Morgunblaðið - 12.11.2020, Blaðsíða 13

DAGLEGT LÍF 13
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 12. NÓVEMBER 2020
mjolka.is
Fylgdu okkur á
Jurtalitapúsluspilið á allt í senn að vera fal-legt, fræðandi og frábær fjölskylduskemmt-un,“ segir Guðrún Bjarnadóttir. Hún stendur
að Hespuhúsinu, vinnustofu í jurtalitun í Ölfusi, en
áður var starfsemin lengi í Borgarfirði. Þar vinnur
Guðrún margt fallegt úr íslenskri ull sem eftirtekt
hefur vakið, svo sem meðal ferðafólks.
„Ég flutti starfsemina á Suðurland og setti mig
niður rétt hjá Selfossi, meðal annars til þess að
vera við Gullna hringinn. Svo kom bakslag í ferða-
þjónustuna sem allir þekkja sem ég valdi að líta á
sem tækifæri. Að nú gæfist svigrúm til að gera
eitthvað spennandi. Jurtalitapúsluspilið er hug-
mynd sem ég átti í sarpinum og nú er afurðin
komin á markað,“ tiltekur Guðrún.
Jurtalitapúsluspilið er 1.000 bitar, 50,5 x 70,5 cm
á stærð, og eru bitarnir í fallegum taupoka sem
með mynd og bókakorni eru í fallegri öskju. Leik-
urinn gengur svo út á að púsla mynd af jurtalit-
uðum ullarhnyklum úr Hespuhúsinu. Á mynd sést
úr hvaða jurt hver hnykill er litaður, eins og nánar
má fræðast um í bókinni þar sem sögunni er skipt
í litatímabil.
„Bitarnir eru ekki alveg hefðbundnir; meira
óreglulegir en hefðbundin púsl sem skapar meiri
skemmtun og möguleika til að leita að bitum eftir
lit og lögun. Hugmyndin að þessu spili hefur ann-
ars verið lengi í kollinum á mér en komst ekki í
framkvæmd fyrr en núna í haust þegar allir fóru
að prjóna og púsla í Covid-ástandi. Samband sunn-
lenskra sveitarfélaga var að veita styrki til ýmissa
þeirra sem standa að smárekstri í ferðaþjónustu
til að takast á við Covid-tímann og styrkurinn sem
ég fékk hjálpaði mikið,“ segir Guðrún sem hefur
rekið Hespuhúsið í um áratug. Inntakið í starf-
seminni er framleiðsla, sala og fræðsla um jurtalit-
að band til ferðamanna, eins og sést meðal annars
á hespa.is.
Gengur út á gamlar hefðir
„Allt sem Hespuhúsið gerir gengur út á fræðslu
um gamlar hefðir og handverk. Með púsluspilinu
fylgir þessi fróðleikur og hægt er að velta fyrir sér
hve mikilvæg náttúran er okkur og hefur verið,“
segir Guðrún um púsluspilið sem er alfarið hennar
hugmynd. Öll hönnun er eftir Helgu Gerði Magn-
úsdóttur. Púslbitarnir sjálfir eru prentaðir í Singa-
púr í gegnum fyrirtæki í Bandaríkjunum. „Ekki
neitt fyrirtæki á Íslandi prentar púsluspil því mið-
ur og það var mikil vinna sem fór í að leita að góð-
um framleiðanda,“ útskýrir Guðrún sem er komin
með gripinn í sölu hjá Forlaginu, Spilavinum,
Storknum í Reykjavík, Ullarvinnslunni á Þingborg
í Flóa og hjá Vaski á Egilsstöðum. sbs@mbl.is
Fallegir jurtalitirnir
eru nú í 1.000 púslum
Dægradvöl lita og bita. Fræðandi púsluspil og hnyklar í litum, Guðrún í
Hespuhúsinu nú á nýjum slóðum með skemmtilegt dund fyrir fjölskylduna.
