Morgunblaðið - Sunnudagur - 01.11.2020, Blaðsíða 15

er stundum völt á fótunum. En það er fyrst
núna í sumar að ég get sagt að ég sé komin
með góða orku,“ segir hún, en nú eru liðin tæp
tuttugu ár frá heilsutapinu.
Vildi binda enda á lífið
„Árið 2016 gerðust margir erfiðir hlutir. Ég
tók mastersverkefnið mitt. Ég var í sjálfs-
skoðun og sambandið mitt og eiginmannsins
hékk á bláþræði. Því fór sem fór og ég var ást-
fangin af öðrum manni og bað strax um skiln-
að enda var ljóst að við vorum að sigla í
strand,“ segir Beta. Hjónabandið endaði, en
samband Betu við nýja manninn entist ekki.
„Eigum við ekki bara að trúa því að hann
hafi verið sendur inn á leiksviðið til að breyta
málunum, ég veit það ekki. En þetta tvennt;
skilnaður minn og þetta stutta ástarsamband,
kom mér á myrkasta stað sem ég hef upplifað.
Ég hafði upplifað líkamlega bugun en þarna
upplifði ég algjört andlegt hrun,“ segir Beta
og segist hafa farið niður í svartasta hyldýpi.
„Ég gekk svo langt að það munaði litlu að ég
mundi endanlega enda þetta líf. Það var ekki
úthugsað en mér leið svo illa að þegar ég var að
keyra niður Holtavörðuheiði upplifði ég þann
dimmasta stað sem ég hef verið á og algjört
helvíti, ég var ekki með sjálfri mér og ég sá
bara svart. Ég fann að ég gat ekki meir. Ég
ætlaði að keyra framan á stóran vörubíl. Þetta
var ekki rökrétt hugsun en það var bara allt
svart. En eitthvað kippti mér úr þessari hugs-
un. Og ég get sagt þér það, eftir að hafa upp-
lifað bæði líkamlegt og andlegt hrun, að and-
legt hrun er það viðbjóðslegasta sem til er,“
segir Beta sem leitaði sér hjálpar á þessum
tíma.
„Ég var í mikilli sorg. Ég fór til geðlæknis,
sálfræðings, á Al-Anon-fundi og leitaði til vina
minna. Ég var komin í rosalega meðvirkni og
andlega bugun. Eftir skilnaðinn þurfti ég að
flytja, ganga frá öllu og hugsa um alla, og ég
bara hrundi.“
Að opna á sársaukann
Veistu hvers vegna þú varst í sorg? Var það að
missa manninn þinn, nýja ástmanninn eða eitt-
hvað annað?
„Ég gat ekki gert mér grein fyrir því. Í raun
þegar ég skrifa bókina sé ég að ég syrgði
manninn minn og svo var gömul sorg sem ég
þurfti að vinna með. Eitt af því var sorgin að
hafa lent í náttúruhamförum og flutt frá fólkinu
okkar. Ég saknaði Böddu systur mömmu sem
var eins og systir mín og ég saknaði ömmu og
afa í Eyjum. Við Valgeir tókum inn í söguna
sögu forfeðra minna sem lentu í gríðarlegum
áföllum. Núna á þessu ári gekk ég svo í gegn-
um allar þessar sorgir, með skrifunum,“ segir
hún.
„Á móti kemur að ég geng stolt frá þessu
öllu. Tel mig heppna konu og er þakklát fyrir
genin mín. Þakklát að ég fékk tækifæri að
kortleggja þetta allt og sjá arfleifð mína.“
Beta segir að upphafið að bókaskrifunum
hafi verið að hún hafði farið í nokkur viðtöl og
var í kjölfarið beðin um að skrifa bók um
næringarfræði og hvernig hún hefði jafnað
mig á heilsubrestinum.
