Morgunblaðið - 12.11.2020, Síða 44

44 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 12. NÓVEMBER 2020
✝ SvanheiðurÓlöf Friðþjófs-
dóttir, ávallt köll-
uð Svana, fæddist í
Rifi á Snæfellsnesi
8. september 1939.
Hún lést á Dval-
arheimilinu Höfða
á Akranesi 30.
október 2020. For-
eldrar hennar voru
Friðþjófur Guð-
mundsson f. 1904,
d. 1987, og Halldóra Kristleifs-
dóttir, f. 1912, d. 1999. Systkini
hennar eru Ester, f. 1933, Sæv-
ar, f. 1936, Kristinn Jón, f.
1941, og fósturbræður Haf-
steinn Björnsson, f. 1949, og
Sæmundur Kristjánsson, f.
1943.
Svana var gift Jóhanni Lár-
ussyni, f. 26.6. 1937, d. 8.3.
1991. Börn þeirra eru:
1) Erlingur, f. 1961, kvæntur
Láru Hreinsdóttur, börn
þeirra: Agnes, sambýlismaður
1980 flutti fjölskyldan á Akra-
nes og þar bjó hún til dauða-
dags.
Fyrri hluta ævinnar vann
Svana aðallega í fiski, til langs
tíma hjá Fiskverkun Kristjáns
Guðmundssonar í Rifi. Á Akra-
nesi vann Svana lengst af á
Dvalarheimilinu Höfða, auk
þess að vinna í Akraprjóni og
við ýmis þjónustustörf.
Hennar stóra áhugamál var
alls konar handavinna, sauma-
skapur og prjónaskapur. Árið
1992 sótti hún fyrsta myndlist-
arnámskeið sitt og eftir hana
liggja falleg málverk. Hún tók
virkan þátt í félagsstarfi eldri
borgara á Akranesi, FEBAN, á
meðan heilsan leyfði. Hún hafði
mjög gaman af að ferðast bæði
innanlands og utan.
Útförin fer fram frá Akra-
neskirkju í dag, 12. nóvember
2020, kl. 14. Vegna aðstæðna í
þjóðfélaginu verða aðeins nán-
ustu aðstandendur viðstaddir
en streymt verður frá athöfn-
inni. Hlekkur er aðgengilegur
á vef Akraneskirkju,
https://www.akraneskirkja.is
Virkan hlekk á slóð má nálg-
ast á
https://www.mbl.is/andlat
Sveinn G. Sveins-
son, Jóhann og
Þóra. 2) Frið-
þjófur, f. 23.9.
1963, d. 4.7. 1971.
3) Margrét, f.
1967, gift Magnúsi
Gunnarssyni, börn
þeirra: Gunnar,
sambýliskona
Rannveig Guð-
mundsdóttir, börn
þeirra eru Sigur-
borg María og Magnús Logi.
Bríet Ósk, sambýlismaður Vil-
hjálmur Ingþórsson, og Sóley
María. 4) Friðgerður, f. 1972,
börn hennar: Kristrún, Haukur
og Edda, barnsfaðir Guðni
Gunnarsson.
Svana ólst upp í Rifi, en 17
ára gömul fór hún til Ísafjarð-
ar og stundaði nám við Hús-
mæðraskólann Ósk á Ísafirði.
Frá 1957 til 1980 bjó hún ýmist
í Reykjavík, Akranesi eða vest-
ur í Rifi á Snæfellsnesi. Árið
Elsku móðir mín kvaddi að
kvöldi 30. október sl.
Mamma var mikil félagsvera
og hafði mjög gaman af því að
vera innan um fólk og var hrókur
alls fagnaðar þar, hún reytti af
sér brandarana og hló mikið.
Hún hafði skemmtilegt skop-
skyn, hún var mjög orðhnyttin
og fljót að svara fyrir sig, stund-
um um of hreinskilin. Hún var
mjög skapstór og gat verið mjög
þrjósk og ef hún ákvað eitthvað
var ekki aftur snúið.
Hún gat líka verið ótrúlega
stríðin og fengum við nokkrum
sinnum að kenna á því. Eitt at-
vikið sem er oft rifjað upp er
þegar kötturinn okkar, Mýra,
kom inn í stofu með lifandi mús.
Mamma var í heimsókn og ég
var rétt ókomin heim. Hún stakk
upp á því við krakkana mína að
setja músina í skókassa og síðan
gefa mér hana að gjöf. Hún vissi
að ég væri svo logandi hrædd við
mýs. Enda kom það á daginn, ég
hoppaði upp á borð og öskraði
þegar ég opnaði pakkann. Öllum
var mikið skemmt nema mér.