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Leikur „Allt sem Hespuhúsið gerir gengur út á fræðslu um gamlar hefðir og
handverk.“ Guðrún Bjarnadóttir hér með púsluspilið góða og fylgidót þess.
nýjar leiðir til að nýta útsauminn, hún
hefur líka saumað gamlar útsaums-
myndir í rúmteppi. „Ég er ekki í
fjöldaframleiðslu, ég geri þetta í hjá-
verkum því ég er í fullri vinnu. En ég
er mikil handavinnukona og ég hef
ríka sköpunarþörf, ég prjóna mikið
lopapeysur fyrir Rammagerðina og
yfirleitt prjóna ég alltaf upp úr mér.
Hármissir, verkir og fleira
Í framhaldi af því að Sigrún greind-
ist með brjóstakrabbamein fyrir þrem-
ur árum fengu endurgerðu útsaums-
hlutirnir hennar nýjan tilgang.
„Ég komst yfir krabbameinið og í
þakklætisskyni fyrir þá lækningu sem
ég fékk, þá bið ég fólk sem kaupir af
mér kolla eða annað sem ég bý til úr
gömlum útsaum að leggja andvirði
hlutarins inn á Ljósið, endurhæfingar-
miðstöð fyrir krabbameinsgreinda.
Þetta er mín leið til að gefa samfélag-
inu til baka og Ljósið er frábært, það
hefur hjálpað mörgum. Ég veit af eigin
reynslu hvernig er að fara í gegnum
krabbameinsmeðferð með öllu því sem
fylgir, hármissi, verkjum og öðru. Í vor
eru þrjú ár síðan ég greindist og ég er
þakklát fyrir að hafa náð fullum bata.“
Stálu tíma af nætursvefni sínum
Sigrún segist kaupa gömlu út-
saumsmyndirnar í Góða hirðinum,
nytjamarkaði Sorpu.
„Ég fer þangað reglulega og þar er
alveg ótrúlega mikið til af bæði út-
saumsmyndum, klukkustrengjum og
öðru. Kollarnir sjálfir eru líka gamlir,
ég finn þá í Góða hirðinum og klæði þá,
þetta er því að öllu leyti endurunnið.
Ég nota líka gömul belti í handföng á
töskurnar, það er ekkert mál að finna
hlutum nýtt hlutverk. Mér finnst svo
mikil synd að þessu fallega handverki
sé hent, því margt af þessu er hrein-
lega listaverk, andlitin
og fleira í myndunum
er ekki á allra færi að
sauma svona fallega
út. Gríðarleg vinna
liggur í útsaumi þess-
ara kvenna sem gerðu
þetta, margar þeirra
stálust til að taka tíma
af sínum nætursvefni,
því þessar myndir urðu
ekki til á einum degi. Þær voru eflaust
líka með fullt hús af börnum. Mér
finnst við þurfa að bjarga þessu með
einhverjum hætti, af virðingu við þær.
Leyfa þessu að öðlast nýtt líf,“ segir
Sigrún sem vill gjarnan taka á móti út-
saumsverkum sem fólk vill losa sig við.
„Ég get alltaf gert eitt-
hvað við þetta.“
Laila Arnþórs-
dóttir vinkona Sig-
rúnar safnar hand-
verki fyrir hana, en
henni finnst svaka-
legt hversu mikið af
handverki mæðra
okkar og formæðra
glatast. „Nytja-
markaðirnir eru full-
ir af útsaumsmyndum sem margar
enda í urðun, af því það vill enginn
kaupa þær. Ég og maðurinn minn,
sem hefur verið að bólstra, erum á
fullu að safna útsaumsverkum svo við
getum haldið áfram að bjarga þessum
verðmætum með því að endurnýta. Þú
vilt kannski ekki hengja allar þessar
myndir upp heima hjá þér sem amma
þín saumaði, en þú gætir mögulega
hugsað þér að eiga svona koll, sem
geymir myndina. Myndirnar mega
vera hálfkláraðar, það er alveg hægt
að nýta slíkt. Ég hef verið að safna
myndum fyrir systurdætur mínar.“
Taska Hér hefur Sigrún notað gamalt belti sem axlarband. Upphaf Sófinn sem Sigrún yfirdekkti með útsaumsmyndum.Kollur Þeir sóma sér vel hvar sem er kollar Sigrúnar.
Áhugasamir geta sent Sigrúnu
póst: verksmidja@gmail.comLitríkar Tvær töskur úr endur-
vinnslusmiðju Sigrúnar.