Fréttablaðið - 11.12.2020, Síða 13

Guðmundur
Steingrímsson
Í DAG
FYRIR HREINAR OG
FRÍSKAR TENNUR
HUGSAÐU
VEL UM
TANNHEILSUNA
Allt í lagi þá. Ég er ekki að fara að hitta vini mína í hinu árlega jólahlaðborði
að þessu sinni. Stórfjölskyldan
mun ekki skera laufabrauð saman
eins og hún hefur gert í hundrað
ár, plús mínus. Jólabjórsmökkun­
in uppi í sveit verður ekki haldin
núna (uppi í sveit er Kópavogur).
Varla verður heldur haldinn að
þessu sinni hinn árlegi hittingur á
upphafsdögum janúar til að fagna
nýju ári með tilheyrandi skralli.
Og það verður engin brenna á
Ægisíðunni geri ég ráð fyrir.
Sóttvarnareglurnar yfir jólin
leggjast vafalítið misjafnlega í
fólk. Sumir eru orðnir verulega
langeygir eftir félagslegu sam­
neyti án takmarkana. Sumir eru
einmana. Sumir finna engan
mun. Aðrir eru að klikkast. Tveir
söfnuðir bera sig illa, líkams­
ræktin og þjóðkirkjan, og maður
hefur svo sem skilning á því, og
þó. Er það ekki öllu mikilvægara
að við reynum núna erjulaust að
klára þetta verkefni saman, eins
og allir þokkalegir landsliðsþjálf­
arar myndu orða það, setja undir
okkur hausinn, láta reiðina — ef
einhver er — ef la okkur og sigrast
á þessu sjitti? Eitt er jú nefnilega
æði ánægjulegt. Eftir holskef lu
góðra tíðinda af bóluefnum getum
við verið nokkuð viss um að
endaspretturinn er hafinn. Þetta
kórónuveirutímabil hefur verið
furðulegt óvissuhlaup, án fyrir­
framgefinnar lengdar eða leiðar,
en rétt í þessu vorum við sem sagt
að hlaupa fram hjá skilti og á því
stóð að nú væru aðeins nokkrir
kílómetrar eftir að markinu.
William Shakespeare er meira
að segja kominn á leiðarenda,
annar í bólusetningu í Bretlandi,
og hversu viðeigandi er það? Lífið
er leikrit eftir nafna hans. Lér kon­
ungur er viti sínu fjær fyrir vestan
haf, með ys og þys út af engu.
Að vera eða ekki vera. Á enda­
sprettinum reynir á karakter­
inn. Er orkan búin? Eru fæt­
urnir orðnir of stirðir til að halda
áfram? Er pirringurinn yfirþyrm­
andi? Allir vita jú að í langhlaupi
gildir að koma í mark með vissum
glæsileika og þokka. Við viljum
ekki vera eins og maðurinn í
hálfmaraþoninu í Gautaborg um
árið sem missti stjórn á hægðum
þegar kílómetri var eftir með
tilheyrandi óþrifnaði og þó hann
hafi lent í þriðja sæti, þá var þetta
samt ekki smart. Við viljum koma
í mark kúl, róleg, yfirveguð, smá
móð, bein í baki, búin að gera
okkar besta og ákaf lega reiðubúin
að takast á við næstu verkefni,
eins og maður myndi orða það
einlægur og sveittur við íþrótta­
fréttakonuna við marklínuna.
Auðvitað er þetta krefjandi.
Þetta er jú hlaup sem við skráðum
okkur ekki í af fúsum og frjálsum
vilja. Hún hófst bara þessi raun.
Hundur át leðurblöku og sleikti
í kjölfarið hönd á manni sem
strauk henni um andlit sitt,
eða eitthvað. Úr því varð veiru­
faraldur. Einn, tveir og byrja.
Allir heim í náttfötin að búa til
súrdeigsbrauð. Á þessum tíma­
punkti, þegar kófið er næstum því
yfirstaðið, er ein tilfinning meira
allsráðandi en aðrar, finnst mér,
í mínu sálartetri: Ég er vankaður.
Á einhvern yfirþyrmandi hátt
finnst mér ég þurfa að melta hægt
og rólega og spá í þetta ár. Þessi
Endaspretturinn
leðurblaka. Hver var þýðing henn­
ar? Hvað gerðist? Hvað breyttist?
Hvernig verður veröldin? Hvert
var hlaupið? Gleymdi ég einhvern
tímann að mjúta mig á Zoom?
Ég skil vel bremsuna sem sótt­
varnateymið vill hafa á okkur
yfir hátíðirnar. Það yrði fárán­
legur óþarfi að f leiri yrðu veikir,
að f leiri létust eða þyrftu að
glíma við langvarandi eftirköst
út af veirunni núna þegar glittir
í marklínuna. Við viljum ekki að
manneskja deyi rétt áður en hún
átti að fá bóluefni. Við þurfum að
halda þetta út. Ein leið til að halda
þetta út er að taka þennan tíma
sem eftir er af þessari furðulegu
tíð og virkilega njóta hans og læra
af honum. Hugsanlega eru það
ákveðin forréttindi að fá að ganga
í gegnum svona lagað, hversu
ömurleg sem upplifunin hefur
verið, og finna hliðar á sjálfum sér
og samfélagi sínu sem maður vissi
ekki að væru til.
Þannig að: Áður en við sprautum
okkur öll og förum í partí, að þá
skulum við nota jólin til að staldra
við. Getur verið að leðurblöku­
maðurinn í efra hafi sent okkur
leðurblöku með veiruskilaboð
um það, að komandi áratugir í
sögu mannkynsins verði að ein­
kennast af róttæku endurmati á
öllum okkar háttum og hefðum?
Að öðrum kosti kippir náttúran
undan okkur tilvistinni. Metn­
aðarfyllri loftslagsmarkmið
ríkisstjórnarinnar, kynnt í gær, eru
stór skref í rétta átt, en meira þarf
til. Í hönd fara ár gjörbreytinga.
Tuttugututtugu var æfing. Gener­
alprufa. Öðruvísi jól gætu orðið
okkur krefjandi og mikilvæg
þjálfun í einmitt þessu: Að fatta
hvernig öðruvísi þarf alls ekki að
vera slæmt.
S K O Ð U N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð 13F Ö S T U D A G U R 1 1 . D E S E M B E R 2 0 2 0