Morgunblaðið - 18.12.2020, Side 24
24 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 18. DESEMBER 2020
✝ Hörður SmáriHákonarson
fæddist í Reykjavík
16. janúar 1938.
Hann lést á Hrafn-
istu 18. nóvember
2020. Foreldrar
hans voru Hákon
Þorkelsson verk-
stjóri hjá Reykja-
víkurborg, f. 29.
maí 1910, d. 29.
nóvember 1996, og
kona hans Guðný Svandís Guð-
jónsdóttir húsmóðir í Reykja-
vík, f. 15. júlí 1916, d. 9. októ-
ber 2004. Bræður Harðar
Smára eru Guðjón Þorkell, f. 1.
ágúst 1941, d. 15. júlí 2012,
maki Helga Ívarsdóttir, Hrafn-
kell Gauti, f. 28. september
1948, maki Fanný F. Há-
konarson, og Hákon Svanur, f.
29. júní 1957.
Elsta dóttir Harðar Smára er
Ósk Jóhanna Sigurjónsdóttir
skrifstofumaður, f. 12. sept-
ember 1957, maki Birgir Hólm
Ólafsson pípulagningameistari.
Móðir hennar er Ragnhildur
Sigurfinna Ólafsdóttir, f. 17.
september 1937. Börn Óskar
Jóhönnu og Birgis Hólm eru
Garðar Hólm og Berglind
Hólm.
Hörður Smári kvæntist 10.
Guðni Gunnarsson, f. 10. apríl
1963, maki Sjöfn Magnúsdóttir,
látin. 3) Haraldur Ragnar
Gunnarsson, f. 18. apríl 1965, d.
18. október 2015, maki Ragna
Ársælsdóttir. Börn þeirra eru:
Þorsteinn Andri, Inga Björk og
Ragna Björg.
Hörður Smári ólst upp í for-
eldrahúsum á Grettisgötu.
Hann tók stýrimannapróf og
stærra fiskimannapróf í Sjó-
mannaskólanum 1960 og var
lengi til sjós á yngri árum, oft
stýrimaður á fiskibátum og tog-
urum. Hann var lengi búsettur
á Vestfjörðum en fluttist aftur
til Reykjavíkur 1978 og hóf þá
nám í múrsmíði. Lauk sveins-
prófi 1981 og varð meistari ári
síðar. Hann starfaði nokkuð við
múrverk en síðustu starfsár sín
var hann vaktmaður í Áburð-
arverksmiðjunni í Gufunesi og
starfsmaður á bensínstöðvum.
Hann bjó með Ingibjörgu konu
sinni í Skipasundi 46 en eftir
andlát hennar 2014 fór hann á
dvalarheimilið Seljahlíð. Síð-
ustu þrjú æviárin dvaldist hann
á hjúkrunarheimilinu Hrafnistu
í Reykjavík.
Útför hans fer fram í Foss-
vogskirkju í dag, 18. desember
2020, klukkan 15. Vegna að-
stæðna í þjóðfélaginu verða að-
eins nánir ættingjar og vinir
viðstaddir. Streymt verður frá
athöfninni. Stytt slóð ástreymið:
https://tinyurl.com/yb2gkfea/.
Virkan hlekk á streymið má
finna á: https://www.mbl.is/
andlat/.
október 1959 Eddu
Ásgerði Bald-
ursdóttur, hús-
móður og leiðbein-
anda í Reykjavík, f.
30. september
1940, d. 18. sept-
ember 2007, þau
skildu. Dætur
þeirra eru 1)
Guðný Svana, f. 26.
desember 1959,
stuðningsfulltrúi á
sambýli. Börn hennar eru: Edda
Svandís Einarsdóttir, Ingibjörg
Ósk Hákonardóttir, Sigrún
Bernharð Þorláksdóttir og
Bryndís Ösp Hearn. 2) Þóra
Björk, f. 1. júlí 1961, starf-
maður við fiskvinnslu og í að-
hlynningu, í sambúð með Ómari
Þorsteinssyni sjómanni og bif-
reiðastjóra. Börn þeirra eru
Garðar Smári og Unnur Dögg.
Elsta dóttir Þóru Bjarkar er
Edda Ásgerður Skúladóttir.