Amma hló hæst.
Þegar pabbi féll frá var
mamma aðeins 51 árs og tók hún
því af miklu æðruleysi. Þá kom
fram hversu dugleg og sjálfstæð
hún var. Hún gerði það sem
þurfti að gera, minnkaði við sig
og fór að sinna sínum áhugamál-
um. Lét gamla drauma rætast,
lærði að mála og fór að ferðast.
En eftir hana liggja margar
mjög fallegar myndir af æsku-
stöðvunum hennar, Rifi.
Það eru margar ljúfar minn-
ingar sem hafa komið upp í hug-
ann síðustu vikurnar. Mér er
mjög minnisstæð ferð okkar á
Snæfellsnesið á fallegum sumar-
degi 2017 sem var þín síðasta
ferð á Rifið. Við fengum okkur
sjávarréttasúpu í Gamla-Rifi og
fórum á alla staði sem voru þér
kærir. Á heimleiðinni sagðir þú
mér frá brúðkaupsferð ykkar
pabba. Það var dagsferð í berja-
mó undir Jökli með tengdafor-
eldra þína í aftursætinu. Þú
hafðir gaman af að rifja upp
gamla tímann, sérstaklega eftir
að þú veiktist.
Við áttum sameiginlegt
áhugamál sem var handavinnan,
þar varstu búin að kenna mér
allt sem ég kann og við eyddum
löngum stundum í að skoða
handavinnuuppskriftir og
skiptast á ráðum og hugmynd-
um. Það lék allt í höndunum á
þér, snillingur í höndunum, töfr-
aðir fram síðkjólana og útskrift-
ardressin á okkur systurnar. Þú
varst óhrædd að prófa nýja hluti
eins og mála postulín, gera fal-
lega leirmuni, búa til skartgripi
og fleira.
Takk fyrir allt, elsku mamma,
ég á eftir að sakna þín mikið. Ég
veit að pabbi, Friðþjófur bróðir,
amma og afi og allir hinir taka
vel á móti þér í Sumarlandinu.
Minning þín lifir meðal okkar
sem þig þekktu.
Þín dóttir
Margrét (Magga).
Hér langar mig að minnast
móður minnar. Mamma var
sterkur persónuleiki, í senn
skemmtileg og dulin. Hún hugs-
aði ávallt vel um sína, hún var
góður kokkur og mjög handlag-
in. Mamma saumaði mikið og ég
man reyndar aldrei eftir
mömmu öðruvísi en með handa-
vinnu inni í stofu eða við sauma-
vélina. Þau pabbi voru góð sam-
an og pössuðu upp á að ég fengi
það sem ég þurfti. Heima var
alltaf opið fyrir vinkonur mínar
og þótti mér alltaf vænt um það
og mamma sagði aldrei neitt
þótt við vinkonurnar værum inni
í teygjó, að gera karamellu í eld-
húsinu eða hvað sem okkur datt í
hug. Mér er minnisstætt 12 ára
afmæli mitt þar sem mamma
gerði fullt af mjög góðum pylsu-
pítsum og húsið var fullt af vin-
konum. Svo vildi mamma líka
alltaf fylgjast með hvað við vor-
um að gera en hún var mjög for-
vitin. Vinkonum mínum fannst
ég voða dekruð en mér fannst
þetta bara eðlilegt þá. Hún var
alltaf opin fyrir að leiðbeina mér
í handavinnu og man ég eftir að
ég kláraði heilu krosssaums-
myndirnar sem hún keypti fyrir
mig á einni helgi. Þá sátum við
saman að gera handavinnu, ég
hef verið svona 9-12 ára. Þetta
var notalegur tími.
Mamma var ekki upptekin við
að vera eins og aðrir og klæddi
sig eins og henni fannst best og
reykti það sem henni fannst
best, bæði pípu og vindla. Það
vakti mikla athygli vinkvenna
minna að mamma mín reykti
pípu eða vindla, en það var týp-
ísk hún. Hún lét aldrei segja sér
fyrir verkum.
Eftir að pabbi féll frá er ég
var 19 ára kom tími sem við vor-
um mikið tvær einar. Mamma
var mér mikill stuðningur í
þeirri sorg að missa pabba og ég
held að henni hafi líka fundist
gott að hafa mig heima á þessum
erfiðu tímum. Við dunduðum
okkur heima og hlustuðum mikið
á tónlist, en hún var mikill tón-
listarunnandi. Hún föndraði
mikið hjá eldri borgurum, það
var hennar líf og yndi síðustu ár-
in og vildi alltaf sýna gestum af-
raksturinn.
