Morgunblaðið - 28.04.2020, Síða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 28. APRÍL 2020
SVIÐSLJÓS
Kristján H. Johannessen
khj@mbl.is
„Okkar reynsla af öllum þessum lok-
unum er hreint út sagt skelfileg.
Þetta kemur mjög illa við okkur og
má sem dæmi nefna að sala hefur ver-
ið 20 prósent minni í allan vetur en
veturinn á undan,“ segir Arndís
Björg Sigurgeirsdóttir, annar eig-
enda Máls og menningar við Lauga-
veg í Reykjavík.
Mjög hefur verið rætt um stöðu
miðbæjarins að undanförnu og
óánægju kaupmanna með götu-
lokanir, þrengingar og breytta akst-
ursstefnu um Laugaveg. Segja þeir
Reykjavíkurborg ekki hlusta á
áhyggjur sínar og að breytingarnar
séu til þess fallnar að skaða rekstur
fyrirtækja. Um nýliðna helgi viðraði
borgarstjóri svo þá hugmynd að loka
enn frekar fyrir bílaumferð í mið-
borginni svo gangandi vegfarendur
gætu virt svokallaða tveggja metra
reglu. Þá sagði borgarstjóri þetta
myndu styrkja rekstur verslana og
veitingastaða þar sem kaupmönnum
yrði gefið færi á að útvíkka starfsemi
sína út á götur og gangstéttir.
Arndís Björg segist hafa fylgst vel
með þróun mála, fólk komi í bæinn
um leið og lokunum er aflétt.
„Ég man enn eftir því, þetta var í
verkfalli Eflingar, að allt í einu voru
óvenjumargir Íslendingar komnir í
búðina og meira líf úti á götu. Þegar
ég geng út þá átta ég mig á ástæð-
unni; það var búið að opna hliðin. Og
fólk var að keyra fram hjá, leggja bíl-
um og hoppa inn í verslanir.“
Spurð hvort hugmyndir borgar-
stjóra um enn frekari lokanir muni
styrkja rekstur Máls og menningar
kveður Arndís Björg nei við.
„Við erum ekki að fara út á Lauga-
veg með vörur og bókaborð í tonna-
tali. Þetta er örugglega ágætt fólk í
borgarstjórn, en ekkert þeirra hefur
staðið í rekstri. Svo mikið er víst.“
Svara seint eða alls ekki
Sólveig Grétarsdóttir, eigandi
Verslunar Guðsteins Eyjólfssonar,
segir að hugmynd borgarstjóra sé í
besta falli undarleg. Gagnist hún ein-
hverjum séu það helst veitingamenn.
„Þessar fáu verslanir sem eftir eru
á þessu svæði eru ekki að setja vörur
út á götu þar sem er rigning og rok.
Þar að auki þyrfti einhver að vakta
vörurnar úti og það er ekki hægt.
Kannski eru einhver veitingahús sem
geta nýtt sér þetta en ég myndi per-
sónulega vilja sleppa því að sitja úti í
vindinum á Laugavegi. Þar er sjaldn-
ast sól og blíða,“ segir Sólveig og bæt-
ir við að frekari lokanir muni einungis
skaða reksturinn enn frekar.
„Á virkum dögum er Laugavegur-
inn nánast tómur. Hér eru engir út-
lendingar lengur og Íslendingar fjöl-
menna ekki. Ef það kemur gott veður
um helgi þá myndast kannski svolítið
streymi í tvo tíma. Ég stóð vaktina
síðasta laugardag og það er ekki hægt
að halda því fram að Laugavegurinn
hafi verið fullur af fólki þótt nokkrir
röltu þar um með barnavagna,“ segir
Sólveig.
Þá sagðist borgarstjóri myndu vilja
fara út í þessar breytingar í góðu
samstarfi við rekstraraðila. Sólveig
bendir hins vegar á að hún hafi hingað
til átt afar erfitt með að ná sambandi
við borgarstjóra.
„Ég hef sent nokkra tölvupósta á
Dag [B. Eggertsson borgarstjóra],
Sigurborgu [Ósk Haraldsdóttur,
borgarfulltrúa Pírata] og samgöngu-
stjóra Reykjavíkurborgar vegna
breyttrar akstursstefnu á Laugavegi,
en ég veit að margir nenna hreinlega
ekki að koma í bæinn út af þessu. Ég
fæ aldrei nein svör. Þeim dettur ekki í
hug að svara manni, nema í eitt skipti
kom svar frá Sigurborgu tveimur
mánuðum seinna.“
Úrelt útspil hjá borgarstjóra
Vigdís Hauksdóttir, borgarfulltrúi
Miðflokksins, segir borgarstjóra nú
vera að draga almannavarnir inn í sín-
ar persónulegu skoðanir og kosninga-
loforð Samfylkingarinnar.
