Fréttablaðið - 20.10.2020, Qupperneq 4

TAKMARKAÐ MAGN
BÍLA Í BOÐI
UMBOÐSAÐILI JEEP® OG RAM Á ÍSLANDI • ÍSLENSK-BANDARÍSKA • ÞVERHOLT 6 • 270 MOSFELLSBÆR
S. 590 2300 • WWW.ISBAND.IS • ISBAND@ISBAND.IS • OPIÐ VIRKA DAGA 10-18 • LAUGARDAGA 12-16
JEEP ® CHEROKEE
Helsti staðalbúnaður Jeep® Cherokee Longitude Luxury:
• 2.2 lítra 195 hestafla díselvél, 9 gíra sjálfskipting
• Jeep Active Drive I Select Terrain
með 4 drifstillingum,
• Rafdrifin snertilaus opnun á afturhlera
• Leðurinnrétting
• 8,4” upplýsinga- og snertiskjár
• Íslenskt leiðsögukerfi
• Bakkmyndavél með bílastæðaaðstoð
• Hágæða Alpine hljómflutningskerfi með
bassaboxi
• Apple & Android Car Play
• Bluetooth til að streyma tónlist og síma
ALVÖRU JEPPI - ALVÖRU FJÓRHJÓLADRIF
FRÁBÆRT VERÐ: 7.990.000 KR.
ÖFLUG DÍSELVÉL - 9 GÍRA SJÁLFSKIPTING
SPARNEYTINN - HLAÐINN LÚXUSBÚNAÐI
KJARAMÁL Í greiðsluáskorunum,
sem Fréttablaðið hefur undir hönd­
um, dagsettum 4. desember 2019,
veittu starfsmenn þriggja hótela á
höfuðborgarsvæðinu vinnuveit­
endum sínum vikufrest til uppgjörs
á vangoldnum launum, ella legði
undirritað starfsfólk niður störf þar
til gert yrði upp við það að fullu.
Í erindi frá lögmanni Samtaka
atvinnulífsins, sem sent var til Efl­
ingar degi áður en greiðslufrestur
rann út, var vakin athygli á skaða­
bótaskyldu vegna ólögmætra verk­
fallsaðgerða. Þar sem um félagslega
aðgerð stéttarfélags sé að ræða
falli einnig niður „launagreiðslur
til starfsmanna“. Þá segir að fyrir­
tækið harmi rekstrarerfiðleika sem
leitt hafi til vanefnda og geri nú allt
sem í valdi þess stendur til að leysa
úr þeim. „Fyrirhugaðar verkfallsað­
gerðir eru ekki til þess fallnar að
leysa þann vanda,“ segir í erindinu.
Í svari frá lögmanni Ef lingar
segir að leita verði annarra úrræða
við rekstrarvanda. Hann verði
ekki fjármagnaður með stuldi á
launum. Þá er fordæmt að SA setji
fram „hótun um að starfsmenn­
irnir verið hýrudregnir leggi þeir
niður störf“. Starfsfólkið hafi leitað
til Eflingar vegna vangreiðslu launa
sem greiða átti út um mánaðamót.
„Með vanskilum á launum hafi
atvinnurekandinn brugðist þeirri
grundvallarskyldu sinni að greiða
fólki laun fyrir þá vinnu sem það
hefur þegar innt af hendi.“ Réttur
fólks til að boða vinnustöðvun, með
hæfilegum fresti til úrbóta sé ein af
fáum undanþágum frá friðarskyldu.
Viða r Þor steinsson, f ra m­
kvæmda stjóri Ef lingar, segir að
fjölmörg dómsmál séu höfðuð til að
innheimta vangoldin laun á hverju
ári. Fyrir komi að atvinnurekandi
bjóði að greiða hluta af laununum
strax gegn því að frekari kröfur falli
niður. „Það kemur fyrir að félags­
menn okkar samþykkja slík tilboð
út úr neyð vegna þess hve langan
tíma tekur að innheimta kröfur til
fulls. Við hvetjum fólk auðvitað til
að fara alla leið með kröfur sínar
enda prinsippmál en þetta er bara
raunveruleikinn. Við erum með
félagsmenn á mjög lágum launum
og það er freisting fyrir þá að fallast
á tilboð af þessu tagi fremur en að
bíða mánuðum saman eftir dóms­
kerfinu,“ segir Viðar.
Þótt fólk af erlendum uppruna
sé líklegast til að verða fyrir launa­
svikum segir Viðar það mýtu að
vanþekkingu þess sé um að kenna.
„Þetta fólk hefur þjálfað sig í að lesa
og skilja kjarasamninga og er mjög
duglegt að leita réttar síns,“ segir
Viðar og bætir við: „Vandamálið er
ekki þeirra heldur atvinnurekend­
anna. Refsileysið er ástæða þess að
atvinnurekendur komast upp með
þetta sér að kostnaðarlausu.
Aðspurður segir Ásmundur Einar
Daðason, félags­ og barnamálaráð­
herra, að frumvarp um aðgerðir
tengdar Lífskjarasamningnum verði
lagt fram á næstu vikum. Umrætt
atriði sé það eina sem ekki náðist
sátt um í vinnuhópi fulltrúa ASÍ
og SA. „Það er verið að snikka slíkt
ákvæði til,“ segir Ásmundur.
adalheidur@frettabladid.is
Málsókn eða vinnustöðvun
oftast einu úrræði starfsfólks
Dæmi eru um að launafólki sé hótað málsóknum og að vera hýrudregið, boði það vinnustöðvun til að
innheimta vangoldin laun. Slíkar aðgerðir hafa stundum reynst eina leiðin, utan langdreginna málaferla,
til að fá laun greidd að fullu. Frumvarp sem meðal annars tekur á launasvikum, verður brátt lagt fram.