„En sá ritstjóri datt út. Á sama tíma hafði
ég hitt Valgeir í gegnum andlegan hóp sem ég
tilheyri. Eitthvað hvíslaði að mér að hafa sam-
band við hann og ég hringdi í hann. Hann var
þá staddur í fjallgöngu og ég spurði hvort
hann vildi vera ritstjóri bókar minnar. Hann
sagði bara strax já, eins og hann hefði verið að
bíða eftir þessu símtali. Kvöldið sem ég hitti
hann var ég illa fyrirkölluð þannig að við
ákváðum að fara saman í sumarbústað um þá
helgi. Á öðrum degi segir hann að bókin eigi
ekki að vera um næringarfræði og batann,
heldur vill hann segja mína sögu í heild. Við
byrjuðum á bókinni en ég vildi hætta við hana;
ég vildi ekki opna á þetta flóð, þennan sárs-
auka. Mér fannst líka erfitt að það myndi halla
á minn fyrrverandi mann, því ég myndi auðvit-
að þurfa að tala um erfiðu árin í kringum veik-
indin. En Valgeir sagði að ég myndi engan
meiða; hann væri að segja mína sögu.“
Þráhyggjan var að drepa mig
Á síðasta ári steig Beta skref sem hún segir
hispurslaust frá í bókinni; skref sem hún segir
hafa breytt lífi sínu.
„Ég fór í ayahuasca-meðferð í desember.
Ég vissi varla hvað þetta var þá. Þetta er hug-
víkkandi efni og ég var síðust allra til þess að
fara að taka þetta. En einhvern veginn hefur
lífið leitt mig áfram í ótrúlegustu ævintýri,“
segir hún og segist hafa hitt fyrir tilviljun fólk
sem tengist þessum meðferðum. Forvitnin
vaknaði.
„Á þeim tíma var ég enn alltaf með hnút í
maganum, alltaf með kvíða og sé það núna að
ég var haldin mikilli þráhyggju. Mér var sagt
að ayahuasca-meðferð gæti hjálpað fólki að
vinna úr áföllum og gæti einnig virkað vel á
þráhyggju og fíkn. Ég hafði átt kærasta vet-
urinn áður í sjö mánuði og var ekki alveg sátt
við að hætta með honum, og endaði með þrá-
hyggju af ástarsorg til hans. Þráhyggjan var
að drepa mig. Ég fór á botninn og áttaði mig á
því og á undarlegan hátt, eins og svo margt í
lífi mínu, þá hitti ég rétta fólkið á réttum tíma
og ég skráði mig í ayahuasca-meðferð,“ segir
Beta og glottir yfir þessu og horfir út um
gluggann, greinilega hugsi.
„Þetta er athöfn sem shamanar stjórna. Það
var kveikt á kertum og við sátum öll á dýnum.
Öll ljós eru slökkt og maður á ekki að tala við
annað fólk,“ segir Beta og segir þau hafa síðan
drukkið drykk sem inniheldur ayahuasca.
Ayahuasca breytti lífinu
„Þetta var ótrúleg upplifun. Ég fann fyrir öll-
um tilfinningum í heiminum. Ég fæ lömunina
mína, ég upplifi tilfinningar tengdar eldgos-
inu. Ég sá ekki sýnir en sá sjálfa mig í að-
stæðum og sá nýjar víddir og liti. Fyrra kvöld-
ið kýldist ég ofan í dýnuna sem lömuð og ég
grét og grét og grét. Ég vissi ekki hvaðan
gráturinn kom. Ég ældi mikið og leyfði mér
það. Ég fór í huganum aftur á Grensás og sá
alvarleikann og sá hversu hrædd ég hafði ver-
ið þar. Þessi upplifun var eins konar speglun
og ég fæ þarna að sjá þetta og skilja. Ég fæ að
bera virðingu fyrir mér að hafa verið svona
hrædd. Þarna gat ég séð hjónabandið mitt í
kærleika; ég sá að þetta hafði bara verið of
erfitt fyrir okkur. Við hefðum þurft meiri
hjálp. Ayahuasca sýndi mér inn í sjálfa mig
aftur,“ segir Beta en hún lýsir þessu vel í bók-
inni: „Sársauki minn kemur til mín af miklu
afli og keyrir mig niður í dýnuna. Ég engist
sundur og saman af ólýsanlegri kvöl sem er
ekki verkur í líkamanum heldur sársauki á
einhverju sálarplani en ég hef samt þörf fyrir
að gráta. Ég græt allt líf mitt. Ég sé veikindin
mín, manninn minn sem ég skildi við, börnin
mín; og það er eins og öll sektarkennd heims-
ins sé komin til að berja á mér og mig langar
að verjast þessari óvæntu árás. Hvað á það að
þýða að velta þessu öllu yfir á mig? Hvað á ég
að gera við allar þessar tilfinningar? Ég ræð
engu. Ég er bara kona að berjast við að skapa
mér hamingjusamt líf. Látið mig í friði. Öll
þessi skömm. Allur þessi ótti. Ég ligg í gólfinu
og bið Guð um miskunn.“
Í kjölfarið fór Beta í tvær serímóníur þar
sem hún tók íslenska ofskynjunarsveppi.
