Austri - 21.12.1995, Blaðsíða 17

Jólin 1995.
AUSTRI
17
Barnagaman
Norsk jólasaga

A
s A L B F L 1 N G
'0 S H A G A M * o s
s v< E F A X L Sf N
A tr % S U L A N Gr • » o
0 S T O K K • » O N D
G R. U N N R o S 1
/ O G- R A G Æ S 1 Ð
6 A F T b ■D ! N N
U A R M U R L 1
/ 1 R E F U R Ð U R
e> L A N D E D A
Finndu dýrin....
í þessari stafasúpu átt þú að geta fundið
heiti átta dýrategunda sem lifa á íslandi.
Til þess verður þú að renna augum bæði
lárétt og lóðrétt eftir dálkunum.
Sex breytingar
Ef þú lítur snögglega á
þessar myndir, hér til
hægri, virðast þær eins,
en farir þú að athuga þær
nánar, Þá sérðu að neðri
myndin er gjörólík þeirri
efri. Getur þú fundið það
sem er öðruvísi? *-►
Hve gamalt er
jólatréð?
Venjulega er svar við spurn-
ingu um aldur trjáa fundið með
því að telja árhringina í stofnin-
um. En þetta tré ber aldurinn utan
á sér.
Ef þú leggur saman tölurnar
færðu svarið. (Sumar tölumar eru
á haus og aðrar spegilskrifaðar)
Jólatréð
Það leit út fyrir að þetta ætluðu að
verða ömurleg jól í Grænuhlíð. Hinn
fátæki bóndi Ásbjöm Holt hafði legið
veikur um lengri tíma og kona hans
var einnig mjög heilsutæp. Það hafði
verið lítið um peninga undanfarna
mánuði. Þau vom fjögur í heimili og
þótt kannski sé ofmælt að þau hafi
soltið var þó enginn afgangur af því.
Þór 12 ára sonur þeirra hjóna, varð
að taka á sig flest störfin á heimilinu.
Þegar hann kom heim úr skólanum á
daginn fór hann að höggva við í eld-
inn, bera vatn og annað fleira. Hann
vann nálega á við fullorðinn mann.
Inga litla, sem var aðeins fimm ára,
hjálpaði þó til eins og hún gat en það
var nú ekki svo ýkja mikið. Helst gat
hún eitthvað hjálpað mömmu sinni
inni við.
„Hvenær ætlar pabbi að sækja jóla-
tréð?“ spurði Inga litla einhverju
sinni upp úr eins manns hljóði. Móð-
ur hennar gekk illa að svar a þessari
spurningu því að hún vissi ekki hvort
Ásbjörn myndi komast á fætur fyrir
áramót.
„Við sjáum nú til,“ sagði hún eins
og oft áður. „Það verða einhver ráð
með það.“ En dagarnir liðu og að-
fangadagskvöldið nálgaðist óðfluga.
Ekkert jólatré var enn komið til
þeirra. Ásbjörn var vanur að sækja
jólatré út að Steinstjörn. Þar stóðu
nokkur lítil og hentug grenitré niðri á
tj amarbakkanum.
Þór var einnig áhyggjufullur út af
jólatrénu. Hann saknaði þess eins og
litla systir hans og þegar ekki voru
nema þrír dagar til jóla tók hann
ákvörðun.
„Eg sæki tréð sjálfur," sagði hann
við sjálfan sig. Það getur varla verið
mikill galdur. Hann gat haft með sér
öxi og hann var nógu sterkur til að
bera tréð heim. Þetta var sem sagt
ákveðið. Síðdegis þennan sama dag
hélt Þór til skógar. Hann sagði eng-
um frá þessari fyrirætlan sinni. Það
skyldi koma þeim á óvart er hann
kæmi með tréð.
Skógurinn var hljóður og þungbú-
inn. Það snjóaði ofurlítið. Jólasvipur
var að færast yfir allt. Já, jólin. Þór
vildi sem minnst hugs a um þau. Það
gátu engin jól orðið nú í líkingu við
þau sem hann hafði áður lifað. Pabbi
hafði svo lítið getað unnið upp á
síðkastið og hann gat aldrei safnað
neinu í sjóð. Mamma hafði sagt að
það væri alveg vonlaust með allar
jólagjafir og þess háttar glaðning.
Hann kenndi mest í brjósti um Ingu
litlu. Hún hlakkaði auðvitað til jól-
anna og jólagjafanna eins og vant
var. Hún gat ekki skilið að þetta
þyrfti að vera öðruvísi en áður.
