Morgunblaðið - 12.11.2020, Page 35

FRÉTTIR 35Erlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 12. NÓVEMBER 2020
Ágúst Ásgeirsson
agas@mbl.is
Heilsufarsstofnun Evrópusam-
bandsins (ESB) sagði í gær að
fyrstu Evrópubúarnir til að fá bólu-
efni gegn kórónuveirunni yrðu að
öllum líkindum sprautaðir á fyrsta
fjórðungi næsta árs, 2021, að sögn
yfirmanns stofnunarinnar, Andreu
Ammon.
„Í bjartsýni segi ég einhvern tíma
á fyrstu þremur mánuðunum en
nánar get ég ekki skilgreint það,“
sagði Ammon í samtali við AFP-
fréttastofuna í Stokkhólmi í gær en
þar er aðsetur evrópsku sjúkdóms-
varnastofnunarinnar (ECDC).
Evrópskur heimildamaður tjáði
AFP á þriðjudag að leyfi yrði vænt-
anlega fengið fyrir notkun bóluefn-
isins „snemma árs 2012“. Það sagði
hann rétt eftir fyrstu frétt af bólu-
efni bandaríska lyfjarisans Pfizer og
þýska líftæknifyrirtækisins BioN-
Tech, sem sýnt hefði 90% skilvirkni
á þriðja og síðasta stigi lyfjatil-
rauna. „Vitaskuld lofar þetta góðu,“
sagði Ammon. Til þess að mega
brúka nýtt lyf á Evrópusambands-
svæðinu þarf það að öðlast leyfi
Lyfjastofnunar Evrópu (EMA).
Segja Spútnik með 92% virkni
Bretar munu ekki leyfa notkun
neinna lyfja gegn kórónuveirunni
fyrr en sérfræðingar staðfesta ör-
yggi þess, að sögn háttsettra manna
í London.
Aðstoðarlandlæknirinn breski,
Jonathan Van-Tam, segir að vísind-
in séu aðeins við upphaf vegferðar
hvað veiruna varðar.
Rússar skýrðu frá því í gær, að
bóluefnið Spútnik V hefði reynst
92% skilvirkt við prófanir. Það var
þróað í Gamaleya-rannsóknarsetr-
inu upp úr umbreyttri flensuveiru
sem hönnuð var til að valda sýk-
ingum í öndunarfærum og melting-
arvegi. Keppa Rússar við vestræna
keppinauta um að fullþróa bóluefni
gegn kórónuveirunni. Útreikningar
þeirra byggjast á útkomu 16.000
manns sem fengu sína tvo skammt-
ana hver í þriðju prófanalotu. Segir
stofnunin að þeir sem sprautaðir
voru með Spútnik V hafi fundið til á
stungusvæðinu og fengið flensu-
einkenni, þar á meðal sótthita,
þróttleysi, höfuðverk og almenna
þreytu.
Panta 300 milljónir skammta
Framkvæmdastjórn Evrópusam-
bandsins (ESB) staðfesti í gær að
það myndi kaupa 300 milljónir
skammta af bóluefni Pfizer/BioN-
Tech þegar það hefði verið úrskurð-
að öruggt og skilvirkt. Hefði sam-
bandið þegar skrifað undir samning
við Pfizer og BioNTech.
Ammon sagði það vera afar mikið
áhyggjuefni hvernig kórónuveiru-
faraldurinn breiddist út í Evrópu.
Allar vísbendingar og mælingar um
þessar mundir bentu til að ástandið
ætti bara eftir að versna.
Frá því veirunni laust niður upp
úr síðustu áramótum hafa minnst
311.000 manns dáið af völdum henn-
ar í Evrópu og rúmlega 13 milljónir
sýkst. Í Evrópu geisar nú önnur
sýkingarbylgjan og hefur hún slegið
sér niður í mörgum ríkjanna. Amm-
on sagði það geta tekið lengri tíma
að ná undirtökum í glímunni við
aðra bylgjuna en það tók að kæfa
fyrstu bylgjuna er hún reis hæst í
mars og apríl sl. Eins erfitt og það
gæti annars verið hvatti hún Evr-
ópubúa til að virða ráðstafanir sem
yfirvöld á hverjum stað hefðu gripið
til í þeim tilgangi að kveða kórón-
uveiruna í kútinn. „Þeir verða að
skilja að það er einkar þýðingarmik-
ið að þeir leggi sitt af mörkum til
glímunnar svo koma megi böndum á
veiruna og stöðva faraldurinn með
tiltækum ráðum.“
Stella Kyriakides, sem fer með
heilbrigðismál í framkvæmdastjórn
ESB, ítrekaði í gær, miðvikudag, að
tilkoma bóluefnis yrði ekki til þess
að sigur ynnist strax á veirunni.