Sambýliskona Harðar Smára
frá 1982: Ingibjörg Ósk Ósk-
arsdóttir, f. 1. ágúst 1936, d. 11.
október 2014, starfsmaður í
bakaríi. Börn Ingibjargar eru:
1) Anna María Gestsdóttir, f.
20. febrúar 1956, maki Ellert
Þór Hlíðberg, synir þeirra
Brynjar Örn Hlíðberg, látinn,
og Daníel Bragi. 2) Óskar
Mig langar að minnast
Smára föður míns í nokkrum
orðum. Okkar samskipti voru
ekki mikil á mínum yngri árum
því þá var hann búsettur á
Vestfjörðum, en þær minningar
sem ég á um hann frá þessum
tíma eru fyrst og fremst góðar.
Pabbi var mikill bóhem og
veiðimaður í eðli sínu. Hann
var alltaf glaður, ljúfur í lund
og elskaði bæði börn og dýr
enda löðuðust þau að honum.
Hann mátti ekkert aumt sjá
án þess að vilja veita aðstoð.
Hann elskaði góða tónlist og
var mikill dansmaður og eft-
irsóttur af dömunum á dans-
leikjum. Þá var hann í essinu
sínu þegar hann sveiflaði þeim
um dansgólfið af mikilli fimi.
Hann hafði yndi af karlakór-
söng og var mikill stuðnings-
maður Karlakórsins Stefnis og
fór á alla tónleika hans enda
var Birgir Hólm, tengdasonur
hans, einn af helstu einsöngv-
urum kórsins. Einnig sótti
hann tónleika hjá kórnum Vo-
cal Project þar sem Ingibjörg
dóttir mín var meðal kórfélaga.
Við pabbi kynntumst eigin-
lega upp á nýtt þegar hann
kom aftur í bæinn og fór að búa
með henni Ingu sinni og þá fór-
um við að umgangast miklu
meira. Dætur mínar höfðu
mjög gaman af að hlusta á frá-
sögur afa síns því hann var frá-
bær sögumaður. Pabbi var hag-
mæltur og hann sendi oft sínu
fólki fallegar vísur með heilla-
óskum á hátíðisdögum. Þegar
Edda, elsta dóttir mín, fermdist
sendi hann henni fallegt ljóð
sem seinna varð þekkt sem
fermingarljóðið því hann sendi
svo öllum barnabörnum sínum
þetta ljóð. Síðasta erindið
hljómar svona:
Framtíðin beri þér fegurð í barmi
þú fararheill hljótir á lífstíðar braut.
Þig alfaðir leiði um lífið frá harmi
leggi þér eilífa gæfu í skaut.
Þegar Inga átti í veikindum
fór ég með pabba í veiðiferðir
og eitt sumarið ók ég með hann
og Guðnýju systur hennar um
Vestfirði. Það var hans kveðju-
stund til byggðarlagsins þar
sem hann bjó um 15 ára skeið.
Hann bjó um tíma til skiptis
hjá okkur systrunum, mér og
Þóru, eftir andlát Ingu.
Nú hefur pabbi minn fengið
hvíldina eftir áralanga baráttu
við Alzheimer-sjúkdóminn og
er kominn til Ingu sinnar sem
hann saknaði mikið. Mér þótti
afar vænt um pabba minn, kveð
hann með söknuði og þakka
honum okkar góðu samveru-
stundir gegnum tíðina. Guð
blessi þig.
Guðný Svana Harðardóttir.
Elsku Smári, komið er að
kveðjustund eftir 35 ár, margs
er að minnast og sakna. Alla tíð
reyndist þú okkur Halla og
börnum okkar sem fjölskyldum
okkar og vinum einstaklega vel.
Börnin okkar voru þín afabörn,
blóðskyldleiki aldrei fyrirstaða.
Þú varst þeirra afi og minn
tengdapabbi, varst til staðar í
einu og öllu alltaf. Börnin okk-
ar voru þér afar kær og þú
varst þeim besti afi sem hugs-
ast getur, þið Inga amma voruð
þeim óendanlega kær. Hjá okk-
ur leið þér vel eins og þú sagðir
sjálfur, var varla helgi án þess
þið kæmuð til okkar eða oft í
viku.