Mamma elskaði barnabörnin
og er ég bjó á Akranesi var hún
ávallt boðin og búin að hjálpa
okkur. Henni þótt ósköp vænt
um að hafa okkur nálægt sér og
nýttum við þennan tíma vel. Hún
var hjá okkur mörg jól og hún
var alveg jafn spennt og börnin
að opna pakkana og var mikil
gleði í kringum hana á þeim
stundum. Eftir að við fluttum frá
Akranesi hugsaði hún ávallt um
að hafa til eitthvað sem börnun-
um fannst gott eins og grjóna-
graut eða kleinur og þeim fannst
gott að koma til ömmu. Síðan
sagði hún oft eitthvað sem hitti í
mark þótt hún áttaði sig ekki á
því sjálf, eins og þegar hún sagði
að eitthvað kostaði bara „kúk og
kanil“, það fannst barnabörnun-
um svo fyndið og tala enn um
það.
Síðustu árin fékk mamma
góða umönnun frá starfsfólki
Heilbrigðisstofnunar Vestur-
lands og Dvalarheimilisins
Höfða á Akranesi, þar sem
margir þekktu hana frá árunum
er hún vann þar. Það er margs
að minnast en mamma var
hjartahlý og góð kona þótt henni
hafi ekki alltaf tekist að sýna
það.
Elsku mamma, nú kveð ég þig
í hinsta sinn. Takk fyrir þann
tíma sem við fengum saman
tvær einar og með börnum mín-
um. Þetta eru allt ljúfar minn-
ingar sem lifa með okkur.
Þín dóttir
Friðgerður.
Móðir mín Svanheiður Ólöf
lést 30. október síðastliðinn, en
hún varð 81 árs. Hún var fædd
og uppalin í Rifi á Snæfellsnesi
og var alla tíð mjög stolt af því að
vera Rifsari, þótt hún hafi ekki
alltaf verið tilbúin til að viður-
kenna það.
Móðir mín var hörkudugleg,
hugrökk og mjög sjálfstæð kona
sem var alltaf tilbúin að takast á
við nýjar áskoranir í lífinu. Besta
dæmið um það var þegar hún
sem 17 ára sveitastelpa ákvað að
fara í Húsmæðraskólann Ósk á
Ísafirði en þar dvaldi hún í eitt
ár. Vera hennar á Ísafirði var
henni dýrmætt veganesti fyrir
lífið en hún talaði oft um þennan
tíma og minntist hans með gleði.
Þessi lífssýn að upplifa nýja
hluti og fara ótroðnar slóðir ein-
kenndi líf hennar.
Líf móður minnar var ekki
alltaf dans á rósum og hún þurfti
svo sannarlega að hafa fyrir líf-
inu. Þegar hún er rúmlega 30
ára gömul (1971) missir hún
Friðþjóf bróður minn sem var
tæplega 7 ára gamall en hann
drukknaði ásamt Bergþóri, 6 ára
gömlum frænda okkar. Á þess-
um tímum var aðhlynning eins
og áfallahjálp ekki til staðar og
fólkið reyndi sjálft að vinna úr
sínum áföllum. Þegar móðir mín
er rúmlega 50 ára gömul (1991)
fellur faðir minn, Jóhann,
skyndilega frá, langt fyrir aldur
fram. Áföll eins og þessi reynast
flestum erfið og sama var um
móður mína, hún vildi sjaldan
ræða þessa hluti og hélt þeim að
mestu fyrir sjálfa sig. Hún bar
þetta með sér í gegnum lífið og
vildi ekki fá aðstoð til að vinna úr
sorginni, því hún ætlaði að kom-
ast í gegnum þetta án afskipta
annarra.
Þrátt fyrir áföll í lífinu naut
móðir mín þess að lifa lífinu.
Hún var mikil félagsvera og
hafði mjög gaman af því að vera í
góðum félagskap og elskaði að
vera innan um fólk. Hún var yf-
irleitt í aðalhlutverki þegar við
hittumst, talaði mikið, sagði
brandara og hló.
Móðir mín hafði alla tíð mjög
gaman af því að ferðast og ég
man eftir mörgum ferðalögum
um Ísland þegar ég var að alast
upp. Ég man t.d. eftir því þegar
við fórum í ferðalag á Trabant-
bílnum okkar um Vestfirðina. Þá
gistum við alltaf í tjaldi, annað
kom ekki til greina, vorum við
því með mikinn farangur og
stundum þurftum við bræðurnir
að fara út úr bílnum og ýta hon-
um upp brekkurnar.
Í seinni tíð var hún óhrædd
við að ferðast ein til útlanda, þótt
hún talaði bara íslensku eins og
hún sagði sjálf, en þá lét hún sig
hafa það og hélt út í óvissuna.
Mér eru líka mjög minnisstæðar
allar heimsóknir hennar til Nor-
egs þegar við bjuggum þar, allt-
af var hún spennt að skoða nýja
staði og upplifa eitthvað nýtt í
hvert skipti sem hún heimsótti
okkur.
Móðir mín bjó yfir miklum
listrænum hæfileikum. Hvers
kyns handavinna var alltaf mik-
ilvægur hluti af hennar lífi. Í
seinni tíð nýtti hún sína listrænu
hæfileika einnig til að forma og
skapa fallega hluti úr leir og
mála postulín. Eftir hana liggja
einnig fjölmörg málverk en flest
viðfangsefni þeirra sótti hún í
landslagið og umhverfið í Rifinu
og á Snæfellsnesi.
Blessuð sé minning móður
minnar.
Erlingur S. Jóhannsson.
Leiðir okkar Svönu, tengda-
móður minnar, lágu saman í rúm
30 ár og þótt hvíldin væri kær-
komin er söknuður í huga okkar
sem þekktum hana. Við Svana
vorum afskaplega ólíkar og í
fyrstu voru samskipti okkar
stirð en smám saman fundum við
taktinn og áttum farsæla sam-
leið. Hún var föst fyrir og þrjósk
en líka gamansöm og dásamlega
hláturmild. Svana var forvitin
um fólk og málefni og þótt hún
væri ekki allra þá áttu þeir sem
voru undir í samfélaginu alltaf
rúm í hennar hjarta og henni var
mjög umhugað um þá. Það gátu
verið nágrannar, heimilisfólk á
Dvalarheimilinu eða gamlir
sveitungar.
Svana var hrein og bein og
kom til dyranna eins og hún var
klædd og lá ekki á skoðunum
sínum. Stundum held ég henni
hafi hreinlega þótt hressandi að
láta aðeins um sig blása. Þá
skipti litlu hver viðmælandinn
var og mér er minnisstætt þegar
hún og Agnes, þá 5 ára, þrættu
um hvor ósiðurinn væri verri,
það að borða snjó eða reykja.
Man ekki hvort þær urðu sam-
mála, sennilega ekki, en þær létu
báðar af þessum ósiðum sínum
fljótlega eftir þetta.
Ævileið hennar var torveld og
þung áföll settu mark sitt á sál-
arlíf hennar. Hún varð ekkja
rétt rúmlega fimmtug og
stærsta áfall hennar var eflaust
þegar annar sona hennar lést af
slysförum tæplega 7 ára gamall.
Í þá daga tíðkaðist ekki að veita
áfallahjálp, best að þegja sorg-
ina í hel og halda áfram með lífið.
Stundum velti ég því fyrir mér
hvernig líf hennar hefði orðið ef
hún hefði fengið aðstoð en það er
krefjandi og þungbært að bera
sorgina með sér í gegnum lífið.
Svana var mjög listfeng,
saumaði, heklaði og prjónaði, bjó
til skartgripi, málaði á postulín
og málaði fallegar myndir sem
hlutu eftirtekt. Ef aðstæður
hefðu verið öðruvísi og tíminn
annar hefði hún eflaust orðið
listamaður. Hún vann alla tíð
láglaunavinnu, í fiski, við sauma-
skap, á veitingastöðum og sein-
ast í eldhúsinu á Dvalarheim-
ilinu Höfða á Akranesi. Hún
hafði því ekki mikið á milli hand-
anna en að eigin sögn skorti
hana aldrei neitt. Það var ekki
annað hægt en að dást að útsjón-
arsemi hennar, hún gat leyft sér
margt og keypti sjaldan neitt
nema að eiga fyrir því.
Við eyddum saman fjölmörg-
um jólum, bæði í Ósló og á Laug-
arvatni og þá dvaldi hún gjarnan
hjá okkur í nokkra daga. Þá var
spilað á spil á hverju kvöldi og
ekki slegið slöku við í þeim efn-
um enda mikils vert að kenna
barnabörnunum að spila. Ég á
eftir að sakna hennar, blessuð sé
minning hennar.
Lára Hreinsdóttir.
Amma Svana á Akranesi hef-
ur alla tíð verið ein af mínum
uppáhalds. Hún var með ein-
stakan húmor, smitandi hlátur
og góða nærveru. Hún kippti sér
lítið upp við álit annarra, gerði
iðulega það sem hana langaði til
og sagði það sem henni fannst.