„Þetta er hreint út sagt með ólík-
indum. Borgarstjóri er með þessu að
notfæra sér ástandið. Að fara að
banna fólki að keyra um miðbæinn í
fjölskyldubílnum er valdbeiting af
verstu tegund. Ég vil minna á að Dag-
ur á ekki miðbæinn, við landsmenn
eigum hann öll,“ segir Vigdís.
Eyþór Arnalds, oddviti Sjálfstæðis-
flokksins, segir stefnt að því að af-
nema tveggja metra regluna eftir
mánuð og að skipulagsbreytingar í
Reykjavík taki oft mánuði og upp í ár.
„Þetta útspil borgarstjóra er úrelt
áður en farið er að skoða það. Og mér
sýnist almannavarnateymið ekki ætla
að láta teyma sig inn í skotgrafirnar,“
segir Eyþór.
Nánar má lesa um þetta mál á
mbl.is í vefútgáfu Morgunblaðsins.
Lokanir muni skaða rekstur
 Hugmyndir borgarstjóra um frekari lokanir í miðbænum falla í grýttan jarðveg  Verslunarmenn
munu ekki fara með vörur sínar út á akbrautir  Valdbeiting af verstu tegund, segir borgarfulltrúi
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Fámenni Þrátt fyrir gott veður í gær voru fáir í bænum og því lítið mál að virða tveggja metra reglu almannavarna.
Skannaðu kóðann
til að lesa meira
um þetta á mbl.is.
Höskuldur Daði Magnússon
hdm@mbl.is
Starfsemi ýmissa alþjóðastofnana
hefur breyst eftir að kórónuveiru-
faraldurinn skall á. Ein þeirra er
Evrópulögreglan, Europol, sem er
með aðsetur í Hollandi. Grímur
Grímsson, fyrrverandi yfirmaður
miðlægrar rannsóknardeildar lög-
reglunnar á höfuðborgarsvæðinu,
starfar nú sem tengslafulltrúi Ís-
lands hjá Europol. Grímur starfar
jafnan úti í Hollandi en hefur verið
hér á landi síðan faraldurinn skall
á af fullum þunga.
„Europol var lokað fyrir okkur
tengslafulltrúum 18. mars. Maður
fékk bara tölvu til að vinna á,“ seg-
ir Grímur í samtali við Morgun-
blaðið. Hann bætir við að ótti við
að veikjast hafi ýtt undir þá
ákvörðun að koma heim, tilhugs-
unin um að það gerðist á Íslandi
hafi verið mun betri en úti í heimi.
Mikið forvarnarstarf
„Í stórum dráttum held ég að
það hafi gerst í öllum lögreglulið-
um að fara hafi þurft niður í grunn-
inn í þessu ástandi. Það hefur sýnt
sig í töluvert minni samskiptum um
skipulagða brotastarfsemi, alla
vega til að byrja með. Sú vinna hef-
ur þó ekki legið niðri og til að
mynda er hægt að fylgjast með því
á samfélagsmiðlum hvað Europol
er að brasa,“ segir Grímur.
Áhersla hafi í auknum mæli
færst yfir á netglæpi. Tengsla-
fulltrúinn segir að Europol vinni
mikið forvarnarstarf í netöryggis-
málum og þess megi til að mynda
sjá stað í auglýsingaborðum og
fræðslumyndum á netinu. Breyt-
ingin sem nýlega hafi orðið sé að
til að mynda hafi þurft að átta sig á
því hvað þarf að varast í núverandi
ástandi og vara fólk við. „Eitt af
því er að láta ekki glepjast og
halda að hægt sé að kaupa lausn
við Covid á netinu,“ segir Grímur
og bendir á rannsókn í Frakklandi
þar sem heilbrigðisstofnanir voru
narraðar til að kaupa heilbrigðis-
vörur af sölumönnum sem sigldu
undir fölsku flaggi.
Sum verkefni eru enn til staðar
hjá stofnuninni. „Margir myndu
jafnvel gefa sér að flóttamanna-
straumurinn til Evrópu hafi þurrk-
ast upp að undanförnu. Það gerðist
ekki. Flóttamannastraumurinn og
það vandamál fyrir Evrópu hefur
haldið áfram þó fjöldinn hafi ekki
aukist. Það hefur þurft að koma
því fólki áfram sem þegar er komið
í búðir. Svo hefur líka eitthvað
komið af fólki frá Líbíu yfir til Ítal-
íu. Þá sigla þeir svokölluðum
móðurskipum nægilega nálægt
landi og setja fólk í gúmmíbáta.