„Þar hélt ég áfram í þessari vinnu, að
hreinsa út áföll og sorg. Í hvert skipti sem ég
fór fann ég ofboðslega sorg og kvíða en labbaði
út í meiri vellíðan.“
Finnur þú enn áhrifin af þessu nú mörgum
mánuðum síðar?
„Algjörlega. Þetta gerði mér ekki bara gott,
þetta breytti lífi mínu,“ segir Beta og segist
einnig þakka breytt líf vinnu sinni hjá sálfræð-
ingum og Al-Anon.
„Það var ótrúleg tiltekt í lífi mínu og sjálfs-
skoðun. Mig langar að skilja sjálfa mig.“
Saman í stormi
Bókarskrifin hófust í lok apríl og kemur bókin
Svo týnist hjartarslóð út nú um helgina. Bryn-
hildur Karlsdóttir var Valgeiri og Betu innan
handar sem ráðgjafi.
Bókarskrifin hafa þá verið mikil vegferð?
„Já. Ég er búin að ganga í gegnum helvíti
með því að losa þetta út, með svo góðum ár-
angri að ég hef aldrei verið eins hamingjusöm.
Mér hefur aldrei liðið eins vel á ævinni. Ég hef
grátið í fanginu á Valgeiri. Ég hef setið með
æludall fyrir framan hann. Ég hef viljað hætta
þessu. Við höfum tekið alls konar dýfur en það
hefur aldrei hallað á okkar samvinnu. Það er
eins og við höfum unnið sem einn maður sam-
an í stormi. Oft reyndi ég að fegra hlutina en
Valgeir sá í gegnum mig og bað mig þá að
segja mér söguna aftur, rétta,“ segir hún.
„Hann vildi alls ekki skrifa ævisögu heldur
vildi hann skoða inn í sál mína og fá mig til að
opna dyrnar svo hann gæti skrifað heiðarlega
um mína bresti, sorgir og sigra.“
Beta segir vináttu þeirra eftir skrifin vera
fallega og hreina.
„Hann er magnaður einstaklingur og hæfi-
leikaríkur á svo margvíslegan hátt. Hann er
náttúrlega frábær tónlistarmaður og svo hefur
hann að geyma einstaklega fallega persónu.
Hann er heilarinn minn. Valgeir er með ein-
hverja aðra vídd og hefur svo næman skilning á
fólki.“
Það má segja að lífi þínu hafi verið umbylt á
síðustu mánuðum. Ertu mögulega enn stödd í
miðri byltingu?
„Já, ég er þar. Ég er enn að vinna í mér. En
þráhyggjan og innri sorgin eru vonandi farin.
Ég er meðvituð um að ég þarf að hlúa að mér
sjálfri bæði líkamlega og andlega. Ég lifi í sátt
við lífsstílinn minn og elska að mæta í vinnuna
mína, þakklát fyrir það traust sem ég fæ frá
mínum skjólstæðingum. Auðmjúk að fá tæki-
færi til að lifa og mun halda áfram að gera mitt
besta til að skilja eftir mig góðar minningar. Ef
ég segi börnunum mínum heiðarlega frá öllu
þá tel ég að þau muni bera minni skaða og síð-
ur erfa mín áföll. Ég vil vera sönn og heiðarleg
gagnvart sögu minni og vil lifa lífinu lifandi.“
„Ég fór í ayahuasca-meðferð í desem-
ber. Ég vissi varla hvað þetta var þá.
Þetta er hugvíkkandi efni og ég var
síðust allra til þess að fara að taka
þetta. En einhvern veginn hefur lífið
leitt mig áfram í ótrúlegustu æv-
intýri,“ segir Elísabet Reynisdóttir.
Morgunblaðið/Ásdís
1.11. 2020 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 15