Eins og þegar hún seldi hjólið
sem hún fékk í afmælisgjöf af því
að hún varð sjóveik á því og hélt
svo áfram að keyra þessa 100
metra út í kjörbúð. Hún talaði
líka stanslaust þegar maður
reyndi að horfa á sjónvarpið
þannig að erfitt var að ná því
sem átti sér stað á skjánum. Oft-
ar en ekki voru það fréttir af
fólkinu á skjánum en hún var
forvitin um fólk og kunni margar
sögur. Allt þetta gerði hana að
skemmtilegustu ömmu sem ég
get hugsað mér. Hún var einnig
góð og umhyggjusöm, tók alltaf
á móti manni brosandi með op-
inn faðminn og ljómaði þegar
hún sagði: „Nei ert þetta þú
Agnes mín?“ Bauð svo upp á
grjóthart hlaup sem hafði runnið
út fyrir um það bil þremur árum,
hló heil ósköp þegar ég hafði orð
á því og setti hlaupið aftur inn í
skáp. Það var alltaf svo gaman
að vera með ömmu af því að þú
vissir aldrei hvað henni gat dott-
ið í hug. Einu sinni gengum við
marga hringi í Nettó til að geta
farið aftur og aftur og smakkað á
ýmsum vörum sem verið var að
kynna og komum svo pakksadd-
ar heim í kvöldmat. Við stopp-
uðum oft í Eden í Hveragerði á
leiðinni upp á Laugarvatn, þar
keypti amma alltaf ís og skaf-
miða. Ég man ekki hvort við
unnum nokkurn tímann eitthvað
en það skiptir heldur ekki máli.
Minningin um einstaka ömmu
lifir og mun ég alltaf sakna henn-
ar. Takk fyrir allar góðar stund-
ir, hlátur og gleði, elsku amma
Svana.
Agnes Erlingsdóttir.
Amma
Amma Svana, sú eina sanna.
Mér fannst hún alltaf ljúf og
góð, þó hún væri meira þekkt fyrir
sinn húmor og kjaftaslúður.
Hjá ömmu voru alltaf blóm og gott
skjól, uppá Skaga í kyrrð og ró.
Nammiskálar hjá
ömmu tæmdust hratt og sjaldan var
drukkið kalt vatn.
Amma var hress og kúl og þótti
skemmtilegt að sofa út.
Amma var algjör nagli og lifði lífinu
af krafti.
Amma uppá Skaga, þín verður
saknað, takk fyrir ást og minningar.
þín
Kristrún.
Svanheiður Ólöf
Friðþjófsdóttir
Sálm. 86.5
biblian.is
Þú, Drottinn,
ert góður og fús
til að fyrirgefa,
gæskuríkur öllum
sem ákalla þig.
Elskulegur sonur minn og okkar ástkæri,
BÁRÐUR GUÐMUNDSSON
frá Vík í Mýrdal,
sem lést 7. nóvember, verður jarðsunginn
frá Víkurkirkju laugardaginn 14. nóvember
klukkan 13. Vegna aðstæðna í þjóðfélaginu
verða einungis nánustu aðstandendur viðstaddir útförina.
Streymt verður frá útförinni á facebookslóðinni: Víkurprestakall í
Suðurprófastsdæmi. Sérstakar þakkir fær heilbrigðisstarfsfólk
fyrir fallega og góða umönnun. Þeim sem vilja minnast hans er
bent á Styrktarsjóð langveikra barna.
Ester Guðlaugsdóttir
Guðlaugur Guðmundsson Ásta Hallsdóttir
Guðbjörg Guðmundsdóttir
Ester Elín Bjarnadóttir Björgvin Rúnarsson
Ester Guðlaugsdóttir
Elva Ösp Helgadóttir
Sólon Tumi Steinarsson
Ágúst Atli Ólafsson
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir, afi og langafi,
ARNAR AÐALBJÖRNSSON
ýtustjóri,
Sunnuvegi 2, Þórshöfn,
lést á dvalarheimilinu Nausti, Þórshöfn
sunnudaginn 8. nóvember. Útförin verður gerð frá
Þórshafnarkirkju laugardaginn 14. nóvember klukkan 14. Vegna
fjöldatakmarkana geta bara nánustu ættingjar verið viðstaddir
útförina. Útförinni verður streymt. Streymið má finna á facebook
undir minningarsíða Arnars Aðalbjörnssonar.
Sigríður Kristín Andrésdóttir
Gunnur A. Jóhannsdóttir
Arna Arnarsdóttir
Aðalbjörn Arnarsson Jóhanna Sigríður Jónsdóttir
Ölver H. Arnarsson Anna María Gísladóttir
og öll afa- og langafabörnin