Áttum saman jól, páska, af-
mæli, veislur, viðburði stóra
sem smáa. Aðfangadagur, við
með okkar rjúpu, þú með ham-
borgarhrygg, allir áttu að fá
sinn uppáhaldsmat á jólum. Oft
smakkaðir þú rjúpuna, eflaust
fannst þér hún lygilega góð en
þrjóskan viðurkenndi það ekki.
Inga Björk elskaði hrygginn,
Þorsteinn og amma Inga rjúp-
una. Ragna Björg vildi hafa
hrossabjúgu í jólamat og alla
daga, besta sem hún fékk að
borða hjá afa.
Þú varst mikill matmaður,
keyptir í matinn fyrir hálft
þorp og varð til þess að í Veg-
húsum varð þetta til og eignað
afa Smára: „Þolum ekki þegar
vantar“ og notum við fjölskyld-
an og vinir það óspart enn í
dag. Eitt sumar vorum við á
fótboltamóti á Skaganum, þú
vildir endilega kaupa á grillið
og komst til baka með 10 kg af
kótelettum fyrir átta manns. Í
Veghúsum varst þú afi allra,
þegar þið amma Inga sáust
koma nötraði stigagangurinn,
hurðin hjá okkur rauk upp og
kallað „afi Smári er að koma“.
Inn komuð þið, þú settist í stól
og fyrr en varði var fangið fullt
af börnum, öll elskuðu afa
Smára sem hafði breiðan faðm.
Sviðaveislur í Skipó, alvörusvið
úr Rangá, slátur og þú borðaðir
vambirnar. Ósjaldan símtal,
„eigum við að koma með
KFC?“ – það var þitt uppá-
halds – og alltaf sagðir þú
„kentörkí“. Varst einstaklega
greiðvikinn og örlátur. Mikill
veiðimaður, snillingur að hnýta
flugur og tína maðka, góður
hagyrðingur, ljóða-, dans- og
söngunnandi.
Saman áttum við sumarfrí,
sumarbústaða- og veiðiferðir,
ferðalög um landið okkar.
Merkilegast var að við náðum
að taka þig með til Spánar, til
Calpe 2006. Ógleymanleg ferð,
sól og hiti var ekki þitt en þeg-
ar á staðinn var komið breyttist
viðhorfið. Naust þess að sitja á
svölunum í skugganum, sjá
mannlífið við smábátahöfnina
og snekkjurnar sem lágu fyrir
utan. Fannst dásamlegt að fara
út á kvöldin, sólin sest, gola og
hlýtt, borða saman góðan mat
og ekki slæmt að vera leystur
út með flösku af Limoncello.
Leigðum bíl og fórum í
skemmtigarð, til Benidorm, Al-
tea og Alicante, þar keyptir þú
tvö eins pör af Nike-striga-
skóm, ótrúlega glaður með þau
kjarakaup.
Það hefur verið erfitt að
horfa á þig hverfa í heim alz-
heimer. Áttum góðar stundir
saman, leikhús, matur, bakk-
elsi, ís, spjölluðum og skoðuð-
um myndir. Minnið fjaraði út,
málstol og tjáning, en skrokk-
urinn teinréttur og þú frár á
fæti. Gekkst óstöðvandi gang-
ana á DAS enda á milli og hélst
þéttingsfast í hendur okkar.
Það var afar kært að geta
verið hjá þér síðustu stundirn-
ar.
Elsku Smári minn, ég kveð
þig með virðingu og þökk fyrir
allt.
Þín tengdadóttir,
Ragna.
Elsku afi minn, hjarta mitt
er mölbrotið. Það er svo margt
sem mig langar að segja, en
fyrst og fremst: takk. Takk afi
minn fyrir að vera til taks alla
tíð, sama hvað.
Þú lýstir upp staðinn sama
hvar það var, með þínu bjarta
brosi, söng og dansi. Það var
alla tíð notalegt að vera í kring-
um þig og þú fylltir hjörtu allra
af gleði. Með eindæmum óeig-
ingjarn og alltaf tilbúinn til
þess að hjálpa ef þess þurfti.