„Við verðum að átta okkur á því að
jafnvel þótt við verðum komin með
öruggt og skilvirkt bóluefni munum
við ekki ráða örlögum Covid-19-
veirunnar í einu höggi,“ sagði hún
við blaðamenn. Áfram verður því að
halda aðgerðum gegn veirunni
áfram uns náðst hefur að bólusetja
verulegan fjölda íbúanna.“
1,3 milljónir dauðsfalla
Kórónuveiran skaut fyrst upp
kolli í Kína í desember sl. Á reikn-
ing hennar eru skrifuð 1.275.113
dauðsföll þar til í fyrrakvöld. Sýkst
hafa að minnsta kosti 51.531.660
manns en af þeim teljast að minnsta
kosti 33.300.900 aftur komnir til
fullrar heilsu. Í fyrradag, þriðjudag,
einum og sér bættist 10.601 dauðs-
fall við og 662.214 nýsýkingar um
heim allan. Af hinum nýlátnu dóu
1.535 í Bandaríkjunum, 1.220 í
Frakklandi og 57 í Mexíkó.
Metfjöldi kórónuveirusjúklinga
liggur nú á sjúkrahúsi í Bandaríkj-
unum, eða 62.000 manns. Ekkert lát
mun vera á sókn veirunnar þar í
landi. Hefur veiran lagt 239.695
manns að velli vestra og 10.258.090
manns sýkst. Verst hafa Bandaríkin
orðið úti en í öðru sæti er Brasilía
með 162.829 dauðsföll, Indland með
127.571, Mexíkó með 95.842 og
Bretland með 49.770 dauðsföll. Sé
miðað við dauðsföll sem hlutfall
íbúafjölda kemur Belgía verst út,
með 117 látna á hverja 100.000 íbúa.
Í öðru sæti er Perú með 106, þá
Spánn með 85 og Brasilía með 77.
Stríðið við kórónuveiruna hefur
hvarvetna komið hart niður á efna-
hagslífinu, sem eftir fréttir af bólu-
efni Pfizer og BioNTech bindur
miklar vonir við að betri tíð sé í
vændum. Bankastjóri Evrópubank-
ans, Christine Lagarde, varaði þó
við of mikilli bjartsýni. Hún sagði að
þrátt fyrir jákvæðar fréttir af bólu-
efninu væru batahorfur fyrir evru-
svæðið „óstöðugar“. Tekið gæti
langan tíma að ná fullu ónæmi á
svæðinu og á meðan mætti búast við
áframhaldandi ráðstöfunum til að
yfirbuga kórónuveiruna.
Yfirmáta þreytandi
Landlæknar Englands, Skot-
lands, Wales og Norður-Írlands
segja að fram undan sé „yfirmáta
þreytandi“ vetur í glímunni við far-
aldurinn.
Hafa þeir hvatt lækna til að sýna
sveigjanleika ef þeir yrðu kallaðir til
starfa á svæðum sem eru utan
þeirra starfssvæðis. Enski land-
læknirinn Chris Whitty segir að
önnur veirubylgjan geti hæglega
dregist á langinn út veturinn. Mis-
jafnt álag eftir svæðum gæti orðið
þörf fyrir fulla krafta allrar lækna-
stéttarinnar. „Faglega og persónu-
lega verður þetta yfirmáta þreyt-
andi.“
AFP
Bóluefni Margir hafa tekið þátt í leitinni að bóluefni gegn kórónuveirunni, og virðist sem sú leit muni skila árangri.
Byrjað að sprauta í byrjun 2021
 Stefnt að því að dreifing bóluefnis hefjist innan Evrópusambandsins á fyrstu þremur mánuðum
næsta árs  ESB hefur keypt 300 milljón skammta  „Þreytandi vetur“ fram undan í baráttunni
ÞÚ FINNUR ALLT Á FINNA.IS
VEISTU
UM GÓÐAN
RAFVIRKJA?
Ljósmyndir Rutar og Silju
Skipholti 31 | 105 Reykjavík | Sími 568 0150 | www.rut.is |
Opið alla virka daga kl. 10-17
Mynd í
ferilskrá
Tímapantanir
í síma 568 0150
eða á rut@rut.is
Förum eftir öllum
sóttvarnartilmælum