Morgunblaðið - 17.12.2020, Blaðsíða 24

24 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 17. DESEMBER 2020
VIÐTAL
Ómar Garðarsson
Vestmannaeyjum
Þessa dagana eru Björn Sigur-
steinsson og Sabrína Lind Adolfs-
dóttir að flytja inn í húsið í Austur-
gerði 1 í Vestmannaeyjum með ungri
dóttur sinni, Sölku. Nýkomin frá Sví-
þjóð þar sem hann var flugmaður á
innanlandsleiðum og til Finnlands.
Missti vinnuna í október og þau
ákváðu að flytja heim til Eyja.
Björn er að stíga fyrstu skrefin á
togara og Sabrína sinnir fjarþjálfun.
Ekki í frásögur færandi nema vegna
þess að þau eru að koma sér fyrir í
húsinu sem afi hans og amma, faðir
hans og föðurbróðir urðu að yfirgefa í
Heimaeyjargosinu 1973. Nákvæm-
lega mánuði eftir að þau fluttu inn.
Unga fólkinu líst vel á húsið og af-
anum og ömmunni þykir vænt um að
sjá unga fólkið fytja inn í húsið sem
átti að verða framtíðarheimili þeirra
fyrir 47 árum.
Þau voru ung og full bjartsýni á
framtíðina, Inga Birna Sigursteins-
dóttir og Leifur Gunnarsson, þegar
þau fluttu í nýja húsið sitt í Austur-
gerði 1 á Þorláksmessu fyrir jólin
1972. Tuttugu og fimm ára gömul
með tvíburana Sigurstein og Gunnar
fimm ára. Óraði ekki fyrir því að
mánuði seinna, upp á dag, aðfaranótt
23. janúar, yrðu þau að flýja húsið og
halda upp á land.
Það var byrjað að gjósa austast á
Heimaey, aðeins nokkur hundruð
metra frá húsi ungu hjónanna, sem
þau yfirgáfu í hasti. Komust ekki inn í
húsið sitt aftur fyrr en um haustið.
Aðeins til að sjá eyðilegginguna.
Ekkert var heilt enda mikill hiti í hús-
inu sem lenti undir þykku lagi af vikri
úr Eldfelli en gosinu lauk 3. júlí sama
ár.
Smiðirnir út á Þorláksmessu
„Það var um hádegi á Þorláks-
messu 1972 sem við ýttum smiðunum
út,“ segja þau. Þá gat undirbúningur
fyrstu jólanna í nýja húsinu hafist, en
var það fullklárað? „Nei,“ segir Leif-
ur og bætir við: „Það vantaði öll gólf-
efni.“ „Það voru bara máluð gólf,
vantaði alla skápa en hurðir komnar í
og eldhúsinnrétting komin upp,“ seg-
ir Inga Birna. „Þetta tíðkaðist bara á
þessum tíma og allir hjálpuðust að við
að byggja,“ segir Leifur.
Vertíðina 1973 reri Leifur með
Gæsa, Jóni Valgarði Jónssyni, á
Gunnari Jónssyni VE sem annar
stýrimaður. „Við vorum byrjaðir að
róa og þegar síminn hringdi um nótt-
ina 23. janúar hélt ég að Gæsi væri að
ræsa. En hugsaði: helvíti hringir
hann snemma,“ segir Leifur en þau
voru þá nýsofnuð.
„Mamma hringir í okkur milli
klukkan eitt og tvö og biður okkur
um að líta út því það sé örugglega bú-
ið að kveikja í Helgafellsbrautinni.
Hún niðri á Faxastíg, kíkir út um
gluggann og þá blasir eldurinn við
henni. Gosið byrjað og við vissum
ekki meir, rétt vestan við þar sem
sprungan opnaðist,“ segir Inga Birna
um upphaf gosnæturinnar ör-
lagaríku.