Öll þau skipti sem þú skutlaðist
með mig í MS, á æfingar, að
þjálfa, heim eða annað. Minn
einkabílstjóri.
Það rifjast upp fyrir mér
margar góðar minningar þegar
ég hugsa til þín.
Þegar ég var barn og sífellt
að breyta herberginu mínu. Þá
þurfti að fara í Ikea í Holta-
görðum og kaupa nokkra nýja
hluti. Svo kom að því að borga
og koma þessu öllu heim – þá
var hringt í afa Smára. Hann
og amma bjuggu nefnilega bara
nokkrum metrum frá. Alltaf
mætti afi með bros á vör en
spurði hvort mig vantaði örugg-
lega allt þetta. Ójá, hvern ein-
asta hlut, sagði ég í hvert
skipti. Oftar en ekki borgaðir
þú fyrir mig, hlóst og keyrðir
mig heim.
Þegar þið amma kynntuð
mér Hlölla-báta. Alltaf fékkst
þú þér það sama og heldur
hneykslaður að allir aðrir vildu
ekki þann bát. „Njú jorker er
langbestur“ eins og þú sagðir
og hámaðir í þig. Svipaða sögu
má segja um „Kentörkí“ en þið
Þorsteinn bróðir eruð mestu
KFC-aðdáendur sem ég hef
kynnst. Allar ferðirnar í Kola-
portið og Hveragerði.
Ég gleymi því ekki þegar þú
sagðir við ömmu: „Mikið hefur
reikningurinn okkar í Rangá
hækkað, hvernig stendur á
þessu?“ Amma horfði á mig og
hló. Hún gaf mér nefnilega
leyfi til þess að skrifa á ykkar
reikning þegar ég þyrfti að fara
í búð. Sjaldan hef ég fengið
eins mikið samviskubit, en ég
einfaldlega þurfti að kaupa eina
marmaraköku og Djæf-ís í
hvert skipti sem ég fór í búðina
því það var okkar uppáhald.
Hvað þá öll þau skipti sem
þú keyrðir af stað með bílinn í
handbremsu og brælan sem
kom. Alltaf minnti ég þig á það
en þú vissir það sko alveg. Þú
vissir oft best, að eigin sögn.
Heimsóknirnar á DAS voru
þó nokkrar. Eitt skiptið kom ég
og þú sast í mestu makindum í
hægindastólnum að horfa á
David Attenborough í einum
spariskó og einum strigaskó!
Þú áttaðir þig ekkert á þessu
en mikið hlógum við samt sem
áður. Daginn áður en ég flutti
til Kaupmannahafnar sagði ég
þér að ég væri að fara í nám
þar. Þú brostir út að eyrum og
byrjaðir að tala dönsku eins og
þér þætti ekkert eðlilegra. Við
hin áttum ekki til orð, þetta var
ótrúlegt.
Ég er svo heppin að hafa
fengið að eyða með þér að-
fangadegi oft yfir ævina. Jólin
eru okkar tími en þú komst
mér á lagið með hamborgar-
hrygg. Í ár verður engin und-
antekning.
Þú varst góður penni og
kenndir mér snemma að semja
ljóð. Það er því viðeigandi að ég
kveðji þig með ljóðinu sem ég
samdi með þér og ömmu.
Amma notar ýmis tól,
ekki er því að leyna.
Inga stendur uppi á stól,
og allt vill þetta reyna.
Afi er með garnagól,
og glefsar því í steina.
Elsku afi, takk fyrir allt.
Pabbi og amma taka vel á
móti þér í sumarlandinu.
Ég elska þig.
Inga Björk.
Elsku afi minn. Það er sárt
að hugsa til þess að geta aldrei
knúsað þig aftur, en það hlýjar
að hugsa til þess að þið amma
séuð loks sameinuð á ný.
Þú hefur kennt mér svo
margt sem ég mun taka með
mér í framtíðina og þakka ég
þér fyrir það elsku afi minn. Þú
ert og hefur alltaf verið afi
minn, sama hvort það sé blóð-
skylda þar á milli eður ei. Ég
var orðin 14 ára þegar ég fyrst
áttaði mig á því að þú værir
stjúpafi minn en það breytti
engu vegna þess að fyrir mér
varstu bara afi minn. Þú varst
Hörður Smári
Hákonarson
Herdís
Hólmsteinsdóttir
verustunda með pabba sínum
sem er enn vel ern.