Hótelstarfsmenn í Eflingu samþykktu verkfall í fyrravor, til að krefjast launahækkana. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON BRINK
HVERAGERÐI „Við erum fyrst og
fremst að ýta undir fjölbreytileika
en líka að ekki sé farið inn á þann
markað sem er fyrir,“ segir Friðrik
Sigurbjörnsson, formaður bæjar­
ráðs í Hveragerði, um reglur um
torg­ og götusölu í bænum.
Er bæjarráð samþykkti í síðustu
vikur reglurnar bókaði fulltrúi
Okkar Hveragerðis, Njörður Sig­
urðsson, athugasemd við það að við
úthlutun leyfa yrði meðal annars
byggt á kröfu „um fjölbreytileika og
mismunandi framboð á þjónustu í
bæjarfélaginu“. Slíka ákvörðun ætti
að byggja sem mest á hlutlægu mati.
„Mat á hvort rekstur sem umsækj­
endur um götu­ og torgsölu ætla að
reka í söluvögnum sé viðbót við
vöruúrval sem er fyrir í bænum og
gerðar séu kröfur um fjölbreytileika
og mismunandi framboð á þjónustu
í bæjarfélaginu getur ekki annað en
verið huglægt,“ bókaði Njörður.
„Hinn frjálsi markaður mun lík­
lega stýra vöruframboði betur en
stjórnendur eða stjórnmálamenn
hjá Hveragerðisbæ,“ bókaði Njörður
sem þó samþykkti nýju reglurnar.
Friðrik sem fer fyrir meirihluta
Sjálfstæðisflokks í bæjarráði, segir
reglurnar eiga fyrirmynd í öðrum
sveitarfélögum.
„Við viljum geta boðið upp á sem
fjölbreyttasta möguleika og að þeir
sem vilja koma með hvers kyns
vagna hafi það í huga,“ svarar Frið­
rik spurður hvers vegna úrvalið í
söluvögnum verði ekki látið í vald
markaðsafla.
Þetta ráði þó ekki úrslitum.
„Fyrst og fremst á þetta að ýta undir
það að fólk sem kemur með vöru og
þjónustu inn í sveitarfélagið horfi
til þess að bjóða eitthvað nýtt,“
útskýrir hann.
Friðrik segir að sótt hafi verið um
leyfi fyrir vagn með heilsuvefjur og
annan með kebab. Í boði séu tvö
leyfi í miðbænum og eitt við Ham­
arshöllina. Horft sé til margra þátta.
„Við horfum til þess að fyrstur
kemur, fyrstur fær. Einnig til gæða,
fyrri reynslu auk fjölbreytileikans.
Þetta er til að gefa okkur dálítið
svigrúm til að velja og hafna.“ – gar
Leyfi til söluvagna byggð á fjölbreytileika en ekki markaðsöflum
Hinn frjálsi mark­
aður mun líklega
stýra vöruframboði betur
en stjórnendur eða stjórn­
málamenn hjá Hveragerðis­
bæ.
Njörður Sigurðs-
son, bæjarfulltrúi
Okkar Hvera-
gerðis
Viðar
Þorsteinsson,
framkvæmda-
stjóri Eflingar
STJÓRNMÁL Samtök kvenna um
nýja stjórnarskrá afhenda stjórn­
völdum undirskriftalista fólks sem
krefst lögfestingar. Katrín Jakobs­
dóttir forsætisráðherra mun taka
við listanum klukkan 13 í dag fyrir
utan Alþingishúsið. Helga Bald­
vins Bjargardóttir, formaður sam­
takanna, mun fara með tölu og Lay
Low f lytja lag sem hún samdi við
aðfaraorð stjórnarskrárinnar.
Þegar Fréttablaðið fór í prent í
gærkvöld höfðu rúmlega 42 þús­
und undirskriftir safnast og fjölgað
hratt á undanförnum dögum. Katr­
ín Oddsdóttir, formaður Stjórnar­
skrárfélagsins, áætlar að um þúsund
hafi safnast í gær.
„Þetta sýnir að það er mjög mikill
áhugi á að niðurstöður þjóðarat­
kvæðagreiðslunnar verði virtar,“
segir Katrín. „Þetta hefur spurst
vel út og tók til dæmis mikinn kipp
eftir að veggmyndin var fjarlægð.“
– khg
Undirskriftir
afhentar í dag
STJÓRNMÁL Katrín Jakobsdóttir
forsætisráðherra f lutti í gær munn­
lega skýrslu um valdheimildir sótt­
varnalæknis og heilbrigðisráðherra
til sóttvarnaráðstafana. Sagði hún
meira meðalhófs hafa verið gætt
hér en víða annars staðar. Einnig að
nýjum heildarlögum um sóttvarnir
yrði f lýtt.
Langar umræður spunnust og
meðal annars gagnrýndi Bergþór
Ólason, þingmaður Miðf lokksins,
ríkisstjórnina fyrir að varpa allri
ábyrgð yfir á þríeyki almanna­
varna. Sagði hann áhrif aðgerðanna
gríðarleg fyrir margar atvinnu­
greinar og ekki mætti aðeins ein­
blína á „einn mæli í stjórnborðinu“.
– khg
Valdheimildir
ræddar á þingi
2 0 . O K T Ó B E R 2 0 2 0 Þ R I Ð J U D A G U R4 F R É T T I R ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð