Faxi - 2020, Qupperneq 9

FAXI 9
Fannar Jónasson
bæjarstjóri í Grindavík
1. Hvert bæjarfélag er svæðisbundin
stjórnsýslueining sem ætlað er að veita
íbúum og lögaðilum tiltekna þjónustu. Ef
vel á að takast til þurfa bæjarfélögin að
vera sjálfbærar þjónustu- og rekstrarein-
ingar. Hagur bæjarfélagsins er samofinn
hagsmunum og afkomu þeirra sem þar
búa og starfa. Grindavík er kraftmikið og
stöndugt bæjarfélag þar sem næg atvinna
hefur jafnan verið til staðar. Nú ber svo við
að atvinnuleysi er orðið meira en sést hefur
um langa hríð og meira en þegar verst lét
eftir hrun. Áhrifin af völdum Covid-19 eru
meiri á Suðurnesjum en í öðrum lands-
hlutum vegna mikilvægis ferðaþjónustu og
flugreksturs hér um slóðir. Afleiðingarnar eru
minnkaðar atvinnutekjur heimilanna sem
hefur bein áhrif á útsvarstekjur og afkomu
bæjarsjóðs.
2. Heimsfaraldurinn hefur mikil samfé-
lagsleg áhrif, en lífsgæði og líðan einstak-
linganna er þó misjöfn. Efnahagslegu áhrifin
geta verið umtalsverð vegna tekjufalls og
atvinnumissis. Álag í samfélaginu hefur á
vissan hátt aukist og sumir upplifa kvíða og
ótta við að veikjast. Covid-smitaðir einstak-
lingar hafa ekki verið hlutfallslega margir í
Grindavík, en hlutskipti þeirra hefur verið
að byggja sig upp andlega og líkamlega eftir
veikindin. Almennt mætti segja að verkefni
hvers og eins íbúa sé að gæta að almennum
smitvörnum samkvæmt leiðbeiningum
yfirvalda, rækta félagsleg tengsl, hafa reglu á
hlutunum og hlúa hvert að öðru.
3. Eftir að neyðarstigi almannavarna
var lýst yfir í byrjun mars sl. samþykkti
bæjarráð Grindavíkur viðbragðsáætlun sem
ætlað er að vera stjórnendum og forstöðu-
mönnum bæjarfélagsins til stuðnings um
það hvernig takast ætti á við afleiðingar
neyðarástands sem kann að ógna lífi
og heilsu almennings, umhverfi og/eða
eignum. Markmið áætlunarinnar eru að
stuðla að öryggi starfsmanna og órofnum
rekstri Grindavíkurbæjar í faraldri eins og
Covid-19.
Jafnframt samþykkti bæjarráð erindis-
bréf fyrir neyðarstjórn bæjarfélagsins. Í
erindisbréfinu segir meðal annars að það
sé frumskylda Grindavíkurbæjar að stuðla
að öryggi og velferð íbúa bæjarins og að
neyðarástand geti skapast þegar öryggi,
velferð eða innviðum samfélagsins sé ógnað
þannig að hætta sé á röskun á starfsemi
bæjarfélagsins. Neyðarstjórn Grindavíkur
hefur haldið fjölmarga fundi undanfarna
mánuði og gert tillögur til bæjaryfir-
valda eða gripið til ráðstafana í því skyni
að forgangsraða lögbundinni þjónustu í
samfélagslega mikilvægri starfsemi og lág-
marka hugsanlegan samfélagslegan skaða.
Starfsmenn hinna fjölmörgu stofnana
bæjarfélagsins hafa lagst á eitt við að verja
grunnstoðir samfélagsins með hagsmuni
íbúanna að leiðarljósi. Miklu varðar að í
bæjarfélaginu er til staðar öflug félagsþjón-
usta fyrir íbúana og að tekist hefur að halda
úti skólastarfi við krefjandi aðstæður.
4. Samkomutakmarkanir og aðrar
smitvarnir hafa orðið til þess að fjarfundir
og önnur rafræn samskiptatækni hefur að
miklu leyti tekið við af hefðbundnu funda-
formi. Ég á von á því að á þessi breyting
verði að einhverju leyti varanleg, þó að ekki
megi vanmeta þær persónulegu samveru-
stundir sem hin „mennsku tengsl“ bjóða
upp á. Þá er ég sannfærður um að upplýs-
ingatækni muni taka stórstígum framförum
á næstunni og að stafræn vinnsla muni
breyta verklagi og venjum okkar. Samband
íslenskra sveitarfélaga vinnur nú að því að
koma á miðlægu samstarfi sveitarfélaga til
að auðvelda þeim að verða virkir þátttak-
endur í stafrænni framþróun og nýta nú-
tímatækni til að bæta þjónustu og samskipti
við íbúa.
5. Eftir góðæri síðustu ára hefur afkoma
bæjarsjóðs versnað talsvert og búast má
við hallarekstri næstu mánuði. Tekjur hafa
minnkað en útgjöld aukist á sama tíma.
Fjárhagsstaða Grindavíkurbæjar var hins
vegar mjög góð í upphafi faraldursins.
Handbært fé var umtalsvert og vaxtaberandi
skuldir nær engar. Bæjarsjóður var því vel
í stakk búinn til að mæta fjárhagslegum
skakkaföllum og ekki er útlit fyrir annað
en að handbært fé muni duga vel til að
mæta þeim rekstrarhalla sem verður vegna
faraldursins. Bærinn hefur enn fremur
fjárhagslega burði til að fjárfesta í þeim
innviðum sem áformað hefur verið.
6. Þegar upp er staðið er það heilsan, fjöl-
skylda og vinir sem skipta mestu máli í hinu
stóra samhengi, sem og fjárhagslegt öryggi.
Ekki er hægt að ganga að því sem vísu að
lífsgæði okkar geti ekki versnað af völdum
einhvers sem við fáum ekki ráðið við. Við
getum þakkað fyrir þá stöðu sem íslenska
þjóðin býr við í samanburði við flestar aðrar
þjóðir og þá getu sem heilbrigðiskerfið og
aðrir máttarstólpar þjóðfélagsins búa yfir.
Auðvitað óskum við þess heitt að geta á ný
hitt stórfjölskylduna og vinahópinn, ferðast
vítt og breitt, notið menningarviðburða og
skemmtana og að þjóðlífið taki aftur við sér.
En við verðum reynslunni ríkari. ?
Ljósm. Þráinn Kolbeinsson