Svo voru það allar golfferðirn-
ar sem hún ætlaði í með góðum
vinum.
Planið var líka að við myndum
hittast við fyrsta tækifæri í góð-
um hópi kollega okkar.
Við Herdís kynntumst 1984
þegar við unnum saman í nokkur
ár á geðdeild Landspítala.
Báðar vorum við með lítil börn
og unnum hálfa vinnu.
Við deildum erfiðri reynslu
vegna atviks á deildinni og það
tengdi okkur sterkum böndum.
Ég hætti á deildinni, fór til
annarra starfa en Herdís hélt
áfram í mörg ár og við höfðum lít-
ið samband næstu árin.
Árið 1997 kom hún aftur inn í
líf mitt. Ég sótti þá um stöðu á
geðdeildinni á ný og nú sem að-
stoðardeildarstjóri. Herdís
studdi mig með ráðum og dáð og
ég fékk starfið.
Aftur fékk ég mikinn stuðning
frá Herdísi þegar ég sótti um og
fékk forstöðumannsstöðu 2001
við nýtt búsetuúrræði, sem var
íbúðasambýli eða íbúðakjarni
fyrir geðfatlaða á vegum Svæð-
isskrifstofu um málefni fatlaðra í
Reykjavík.
Þá var Herdís komin þangað
og starfaði sem forstöðumaður í
sambýli. Hún veitti mér ómetan-
lega hjálp við að búa þetta úrræði
til.
Hún var alltaf til staðar fyrir
mig, sama hvað var. Við áttum
alla tíð mjög gott samstarf sem
kollegar og vinir.
Fyrir u.þ.b. sex árum fékk
Herdís krabbameinsgreiningu og
hún fór í fleiri en eina lyfjameð-
ferð.
Ári síðar veiktist ég og þurfti
líka að fara í krabbameinslyfja-
meðferð og fleiri meðferðir eins
og hún. Enn var Herdís að leið-
beina mér og styðja. Búin að fara
leiðina á undan mér.
Eftir þessa reynslu áttum við
margt sameiginlegt og ræddum í
síma nær daglega allt þetta ár.
Við ræddum um veikindin,
aukaverkanir lyfja og aðrar
aukaverkanir, vinnuna, sam-
starfsfólk og fjölskyldur okkar.
Hún bar sig alltaf vel, kvartaði
aldrei og hrósaði starfsfólki spít-
alans og sérstaklega lækninum
sínum, Elísabetu.
Við vildum ekki kalla veikindin
og meðferðina baráttu heldur
taka því sem að höndum bar með
stillingu, enda ekkert annað í
boði.
Við ræddum hvað væri ham-
ingja og vorum sammála um að
hún felist í að hvíla vel í sjálfum
sér og hafa góð samskipti við
okkar nánustu. Njóta augna-
bliksins og það gat hún. Hún naut
þess virkilega þegar börnin
hennar og fjölskyldur þeirra
komu um helgar og þau borðuðu
góðan mat saman.
Við vorum þakklátar fyrir
tæknina, messenger o.fl., því þar
gat hún oft séð börnin og barna-
börnin á tímum Covid-19-ein-
angrunar.
Hún sagði Davíð son sinn frá-
bæran kokk og Ása dóttir hennar
kom með litlu börnin að heim-
sækja ömmu. Hún var þakklát
fyrir allar þessar stundir og naut
þeirra virkilega.
Svo var það Helga systir sem
býr í sama húsi. Hún var óþreyt-
andi í að hjálpa og finna lausnir.
Herdísi varð tíðrætt um hana
og hve hún hefði hjálpað henni
mikið alla tíð og sagði að Helga
væri aukamamma barnanna
hennar.
Við Herdís vorum ekki alltaf
sammála en höfðum gaman af að
rökræða hlutina og virtum hvor
aðra.
Hún var skemmtileg og kát og
glöð á góðri stund. Hún þekkti
marga og naut trausts og virð-
ingar, bæði sem persóna og sem
fagmaður.
Mér þótti einstaklega vænt um
Herdísi og mun sakna hennar.