Það var alllangt út að Steinstjörn
og eftir því sem Þór kom Iengra og
lengra inn í skóginn missti hann
áhugann á því að fara alla þessa leið
út að tjörninni. Allt í kringum hann
voru ljómandi falleg og hentug jóla-
tré. Raunar átti stórbóndinn allt þetta
svæði en því meir sem Þór hugsaði
um þetta því meiri varð freistingin til
að taka tréð hérna og fara ekki
lengra. Hann vissi það vel að þetta
var ekki leyfilegt. En það gat varla
verið hættulegt að taka eitt lítið tré úr
þessum stóra skógi.
Hann hafði nálega dottið um lítið
grenitré sem var alveg hæfilegt handa
honum. Hann gat ekki fundið hent-
ugra tré. Hann stóð kyrr eitt andartak
og átti í harðri baráttu við sjálfan sig
en skyndilega kippti hann öxinni upp
úr bakpokanum sínum og eftir litla
stund lá litla tréð flatt við fætur hans.
Nú skyldi verða glatt á hjalla
heima hjá honum. Hann þurfti ekki
að hafa orð á því hvert hann sótti
tréð. Hann hafði komið öxinni fyrir í
bakpokanum og var í þann veginn að
koma trénu fyrir á öxl sinni er hann
heyrði marra í snjónum aftan við sig.
Hann sneri sér snöggt við og fann að
hjartað barðist í brjósti hans. Stór-
bóndinn stóð hjá honum. Hann var á
skíðum, í þykkum jakka með loð-
kraga og stóra loðhúfu á höfði.
Hann var ekki árennilegur. „Jæja,“
sagði hann og röddin var sterk og
hörkuleg í skógarkyrrðinni. „Er það
lítill jólatrésþjófur sem hér er á
ferð?“
Þór gat ekki komið upp nokkru
orði. Hann stóð aðeins grafkyrr og
horfði ýmist á tréð eða á stórbónd-
ann. „Er ekki sem mér sýnist að þetta
sé Þór Holt sem er hér á ólöglegum
vegum?“ hélt stórbóndinn áfram og
gekk nær honum. „Veist þú ekki að
þú mátt taka tré út hjá Steinstjörn en
hér er bannað að fella tré? Við því
liggur refsing."
Þór vissi þetta vel og reyndi að
svara en það tókst ekki. Stórbóndinn
hafði tekið tréð og lyfti því nú upp
með hægri hendi. „Eftir fimmtíu ár,“
sagði hann „hefði þetta tré veitt
mörgum mönnum atvinnu, föt og
fæði og auk þess gjaldeyri." Þór
skildi þetta ekki vel en hann var al-
veg viss um að hann hefði gert rangt.
Hann herti upp hugann og sagði: „Ég
veit að þetta var rangt af mér. Ég bið
yður afsökunar.“ Stórbóndinn
hóstaði. Það var eins og eitthvað væri
í hálsinum á honum. „Þú mátt taka
tréð með þér og komdu svo með
mér,“ sagði hann.
Þór setti tréð á öxlina og þramm-
aði svo á eftir honum. Þeir stefndu
heim að höfuðbólinu. Þór varð hálft í
hvoru hátíðlegur þegar hann gekk
heim hið stóra tún. Þangað hafði
hann aldrei komið áður. En hann varð
næstum því örvæntingarfullur þegar
hann sá að stórbóndinn stefndi beint
á aðaldyr hinnar stóru og veglegu
byggingar.
„Þú getur lagt skíðin þín hérna á
meðan við göngum inn,“ sagði stór-
bóndinn. „Tréð má einnig bíða
héma.“ Það var svo fínt þegar inn var
komið að Þór vissi ekkert hvað hann
ætti af sér að gera. Á veggjunum
voru stoppaðir elgshausar, svo og
málverk svo fögur að hann hafði
aldrei séð annað eins. Þama var hlýtt
og bjart.
„Við skulum setja okkur litla stund
hérna hjá arninum," sagði stórbónd-
inn og fór úr þykka frakkanum sín-
um. Hann var ekki alveg eins hörku-
legur og áður. Þór settist á stólbrún
og velti húfunni sinni milli handanna
þar til hún var orðin eins og ólögu-
legur bolti. „Hvernig líður föður þín-
um?“ spurði stórbóndinn allt í einu.
