Morgunblaðið - 03.05.2020, Blaðsíða 11
FRÉTTIR 11Innlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 4. MAÍ 2020
STOFNAÐ 1956
Glæsileg íslensk
hönnun og smíði
á skrifstofuna
Bæjarlind 8–10
201 Kópavogur
Sími 510 7300
www.ag.is
ag@ag.is
Fyrir Á. Guðmundsson starfa íslenskir, vel menntaðir
arkitektar sem hafa þróað húsgögn og hönnunargripi
sem skapa notalegt andrúmsloft. Hver hlutur ber einkenni
klassískrar hönnunar en er einnig fallegur smíðisgripur sem
er þægilegt að nota og sómir sér vel á skrifstofunni.
Ragnhildur Þrastardóttir
ragnhildur@mbl.is
Tveggja metra reglan svokallaða
gerir það að verkum að ómögulegt er
að halda viðburði innandyra, að sögn
Magna Ásgeirssonar, tónlistar-
manns og annars Bræðslustjóra.
Í minnisblaði sóttvarnalæknis
varðandi afléttingu takmarkana á
samkomum vegna kórónuveiru-
faraldursins eftir 4. maí er lagt til að
fjöldasamkomur
hér á landi verði
takmarkaðar við
að hámarki 2.000
manns út ágúst.
Ef fylgja á
tveggja metra
reglunni á tvö
þúsund manna
viðburði þarf við-
burðurinn að vera
haldinn á svæði
sem samsvarar
tveimur Laugardalsvöllum, eða
tveimur hekturum, segir Magni.
Þannig er einnig býsna flókið og
nokkurn veginn ómögulegt að halda
viðburði utandyra og framfylgja um
leið tveggja metra reglunni sem hef-
ur verið í gildi síðustu vikur vegna
útbreiðslu kórónuveirunnar. Á
blaðamannafundi almannavarna í
gær sagði sóttvarnalæknir að
tveggja metra reglan væri að öllum
líkindum komin til að vera í bili.
„Þessi tveggja metra regla þýðir
náttúrlega að það er ekki hægt að
halda viðburði innandyra, það segir
sig nokkurn veginn sjálft. Á ein-
hverjum tímapunkti þarf líka bara
að segja það,“ segir Magni sem tek-
ur þó fram að hann skilji tilmæli heil-
brigðisyfirvalda vel og standi fylli-
lega með þríeykinu.
Einungis 750 miðar eru seldir ár
hvert á Bræðsluna, tónleika sem
haldnir eru á Borgarfirði eystra ár
hvert í lok júlí, svo fjöldatakmark-
anir ættu ekki að hafa áhrif á tón-
leikana. Tveggja metra reglan gæti
þó sett strik í reikninginn enda
gjarnan þétt staðið á vinsælum tón-
leikum Bræðslunnar.
Miðasala á Bræðsluna er ekki haf-
in og enn hefur ekki verið tekin
ákvörðun um það hvort hátíðin verði
haldin en að sögn Magna eru
Bræðslustjórar og aðrir skipuleggj-
endur vongóðir.
„Við erum bara sultuslakir, við er-
um ekki búin að segja neitt eða gefa
neitt út. Við erum enn þá vongóðir
um að þetta ástand sé á réttri leið
enda hljótum við að vona að ef þetta
heldur svona áfram, og smit verði fá
eða engin daglega eftir tæpa þrjá
mánuði, þá hljóti að vera í lagi að
nokkrir komi saman í Borgarfirði og
haldi partí.“
Undirbúningi lokið
Magni vonar að tveggja metra
reglan verði bráðlega rýmkuð svo
mögulegt sé að halda viðburði án
þess að brjóta hana. Í það minnsta
þurfi að skilgreina betur hvernig
skipuleggjendur viðburða skuli
framfylgja reglunni.
„Ef tvö þúsund manns mega koma
saman og tveggja metra reglan er í
gildi þarf vel yfir tvo hektara. Það
eru tveir Laugardalsvellir, hver á að
passa að það séu tveir metrar á milli
allra? Þetta er svolítið misvísandi.
Ég skil mjög vel að einhver tilmæli
um fjarlægð séu í gildi og er full-
komlega með þríeykinu í liði en ein-
hvern tíma þarf samt að útskýra
þetta.“
Undirbúningi fyrir Bræðsluna
lauk að mestu í byrjun árs og segir
Magni að skipuleggjendur bíði nú
bara og voni. Þeir hafi nú þegar
teiknað tvær til þrjár sviðsmyndir
sem þeir gætu gripið til svo mögu-
legt yrði að halda hátíðina og fram-
fylgja um leið öllum ströngustu lög-
um og reglum.
„Við erum með plan-B ef það verð-
ur betra að halda tónleikana utan
dyra eða eitthvað slíkt. Við erum al-
veg til í að prófa hvað sem er.“
Þyrftu tvo hektara
fyrir 2.000 manns
Ómögulegt að halda viðburð og tveggja metra reglu samtímis
Ljósmynd/Aldís Fjóla Borgfjörð Ásgeirsdóttir
Bræðslan Tveggja metra reglan er ekki beint í anda vinsælla tónleika eins
og sjá má á þessari mynd af Bræðslunni sem er drekkhlaðin stemningu.
Magni
Ásgeirsson
Stofnar keilu, hlýra og tindaskötu
eru í sögulegu lágmarki samkvæmt
skýrslu Hafrannsóknastofnunar
sem gefin var út á dögunum.
