirri
efnasamsetningu sem í þaranum er
sem íslenskar kindur myndu t.d.
ekki þola í sama mæli.
Sinclair sagði að um árið 1700
hafi búið á eyjunni um 200 manns.
Þar sem jarðnæði var ekki mikið
þurfti að nýta allt land sem hægt
var undir nautgripi og annan bústofn
og þá var ekki eftir neitt pláss fyrir
sauðféð. Var því allt ræktarland girt
af og mönnum vísað með féð niður
í fjöru og á þá litlu grasbala sem þar
voru. Það var því fátt annað fóður í
boði fyrir sauðféð en þari.
Steinefnainnihald þarans er mjög
ólíkt því sem er að finna í grasinu
sem var á eyjunni. Grasið iniheldur
kopar en þarinn ekki sem getur
valdið vandamálum við fóðrun
sauðfjár. Eins og menn þekkja á
Íslandi þá myndi fé sem lifir mikið á
þara fljótlega veikjast af koparskorti
og fá það sem kallað er fjöruskjögur.
Kindurnar á Norður-Ronaldsay
aðlöguðust þessu umhverfi þó á
tiltölulega skömmum tíma og virðast
nú lausar við þetta vandamál.
Hættar að þola grasbeit
„Þangið inniheldur mikið af
steinefnum en skortir þó kopar.
Ef við myndum beita fénu í dag á
Norður-Ronaldsay er nyrsta eyjan í Orkneyjaklasanum.
Sinclair Scott, fjárbóndi og verk-
fræðingur frá Norður-Ronaldsay.
Mynd / HKr.
Fé í fjörubeit á Norður-Ronaldsay.
HELSTU VERKEFNI
+ Stjórnun, stefnumótun og rekstur
+ Samstarf við samstarfsaðila, innanlands og utan.
+ Ábyrgð á vali nemenda frá þróunarlöndum til að taka
þátt í árlegri 6-mánaða þjálfun eða MS/PhD námi hér
á landi og efla samstarf við viðeigandi samstarfsaðila
í samstarfslöndum skólans í Afríku og Mið-Asíu.
+ Ábyrgð á gæðum og skipulagningu náms.
+ Vinna með systurstofnunum á Íslandi
(Sjávarútvegsskólanum, Jarðhitaskólanum og
Jafnréttisskólanum) og Þekkingarmiðstöð þróunarlanda,
sem er sameiginlegur tengiliður skólanna á Íslandi við
UNESCO og utanríkisráðuneytið
HÆFNISKRÖFUR
+ Doktors- eða meistaragráða á fagsviðum sem tengjast
landgræðslu og sjálfbærri landnýtingu.
+ Stjórnunarreynsla
+ Reynsla af rannsóknum, kennslu eða leiðbeiningarstörfum
nemenda á háskólastigi.
+ Gott vald á rituðu og töluðu máli, bæði ensku og íslensku.
+ Reynsla af störfum á alþjóðavettvangi svo sem þróunar-
samvinnu æskileg.
+ Mjög góðir samskiptahæfileikar og hæfni til að vinna með
fólki frá mismunandi menningarheimum.
+ Frumkvæði og drifkraftur.
FREKARI UPPLÝSINGAR
Hafdís Hanna Ægisdóttir, forstöðumaður
Landgræðsluskólans, hafdishanna@lbhi.is
Ragnheiður I. Þórarinsdóttir, rektor
Landbúnaðarháskóla Íslands, ragnheidur@lbhi.is
Árni Bragason, Landgræðslustjóri,
arni.bragason@land.is
Um er að ræða fullt starf með starfsstöð í Reykjavík.
Laun eru samkvæmt kjarasamningi fjármálaráðuneytis
og viðkomandi stéttarfélags. Æskilegt að viðkomandi geti
hafið störf sem fyrst.
Óskað er eftir að umsókn fylgi ferilskrá yfir menntun og fyrri
störf, staðfesting á námi og kynningarbréf þar sem umsækjandi
gerir grein fyrir ástæðu umsóknarinnar og sýn sinni varðandi
hlutverk og starfsemi skólans.
Sótt er um í gegnum vefsíðu Landbúnaðarháskóla Íslands
www.lbhi.is/storf
Umsóknarfrestur er til og með 14. janúar 2020.
FORSTÖÐUMAÐUR LANDGRÆÐSLUSKÓLANS BER ÁBYRGÐ Á STJÓRNUN,
STEFNUMÓTUN OG REKSTRI SKÓLANS,SEM OG GÆÐUM OG SKIPULAGNINGU
NÁMS SEM SKÓLINN STENDUR FYRIR.
FORSTÖÐUMAÐUR
LANDGRÆÐSLUSKÓLANS
LEITAÐ
ER AÐ Ö
FLUGUM
OG JÁK
VÆÐUM
STJÓRN
ANDA
Í KREFJ
ANDI ST
ARF.
UM SKÓLANN
Landgræðsluskólinn hefur gengið undir nafninu Land-
græðsluskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna. Frá upphafi árs
2020 starfar skólinn undir hatti UNESCO sem hluti af Þekking-
armiðstöð þróunarsamvinnu, sem einnig er nefnd GRÓ.
Landgræðsluskólinn er hýstur hjá Landbúnaðarháskóla Íslands
og starfar í nánu samstarfi við Landgræðsluna.
Markmið skólans er að þjálfa sérfræðinga sem starfa
á stofnunum á sviði landgræðslu og sjálfbærrar landnýtingar
í samstarfslöndum skólans í Afríku og Mið-Asíu.
Skólinn er hluti af alþjóðlegri þróunarsamvinnu Íslands og
er kostaður af opinberum fjármunum utanríkisráðuneytisins
til þróunarsamvinnu. Stærsta verkefni skólans ár hvert er 6
mánaða þjálfun á Íslandi fyrir starfandi fagfólk í samstarfs-
löndunum þar sem mikil áhersla er lögð á hagnýtingu þekkingar.
WWW.UNLRT.ORG
Sauðfé á Orkneyjum:
Lykillinn að vist-
vænni búskap
Bænda
Hlaðvarpið HLAÐAN er á bbl.is