Þetta er náttúrlega gríðarlega
hættulegt. Sem betur fer hefur
ekki orðið manntjón að undan-
förnu.“
Kynnir starf Íslendinga
Í starfi tengslafulltrúa felst að
koma upplýsingum á framfæri og
svara spurningum eftir atvikum.
Grímur segir að kórónuveirufar-
aldurinn hafi kallað á að þjóðir og
stofnanir hafi farið að safna alls-
kyns upplýsingum. „Ég hef til að
mynda komið á framfæri við koll-
ega mína úti upplýsingum um þetta
rakningarteymi okkar. Það er
áhugavert að lögreglumenn hafi
tekið þátt í að elta uppi smit,“ segir
hann og bætir við að hann þekki
ekki mörg dæmi um slíkt annars
staðar frá. Grímur segir jafnframt
að Covid-göngudeildin sé eftirtekt-
arvert framlag hér á landi.
Grímur hefur nú gegnt starfi
tengslafulltrúa hjá Europol í tvö
ár. Hann segir að gert sé ráð fyrir
því að fólk skili þremur árum hið
minnsta og því fjórða ef samkomu-
lag er þar um. „Ég reikna með að
taka ákvörðun eftir ár en ég hef
kunnað vel við starfið. Það er ákaf-
lega gefandi. Þó lögreglustörf séu í
eðli sínu þjónustustörf er þetta
öðruvísi, nú er maður bara að þjón-
usta kollega sína, hvort sem það er
innanlands eða utanlands. Maður
reynir að smyrja hjólin svo hlut-
irnir gangi eins vel og hægt er.“
Aukin áhersla á bar-
áttu gegn netglæpum
 Breyttar áherslur vegna veirunnar  Grímur er á Íslandi
Morgunblaðið/Hari
Tengsl Grímur Grímsson starfar nú
sem tengslafulltrúi hjá Europol.
Kristján Andri Stefánsson sem
gegnt hefur stöðu sendiherra Ís-
lands í París verður sendiherra í
Brussel í stað Gunnars Pálssonar
sendiherra sem kallaður hefur verið
heim til starfa í ráðuneytinu, eins og
fram hefur komið í blaðinu.
Guðlaugur Þór Þórðarson hefur
kynnt ákvörðun um flutninga for-
stöðumanna sendiskrifstofa í utan-
ríkisþjónustunni sem viðkomandi á
að hafa verið tilkynnt um 11. mars sl.
Um er að ræða breytingar á fimm
sendiskrifstofum en þær fela ekki í
sér skipun nýrra sendiherra.
Unnur Orradóttir sem gegnt hef-
ur stöðu sendiherra Íslands í Kam-
pala í Úganda verður sendiherra í
París og tekur Þórdís Sigurðardóttir
sendifulltrúi við af Unni í Kampala.
Guðmundur Árni Stefánsson sem
gegnt hefur stöðu sendiherra í
Nýju-Delí á Indlandi verður aðal-
ræðismaður Íslands í Winnipeg í
Kanada. Ekki hefur verið tilkynnt
hver tekur við forstöðu sendiráðsins
á Indlandi.
Áður hefur verið tilkynnt um
flutninga sem varða sendiráðin í
Moskvu, Helsinki og Stokkhólmi.
Í tilkynningu utanríkisráðuneyt-
isins kemur fram að almennt er mið-
að við að breytingarnar taki gildi 1.
júlí en jafnframt tekið fram að allir
flutningar í utanríkisþjónustunni
sumarið 2020 verði framkvæmdir
með hliðsjón af aðstæðum sem fyrir
hendi eru í gistiríkjum. Væntanlega
er þar vísað til heimsfaraldurs kór-
ónuveirunnar sem getur hindrað
flutninga búslóða og fólks á milli
landa.
Kristján
Andri til
Brussel
 Breytingar á
sendiskrifstofum
Bæjarlind 6 | sími 554 7030
Við erum á facebook
Buxur
Kr. 7.900.-
Str. 36-52
8 litir
Mikill samdráttur var í umferðinni
á höfuðborgarsvæðinu í síðustu
viku eða 19,6% samanborið við
sömu viku á síðasta ári. Hafa ber þó
í huga að mismunandi tímasetning
páska flækir samanburðinn að því
er fram kemur á vef Vegagerð-
arinnar. Bílaumferðin hefur dreg-
ist mikið saman á tímum kórónu-
veirunnar og var samdráttur
umferðarinnar í seinustu viku svip-
aður og í vikunni þar á undan. Um-
ferð á Hafnarfjarðarvegi minnkaði
um 24,5%.
Tæplega 20% sam-
dráttur í bílaumferð