Lögmannablaðið - 15.12.1997, Page 17

farið myndi það leiða til þess að al-
menningur fengi skýrari og betri
lög, sem tryggðu betur mannrétt-
indi borgaranna og myndu leiða til
meira réttaröryggis.
Erling Olsen, forseti danska
þingsins, fór yfir hina ýmsu flokka
settra laga. Hann taldi veigamikla
lagabálka t.d. fjárlög og réttarfars-
löggjöf yfirleitt ekki bjóða hættunni
heim, þar væri undirbúningur
vandaður og oftast nægur tími til
stefnu til kynningar og umræðna.
Hins vegar gæti skyndilega þurft
að grípa til þess að setja lög,
breyta lögum eða lögfesta skuld-
bindingar samkvæmt alþjóðasamn-
ingum. Þá væri helst hætta á að
ekki væri nægilega vel til lagasetn-
ingarinnar vandað.
Claus Larsen, forseti bæjarþings
Kaupmannahafnar, (byretspræsi-
dent) hóf sitt erindi á þeim orðum
sem notuð eru sem fyrirsögn þessa
pistils.
„Með lögum skal land byggja”
sagði dómarinn og benti á að smátt
og smátt hefði lagatextinn sjálfur
þokað fyrir greinargerðum og at-
hugasemdum með lagafrumvörp-
um. Nú væri allt of mikið gert úr
efni þessara fylgigagna.
Þetta taldi dómarinn ekki heppi-
legt, hvorki fyrir þá sem settu lög-
in, né hina sem ættu að skilja þau
og fara eftir þeim. Lagatextinn sjálf-
ur á að segja það sem segja þarf
um vilja löggjafans.
Þá fannst dómaranum of algengt
að mikilvæg lagafrumvörp væru
keyrð í gegn á síðustu dögum og
jafnvel klukkutímum fyrir þing-
lausnir. Þetta væru ekki vönduð
vinnubrögð.
Hann studdi hugmyndir um
lengri fresti fyrir umsagnaraðila og
að þingmenn fengju öll undirgögn
væntanlegs frumvarps afhent,
hvort sem það væri lagt fram eða
ekki.
Frank Jensen, dómsmálaráð-
herra, taldi ekki verr staðið að
undirbúningi lagasetningar nú en
áður. Honum fannst athugasemdir
um, að lagatextinn væri oft óskýr
og leita þyrfti út fyrir hann til að
finna innihaldið, ekki réttmætar.
„Þingið samþykkir líka athuga-
semdirnar“ sagði hann hróðugur.
Fór þá kliður um salinn.
Hendrik Zahle, dr.jur., prófess-
or, við Kaupmannahafnarháskóla,
vildi skipta lagasetningarferlinu í
þrennt. Hugmyndin - frumvarpið -
meðferðin í þinginu. Hver þáttur
væri mjög mikilvægur. Hann taldi
nauðsynlegt réttaröryggisins vegna
að hægt væri að bera það strax
undir dómstóla hvort lög væru í
samræmi við stjórnarskrána, svo
ekki þyrfti að bíða eftir sérstöku
sakarefni.
Við íslendingar höfurn
fulla þörf á að huga að
því hvernig okkar lög
verða til...
Hann taldi áhrif og eftirlit fjöl-
miðla með undirbúningi og setn-
ingu laga vera mikilvægt.
Bj0rn Elmquist, formaður laga-
nefndar danska þingsins, var al-
mennt jákvæður gagnvart tillögum
lögmannafélagsins. Benti á, að
margar þessar reglur væru í heiðri
hafðar, t.d. væri álit margra aðila
fengið þegar lagafrumvarp væri
undirbúið.
Isi Foighel, dr.jur., dómari við
Mannréttindadómstólinn, fagnaði
framkomnum hugmyndum. Taldi
nauðsynlegt, að hagsmunaaðilar
kæmu þegar í byrjun að undirbún-
ingi lagasetningar og frumvörp,
greinargerðir, athugasemdir og
umsagnir birtust á internetinu.
Hann taldi aðalatriði, að réttarör-
yggi hins almenna borgara væri
sem best tryggt. Það væri allt of oft
fyrir borð borið. Gagnrýndi dómar-
inn sérstaklega gildistökuákvæði
skattalaga, sem stundum tækju
gildi örfáum dögum eftir samþykki
þingsins og væru þá i reynd aftur-
virk.
Eigil Molgaard, deildarstjóri í
Viðskiptaráðuneytinu, taldi undir-
búning og setningu reglugerða
meira vandamál en lagasetning-
una.
Annað í ræðu hans fór að mestu
fyrir ofan garð og neðan hjá mér,
enda búinn að einbeita mér að þvi
í rúmlega 2 klukkutíma, hvíldar-
laust, að skilja dönsku.
Eftir framsöguerindin var stutt
fundarhlé en síðan voru almennar
umræður.
Mér finnst flestar hugmyndir
Dananna vera skynsamlegar og
þarfar. Fróðlegt verður að sjá hvort
þær leiða til þess að samræmdar
reglur verði settar þar um undir-
búning og gerð lagafrumvarpa.
Við íslendingar höfum fulla þörf
á að huga að því hvernig okkar lög
verða til og hvort hægt sé að gera
það ferli betra en nú er.
Samkvæmt því sem fram kom á
fundinum hefur t.d. danska þingið
ekki yfir að ráða sérfræðiþekkingu
til að fara á gagnrýninn hátt yfir
fram komin lagafrumvörp og þarf
að leita til þeirra sem sömdu frum-
varpið um þá aðstoð. Þá varð mér
hugsað til Alþingis.
Frá ritstjóra og ritnefnd:
Aðsendar greinar
Félagsmenn eru hvattir til að rita í blaðið greinar, langar eða
stuttar, um hugðarefni sín er tengjast störfum lögmanna. Til að
auðvelda vinnslu blaðsins væri æskilegt að aðsendar greinar
kæmu bæði prentuðu formi og á tölvudiskum, t.d. í Word eða
Word-Perfect ritvinnsluformi. Þá þarf helst ljósmynd af greinar-
höfundi að fylgja.
Lögmannablaðið
17