Tóku ekkert með sér
Þau fóru til foreldra Leifs sem
bjuggu rétt fyrir neðan þau á Helga-
fellsbraut 36. „Við stöldruðum aðeins
við og áttuðum okkur á að okkur
vantaði ýmislegt. Settum strákana í
sængurnar og hlupum bara út í þeim
fötum sem við vorum í. Fannst eld-
urinn miklu nær, rétt hinum megin
við húsið hans Einars Ólafs á Kap við
Gerðisbraut en sem betur fer var
sprungan mun austar,“ segir Leifur.
Næst var að koma sér upp á land
og fóru þau með Halkion VE. Uppi á
landi kom það í hlut kvennanna að sjá
um börn og bú en karlarnir á sjónum
héldu sínu striki þessa vertíð. Þá tók
við að koma sér fyrir að loknu gosi,
heima í Eyjum eða uppi á landi.
Hafa enn taugar til hússins
„Við keyptum húsið aftur af Við-
lagasjóði en þá vorum við búin að
kaupa hús við Illugagötuna sem við
erum í enn þann dag í dag. Gulli
frændi minn lagði áherslu á að kaupa
húsið. Það varð úr og hann gerði það
myndarlega upp,“ segir Leifur.
„Fyrst eftir að krakkarnir komu
heim frá Svíþjóð voru þau í bústað en
þá fékk ég augastað á gamla húsinu
okkar. Gulli frændi var kominn í vist-
un og húsið stóð autt. Það varð úr að
þau tóku húsið, sem stóð autt, á leigu.
Gulli er fallinn frá og verður kvaddur
í vikunni en hann skilur eftir góðan
anda í húsinu,“ segir Leifur.
Þegar fjölskyldan tók til við að lag-
færa og mála kom í ljós að þau höfðu
ennþá taugar til hússins þó 47 ár séu
liðin síðan þau urðu að flýja það.
„Sagði ég við Ingu; mér finnst ég eiga
þetta hús enn þá. Hafði svo góða til-
finningu þegar við vorum að koma
húsinu í stand aftur. Svona er nú
hringurinn í þessu, sonarsonurinn
fluttur inn með konu og barn fjörutíu
og sjö árum seinna,“ segir Leifur.
Á vit ævintýra í nýju landi
Saga unga fólksins er eins og saga
svo margra Íslendinga á þeirra aldri.
Björn kláraði flugnám og hún er með
réttindi sem einkaþjálfari. Þau flytja
til Svíþjóðar 2017 þegar Björn fær
vinnu. Með í pakkanum var dóttirin,
Salka, sem þau vissu ekki af þá.
Kaupa sér íbúð og sjá fyrir sér að búa
í Svíþjóð næstu árin en þá kom kófið.
Björn er Eyjamaður en Sabrína
Siglfirðingur sem kom til Eyja frá
Hvolsvelli 2013 til að spila með meist-
araflokki ÍBV í fótbolta og fara í
Framhaldsskólann. Þau kynnast og
árið eftir byrjar Björn í flugnámi hjá
Keili í Keflavík. „Fann um leið að það
var ekkert annað sem mig langaði að
gera,“ segir Björn. „Það var áður en
Covid skall á,“ bætir hann við glott-
andi. „Ég tók námið allt í einum
pakka, það voru tvö ár frá því ég
byrjaði þangað til ég var kominn með
atvinnuflugmannsréttindi og gat sótt
um vinnu hvar sem var.“
Björn sótti um hjá íslensku flug-
félögunum og út um allan heim. „Árið
2017 tek ég réttindi á ATR-vélar eins
og Íslandsflug var með einu sinni.
Þar sem ég var kominn með þessi
réttindi fannst mér það eina leiðin til
að fá vinnu. Það gekk. Fyrst hjá
Flybe í Svíþjóð sem fór á hausinn fyr-
ir ekki svo löngu. Við vorum á verk-
takasamningi fyrir SAS og flugum
innanlands í Svíþjóð og til Finn-
lands.“
Við tóku ýmsar vendingar í rekstr-
inum og síðast var það flugfélagið X
Fly sem Björn flaug fyrir þangað til í
október sl.