Þar er gerð grein fyrir fram-
kvæmd og helstu niðurstöðum
stofnmælinga botnfiska á Íslands-
miðum sem fram fór dagana 27.
febrúar til 20. mars, en sambæri-
legar mælingar eru gerðar árlega.
Í skýrslunni kemur meðal annars
fram að stofnvísitala þorsks hefur
lækkað síðustu þrjú ár, en er þó
hærri en á árunum 1990-2010. Vísi-
tala ýsu hefur aftur á móti haldist
svipuð frá árinu 2017 en vísitala
ufsa hefur lækkað frá 2018.
„Vísitölur gullkarfa, litla karfa
og löngu eru háar miðað við síðustu
þrjá áratugi, en lækkandi líkt og
vísitölur flestra tegunda flatfiska
og skötusels. Vísitölur steinbíts og
lýsu eru nú nálægt meðaltali tíma-
bilsins,“ segir á vef Hafrannsókna-
stofnunar um skýrsluna.
Stærsti árgangur frá 2004
Þá hækkaði vísitala grásleppu
frá fyrra ári og er nú nálægt með-
altali áranna frá 1985.
Fyrsta mæling á 2019-árgangi
þorsks bendir til þess að hann sé yf-
ir meðalstærð en árgangar þorsks
frá 2017 og 2018 mælast samt sem
áður undir meðallagi í fjölda.
Þá mældist árgangur ýsu frá
2019 mjög stór en um er að ræða
stærsta árgang ýsu frá árinu 2004
ef miðað er við mælingu eins árs
fisks. Árgangar ýsu 2014-2017
mældust nálægt meðallagi en í sex
ár á undan höfðu árgangarnir verið
lélegir og hið sama má segja um ár-
gang ársins 2018. ragnhildur@mbl.is
Þrír stofnar í
sögulegu lágmarki
Árgangur ýsu mældist mjög stór
Morgunblaðið/Ómar
Ýsa Árgangur ýsu árið 2019 var
stór en árið 2018 var hann lélegur.
Ragnhildur Þrastardóttir
ragnhildur@mbl.is
Útflutningsverðmæti eldisafurða
nam 2.739 milljónum króna í mars,
samkvæmt Samtökum fyrirtækja í
sjávarútvegi (SFS).
Marsmánuður er þannig fjórði
stærsti mánuður frá upphafi á
kvarða útflutningsverðmæta, hvort
sem þau eru mæld í krónum eða er-
lendri mynt, og er verðmætið 27%
meira í krónum talið en í marsmán-
uði síðasta árs og 17% í erlendri
mynt. Minni aukning verðmæta í er-
lendri mynt skýrist af veikingu
krónunnar.
Þar sem eldisfyrirtæki hafa ekki
farið varhluta af afleiðingum kór-
ónuveiru telja SFS mjög líklegt að
aukningin hefði orðið meiri í mars í
eðlilegu árferði. Verulegur sam-
dráttur hefur orðið í eftirspurn og
verð lækkað.
Telja SFS að áhrifin verði senni-
lega skýrari í tölum aprílmánaðar.
Verðmætið 8,2 milljarðar
Á þremur fyrstu mánuðum ársins
var útflutningsverðmæti eldisafurða
rúmir 8,2 milljarðar króna. Það er
26% aukning í krónum talið á milli
ára en rúmt 21% í erlendri mynt.
„Þar af er útflutningsverðmæti á
eldislaxi komið í rúma 6,4 milljarða
króna samanborið við 5,1 milljarð á
sama tímabili í fyrra. Aukningin þar
er nákvæmlega sú sama og á eldis-
afurðum alls“, segir á vef SFS.
Þá er útflutningsverðmæti sil-
ungs, sem er aðallega bleikja, komið
í um 1,7 milljarða króna á fyrsta árs-
fjórðungi en var 1,1 milljarður á
sama tímabili í fyrra.
Útflutningsverðmæti silungs hef-
ur því aukist hvað mest ef verðmæti
einstakra eldisafurða er borið sam-
an, eða um rúm 54% í krónum talið
en rúm 48% á föstu gengi.
Þrátt fyrir aukið útflutnings-
verðmæti eldisafurða almennt hefur
samdráttur orðið á útflutnings-
verðmætum annarra eldisafurða en
þeirra sem taldar voru upp hér að
ofan. Verðmæti þeirra á fyrsta árs-
fjórðungi nam 123 milljónum króna
en var 353 milljónir á sama tímabili í
fyrra.
„Vissulega er fiskeldi enn fremur
smátt í sniðum miðað við stærstu út-
flutningsatvinnugreinarnar, en þar
liggja þó veruleg tækifæri til frekari
verðmætasköpunar. Því er ofan-
greind aukning á útflutnings-
verðmæti eldisafurða jákvæð tíðindi
fyrir þjóðarbúið, sér í lagi á tímum
sem þessum,“ segir á vef SFS.
Eldisafurðir heyra undir landbún-
aðarafurðir í tölum Hagstofunnar en
eldisafurðir námu 86% af heildar-
verðmæti útfluttra landbúnaðar-
afurða á fyrsta ársfjórðungi.
Miðað við nýja tilraunatölfræði
Hagstofunnar virðist útflutningur á
eldisafurðum minnka verulega eftir
þrettándu viku ársins en það rímar
vel við fregnir frá eldisfyrirtækjum.
Verðmæti eld-
isafurða jókst
um 27 prósent
Hefði aukist meira í eðlilegu árferði
Verðmæti silungs jókst um 54%
Morgunblaðið/Helgi Bjarnason
Eldislax Útflutningsverðmæti á eld-
islaxi er komið í rúma 6,4 milljarða.