„Svona sæmilega“, sagði Þór dræmt
en svo áttaði hann sig og sagði:
„Hann er alltaf rúmfastur og læknir-
inn segir að hann muni þurfa að
liggja nokkru lengur.“ „En móður
þinni?“ „Hún þjáist alltaf af
gigtinni,“ sagði Þór. Stórbóndinn
sótti pípuna sína, tróð í hana tóbaki
og kveikti svo í henni. Hann sat lengi
þegjandi og blés frá sér stórum reyk-
skýjum. „Hlakkarðu til jólanna?"
spurði hann. Þetta fannst Þór undar-
leg spuming. Auðvitað hlakka allir til
jólanna. „Já,“ sagði hann. „Bara að
pabbi og mamma væra orðin frísk og
ég hefði ekki stolið jólatrénu.“ Stór-
bóndinn ræskti sig.
„Og svo hlakkarðu auðvitað til að
borða allan góða jólamatinn?" hélt
stórbóndinn áfram. „Það verður nú
víst lítið um hann í þetta skipti,“
sagði Þór. „Við höfum ekki ráð á því.
Pabbi hefur ekki getað unnið sér neitt
inn um langan tíma.“ Svo þagði stór-
bóndinn enn lengi. Þór sat kyrr og
horfði inn í arineldinn. Hann óskaði
þess nú heitt og innilega að hann
hefði ekki fallið fyrir þeirri freist
ingu að stela jólatrénu.
„Þú bíður hérna svolitla stund,“
sagði stórbóndinn. „Ég ætla að
skreppa og tala við konuna mína.“
Hann var ekki Iengi í burtu. En Þór
leiddist ekki hið minnsta. Honum
þótti aðeins vænt um að mega vera
einn. Hann stalst meira að segja til að
ganga ofurlítið um gólfið og horfa á
málverkin og öll gömlu vopnin sem
héngu á veggjunum. Hann hafði að-
eins lesið um slíka hluti en aldrei séð
þá áður. Hann hafði heldur ekki
dreymt um að hann fengi að koma
heim til stórbóndans og sjá allt þetta
með eigin augum.
„Ágætt," heyrði hann að stórbónd-
inn sagði fyrir framan og þegar hann
kom inn sagði hann við Þór. „Jæja,
þú verður nú að fara að komast heim.
Þetta er talsverður spölur svo að ég
ætla að láta einn af vinnupiltum mín-
um flytja þig heim. Blakkur verður
ekki lengi með þig.“ Þór ætlaði varla
að trúa sínum eigin eyrum. Gat verið
að stórbóndinn ætlaði að láta aka
honum heim? Aka jólatrésþjófi heim
til sín?
„Þú-þú-sund þakkir,“ stamaði
hann. „
Og þú skalt taka jólatréð með þér.
Það er betra að þú notir það en það
verði ónýtt hér. Við erum búin að fá
okkur jólatré. En þú mátt aldrei gera
þetta aftur.“ „Nei, það skal ég aldrei
gera,“ sagði Þór. „Ég sé svo mikið
eftir því.“ „Já, flýttu þér nú að kom-
ast af stað svo foreldrar þínir verði
ekki hræddir um þig,“ sagði stór-
bóndinn og opnaði útidyrahurðina.
Þar stóð Blakkur og hafði verið
spenntur fyrir sleðann en í ekilssæt-
inu sat Árni vinnumaður. Þór rétti
stórbóndanum höndina. „Ég þakka
fyrir mig,“ sagði hann hátíðlega. Svo
gekk hann hratt niður tröppurnar,
greip með sér skíðin og jólatréð og
settist á stóran poka sem lá á sleðan-
um. „Já, það er satt,“ sagði stórbónd-
inn. „Það er ýmislegt smávegis þama
í pokanum sem þú getur gefið henni
mörntnu þinni. Hún sér þá kannski
um að skipta því.“ Áður en Þór hafði
gefist tími til að þakka fyrir var Árni
vinnumaður rokinn af stað. Þór þótti
sem hann yrði að veifa til stórbónd-
ans og það var sannarlega ekki mis-
sýning: Hann veifaði á móti. Aldrei
hvorki fyrr né síðar hafði komið á
heimilið nokkur poki sem hafði svo
margt að geyma. Þarna var allskonar
matur og gjafir ýmiss konar. Þarna
var jólatrésskraut, hnetur, appelsínur
og alls konar góðgæti. Þið getið nærri
að það varð fögnuður á heimilinu. Er
það ekki undarlegt hvemig allt getur
snúist til góðs þótt illa líti út?