Ég sendi Baldri manni hennar
og fjölskyldu allar mínu dýpstu
samúðarkveðjur.
Guðrún Einarsdóttir.
Elsku Herdís mín.
Mikið finnst mér leitt að þú
sért farin, þú skilur eftir þig svo
stórt skarð í lífi svo margra og ég
veit að ég mun sakna þín sárt!
Miðað við hversu mikið þú snertir
líf mitt þessi 10 ár sem við þekkt-
umst þá get ég rétt svo ímyndað
mér hversu sárt það er fyrir fjöl-
skylduna þína að missa þig. Mín-
ar innilegustu og dýpstu samúð-
arkveðjur til þeirra.
Alveg ótrúlega ósanngjarnt að
þú náir ekki að njóta ömmuhlut-
verksins áfram, fá að upplifa það
að minnka við þig vinnu og njóta
sumarbústaða- og golfferða til
heitra landa eins og þú varst búin
að plana og bara almennt njóta
lífsins til fulls eins og þú varst svo
góð í að gera! Þetta helvítis
krabbamein, svo mikið vesen á
því og þú hafðir engan tíma fyrir
það eins og þú margoft sagðir.
Þú varst svo óendanlega mikill
karakter, ein af þeim sem var í
raun stærri en lífið sjálft! Allir
þínir stórkostlegu eiginleikar –
hjartahlýjan, húmorinn, viskan,
stuðningurinn, styrkurinn, skýra
heildarsýnin, samkenndin, um-
hyggjusemin, hugrekkið, þraut-
seigjan, réttsýnin og stórfeng-
leikinn. Þegar ég hugsa til baka
þá er í raun alveg ótrúlegt að ein
manneskja nái að búa yfir öllum
þessum mögnuðu eiginleikum en
í ljósi þessa þá er ekkert skrítið
hversu margir leituðu alltaf til
þín eftir ráðum, stuðningi og að-
stoð.
Endalaus biðröð á skrifstof-
unni þinni og síminn stoppaði
ekki. Enda bjóstu yfir hafsjó af
þekkingu, hafðir svo skýra sýn á
heildarmyndinni og hvað þurfti
að gera.
Þú varst leiðandi í þínu fagi og
settir svo sannarlega þitt mark á
geðheilbrigðisþjónustu á Íslandi
og gerðir hana betri og mannúð-
legri.
Ég er svo ánægð að ég hafi átt-
að mig á því alveg frá fyrstu
stundu þegar ég hóf störf í vett-
vangsgeðteyminu með þér
hversu mikil forréttindi það voru
fyrir mig að fá að vinna með þér
og læra af þér. Þú varst ekki bara
besti yfirmaður sem ég hef á ævi
minni haft heldur virkilega kær
trúnaðarvinkona og klettur í
mínu lífi.
Ég er svo fegin að hafa náð að
segja þér hversu mikilvæg þú
varst mér, sérstaklega í okkar
síðustu samræðum. Jafnvel þótt
þú hafir ekki haft mikið þol fyrir
væmni né hól þá vissum við báðar
að þetta var tíminn fyrir þau orð
að vera sögð.
Ég veit líka að þú varst ekki
fyrir langlokur þannig að ég ætla
að láta staðar numið núna þótt ég
gæti haldið endalaust áfram.
Ég mun halda áfram að um-
vefja minninguna um þig og það
sem þú stóðst fyrir hlýrri og
mildri athygli innra með mér,
hvílandi í endalausu þakklæti yfir
að hafa fengið að kynnast þér og
hafa haft þig í mínu lífi.
Ég kallaði þig oft verndaren-
gilinn minn, bæði í djóki og al-
vöru.
Ef það hlutverk er til þar sem
þú ert, þá veit ég að það tekur þig
ekki langan tíma fyrir þig að
vinna þig upp í að verða yfir-
verndarengill og stýra sviðinu,
berjast fyrir og vernda alla þá
sem þurfa á því að halda, eins og
þú gerðir svo vel í lifandi lífi.
Takk fyrir að hafa verið til og
takk fyrir að hafa verið þessi
dásamlega, skemmtilega, kær-
leiksríka þú.
Þín saknandi vinkona,
Anna Dóra.