Þá kom kófið
Þau fluttu til Svíþjóðar 4. desem-
ber 2017. Leigðu íbúð til að byrja
með en keyptu sér íbúð í maí á síð-
asta ári. Í janúar gerir félagið sex ára
samning við SAS og þau sjá ekki ann-
að en að vera áfram í Svíþjóð. „Vor-
um mjög sátt, bjuggum í flottu hverfi
og leið vel. En þá kom kófið.“
Björn segist hafa verið nokkuð
bjartsýnn á að halda vinnunni. „Fyrst
vissi enginn hvað þetta stæði lengi og
líka var maður vongóður af því að við
vorum í innanlandsflugi. Svo fór SAS
að setja þotur inn á leiðirnar okkar og
þá sá maður hvert stefndi. Var að
fljúga átta daga í mánuði,“ segir
Björn sem var sagt upp í apríl.
„Ég var með sex mánaða uppsagn-
arfrest og var að fljúga þetta sex til
átta daga á mánuði fram í október
þegar ég hætti.“
Eftir það gengu hlutirnir hratt fyr-
ir sig. „Hann fékk pláss á sjó í Vest-
mannaeyjum, við seldum íbúðina og
alla stóru hlutina og restin fór á eitt
bretti og nú erum við komin heim,“
segir Sabrína sem var komin í hluta-
starf á flugvellinum. Var líka sagt
upp þegar fór að harðna á dalnum í
fluginu. „Aðalvinna mín er einka-
þjálfun og hef ég sérhæft mig í fjar-
þjálfun sem ég er búin að vera með
síðan í apríl 2019.“
- Eru ekki viðbrigði að fara úr flug-
mannsstólnum um borð í togara?
„Það eru viðbrigði og auðvitað allt
öðruvísi. Ég hef aldrei verið á sjó áð-
ur en er af sjómönnum kominn í föð-
urættina og allt í lagi að prófa þetta.
Ég verð að segja eins og er að mér
líkar sjómennskan vel. Breki er gott
skip, fínir karlar og ég ekki sjóveikur
þó veðrið hafi verið leiðinlegt. Þetta
venst eins og allt annað.“
„Ég þarf að venjast þessu líka,“
segir Sabrína þegar hún er spurð um
nýtt hlutverk sem sjómannskona.
„Þetta er erfitt þegar stoppið í landi
er stutt en konur sem eiga menn á sjó
segja að þetta venjist,“ segir Sabrína
einnig og þau eru sátt.
„Ég er bara mjög sáttur að hafa
vinnu á þessum tímum,“ segir Björn
en hvernig sjá þau famtíðina? „Bara í
móðu,“ segir Sabrína og bæði hlæja.
„Einn dagur í einu. Er það ekki mál-
ið?“ segir Björn. „Og núna er annað
barn á leiðinni. Það er það eina sem
við vitum. En vinum okkar í Svíþjóð
fannst skrýtið að við ætluðum til Ís-
lands og hann á sjó,“ sagði Sabrína.
Úr flugmannssætinu á togara
 Kúvending hjá Birni og Sabrínu sem fluttu í vetur frá Svíþjóð til Vestmannaeyja vegna kófsins
 Húsið sem fjölskyldan byggði rétt fyrir eldgosið 1973 og varð að yfirgefa kemur í góðar þarfir
Morgunblaðið/Óskar Pétur Friðriksson
Í nýju húsi Sabrína og Björn með dótturina Sölku í húsinu sem afi og amma Björns byggðu rétt fyrir eldgosið í Heimaey 1973 en urðu svo að yfirgefa.
Á heimaslóðum Framan við húsið Austurgerði 1 í Vestmannaeyjum, 47 árum eftir að þau flúðu út undan gosinu,
frá vinstri Leifur Gunnarsson, Björn Sigursteinsson, Sabrína Lind Adolfsdóttir og Inga Birna Sigursteinsdóttir.