Morgunblaðið - 30.01.2020, Page 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 30. JANÚAR 2020
Bir
tm
eð
fyr
irv
ar
au
m
pr
en
tvi
llu
r.
He
im
sfe
rð
ir
ás
kil
ja
sé
rr
étt
til
lei
ðr
étt
ing
aá
slí
ku
.A
th.
að
ve
rð
ge
tur
br
ey
st
án
fyr
irv
ar
a Verð frá kr.
219.995
HVÍTUÞORPIN
– fáðumeira út úr fríinu
Gönguferðum 11. júní í 7 nætur
- Jimera de Líbar
- Montejaque
– Grazalema
– Genalguacil
– Ronda
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 569 1100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Viðskipti Stefán E. Stefánsson vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Sigurður Bogi Sævarsson
Þorgerður Anna Gunnarsdóttir
Snjóflóðið sem féll á gönguleiðina á
Móskarðshnjúka með þeim afleið-
ingum að maður grófst þar undir féll
í litlu þröngu gili, við aðstæður sem
sérfræðingar nefna landslags-
gildrur. Fólk frá Veðurstofu Íslands
sem sinnir sýnatöku var í Skálafelli,
þarna ekki langt frá, þegar tilkynn-
ing um flóðið og slysið barst. Fór það
því strax á vettvang, þangað sem
björgunarfólk dreif þá að. „Þetta er
lítið flóð sem fellur í óheppilegum að-
stæðum, það hrúgast í raun allur
snjórinn ofan í þröngt gil,“ útskýrir
Óliver Hilmarsson á snjóflóðavakt
Veðurstofunnar við mbl.is.
Appelsínugul hætta
Í gærkvöldi var í gildi appelsínu-
gul snjóflóðahætta fyrir suðvestur-
hluta landsins, sem þýðir að hætta er
sögð töluverð. Á vef Veðurstofunnar
segir að töluvert nýsnævi sé til fjalla
og vindflekar hafi myndast síðustu
daga. Hættuspá gildi einkum fyrir
fjöll og sé gerð með ferðafólk í fjall-
lendi í huga.
Um fjallaferðir við aðstæður nú
segir Oliver mikilvægt sé að fólk
fylgist vel með aðstæðum og forðist
landslagsgildrur og snævi þaktar
hlíðar sem vísa í vestur. „Við búumst
svo sem ekki við stórum flóðum en
það eru litlu flóðin sem geta verið
hættuleg,“ segir Oliver.
Þess má geta að fyrir þremur
árum, hinn 28. janúar 2017, lét ung-
ur maður lífið í snjóflóði sem féll í
Esjunni, nokkru austan við hina
fjölförnu gönguleið á fjallið sem
liggur upp frá Mógilsá í Kolla-
fjarðarbotni. Tveir björguðust úr
því snjóflóði.
Morgunblaðið/Eggert
Móskarðshnjúkar Þyrlur, vélsleðar, jeppar og fleiri tæki voru nýtt við aðgerðirnar í gær sem voru umfangsmiklar.
Flóðið féll í óheppi-
legum aðstæðum
 Appelsínugul hætta á SV-horninu  Nýsnævi til fjalla
1 km
1
Snjóflóð í Móskarðshnúkum
Grunnkort: map.is
Móskarðs-
hnúkar
Kistufell
E S J A
Þverfell
Gljúfrasteinn
Skálafell
MOSFELLSBÆR
ÞIN
GVA
LLA
VEG
UR
Mosfell
Gönguleið
„Aðstæður í sveitarfélögum geta ver-
ið gjörólíkar frá einum stað til annars.
Með því að festa í lög hver lágmarks-
fjöldi íbúa skuli vera þarf að fylgja
svigrúm til að taka tillit til ólíkra að-
stæðna og von-
andi verður tekið
tillit til þeirra
sjónarmiða,“ segir
Þórarinn Ingi
Pétursson, þing-
maður Fram-
sóknarflokks.
Í gær var á Al-
þingi samþykkt
þingsályktunar-
tillaga Sigurðar
Inga Jóhanns-
sonar samgöngu- og sveitarstjórnar-
ráðherra, flokksbróður Þórarins
Inga, um stefnu og aðgerðir í mál-
efnum sveitarfélaga til næstu ára. Já
sögðu 35 þingmenn en 15 nei. Þrír
þingmenn greiddu ekki atkvæði og
níu voru fjarstaddir. Nokkrir gerðu
grein fyrir atkvæðum sínum. Sam-
kvæmt tillögunni skulu íbúar sveitar-
félaga vera ekki færri en 250 eftir
sveitarstjórnarkosningar árið 2022 og
minnst 1.000 eftir kosningar árið
2026. Búist er við að í framhaldinu
verði sett lög um hver lágmarksfjöldi
íbúa skuli vera og vill Þórarinn Ingi
að þar verði agnúarnir sniðnir af mál-
inu. Í fullvissu þess hafi hann stutt til-
löguna.
Síðastliðið þriðjudagskvöld var
íbúafundur á Grenivík með sveitar-
stjórnarráðherra um sameiningar-
mál. Í Grýtubakkahreppi, sem Greni-
vík er hluti af, er mikil andstaða við að
sveitarfélaginu verði gert að samein-
ast öðrum, en skv. þingsályktunar-
tillögunni myndi slíkt gerast eftir sex
ár. Íbúar í sveitarfélaginu í dag eru
371. Hefur fjölgað á síðustu árum auk
þess sem fjárhagur sveitarfélagsins
er traustur.
Ríkisvaldið skapi skilyrði
Þórarinn Ingi, sem er bóndi á
Grund í Grýtubakkahreppi jafnhliða
því að hafa setið sem varamaður á Al-
þingi síðustu misseri, lýsti á fundinum
fyrirvara sínum. „Sveitarfélög geta
verið í gjörólíkri stöðu þótt íbúafjöldi
þeirra sé hinn sami. Meginmálið er að
ríkisvaldið skapi sveitarfélögunum
skilyrði til að geta uppfyllt skyldur
sínar og veitt íbúum þjónustu. Slík
efling sveitarstjórnarstigsins er inn-
tak þingsályktunartillögunnar sem
nú hefur verið samþykkt og ég styð í
megindráttum.“ sbs@mbl.is
Studdi málið
með fyrirvara
Þórarinn Ingi
Pétursson
 Sameining sveitarfélaga á Alþingi
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Grenivík Mikil andstaða er þar við
þvingaða sameiningu sveitarfélaga.
Nýsköpunarverðlaun forseta Ís-
lands voru afhent við hátíðlega at-
höfn á Bessastöðum í gær. Halldór
Bjarki Ólafsson, nemi í læknisfræði
við læknadeild Háskóla Íslands,
hlaut verðlaunin fyrir verkefnið
Tengsl óeðlilegs blóðhags við bráða
fylgikvilla og langtímaútkomu eftir
skurðaðgerðir.
Guðni Th. Jóhannesson veitti sér-
staka viðurkenningu fyrir fjögur
önnur verkefni á Bessastöðum í
gær. Fjallað er um þau á mbl.is.
Hlaut nýsköpunarverðlaun forseta Íslands
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Afhending Halldór Bjarki og Guðni.
Svartfuglinn settist upp í Ystakletti í
Vestmannaeyjum í gær. Það hefur
ekki gerst jafn snemma ársins í
meira en 100 ár. Sigurgeir Jónasson
ljósmyndari hefur fylgst með komu-
tíma svartfuglsins í yfir 70 ár og fað-
ir hans, Jónas Sigurðsson frá Skuld,
gerði það einnig áratugum saman.
Þeir hafa því skráð komutíma svart-
fuglsins í meira en 100 ár.
„Það fyrsta sem pabbi skráði hjá
sér um að svartfugl settist upp var 4.
febrúar. Mér þótti það alltaf óeðli-
lega fljótt og langaði að slá metið
hans! Það fyrsta sem ég á skráð hjá
mér um komutíma svartfuglsins er
7. febrúar. Það að hann setjist upp
29. janúar er alveg viku fyrr en áður
hefur þekkst í okkar skráningum,“
sagði Sigurgeir.
Hann sagði að glöggur maður sem
var með Herjólfi í gær hefði haft
samband og sagt tíðindin. Sigurgeir
fór svo og skoðaði bergið. Svartfugl-
inn sat þá uppi í tveimur nokkuð
stórum bælum sunnan í Ystakletti
rétt vestan við Klettsnef. „Við að
fylgjast með þessu ár eftir ár tók ég
eftir því að þegar svartfuglinn var
kominn í bergið þá var það óbrigðult
áratugum saman að loðnubátarnir
voru farnir að veiða loðnu hér innan
við Elliðaey og í Fjallasjónum svona
þremur til átta dögum síðar,“ sagði
Sigurgeir. Hann sagði að á seinni ár-
um hefðu loðnugöngur bæði breyst
og brugðist. Auk þess hefðu veiði-
heimildir ekki verið gefnar út það
sem af er þessu ári. Það gæti því
orðið erfiðara en áður að átta sig á
því hvenær loðnan kæmi.
Sigurgeir sagði að svo virtist sem
bæði fýllinn og lundinn kynnu á
dagatalið og miðuðu komur sínar við
sömu dagsetningar ár eftir ár, hvort
sem ætið fyrir þá væri komið eða
ekki. gudni@mbl.is
Svartfuglinn settist upp í
Ystakletti í Eyjum í gær
 Hefur ekki sest jafn snemma upp í meira en 100 ár
Morgunblaðið/RAX
Svartfuglar Áður fyrr var eins og
fuglinn tæki mið af loðnugöngum.