Málfríður - 15.12.1985, Blaðsíða 23

sem er undirstaða þess að hægt sé að
mynda setningar og skilja talað jafnt
sem ritað mál. En það eru aðrir
þættir tungumálakennslunnar sem
ekki síður þarf að beina>athyglinni
að.
Fyrst og fremst verður kennarinn
að reyna að gera sér grein fyrir því
hverjar þarfir nemenda hans eru,
þ.e. hvers konar mál nemendum
hans er nauðsynlegast. Það fyrsta
sem hann þarf að spyrja sjálfan sig
að er: Hverjir eru nemendur mínir?
Hvað vilja eða þurfa þeir að læra?
Hvernig næ ég viðunandi árangri?
Við getum ekki sett okkur markmið
með kennslunni né ákveðið náms-
efni fyrr en þessum spurningum
hefur verið svarað. Við getum ekki
bara ákveðið hvaða efni, t.d. orð-
flokka í málfræðinni eða hvaða
orðaforða á að kenna. Við kennum
sem sagt ekki bara einhverja ensku
eða einhverja dönsku, tökum ekki
bara einhverja bók og búum síðan til
markmiðin eftir henni. Við verðum
að hafa þarfir nemandans í huga -
hugsa um það hvernig nemandinn
ætlar að nota tungumálið og til
hvers.
Samkvæmt þessum nýju viðhorf-
um til tungumálakennslu hefur í
mörgum löndum verið búið til nýtt
námsefni, sem tekur tillit til mis-
munandi þarfa fólks til að nota
tungumálið. Petta námsefni er
þannig byggt upp að nemendur eru
neyddir til þess að reyna að tjá sig,
bæði munnlega og skriflega, á hinu
erlenda tungumáli og oft án mikillar
hjálpar frá kennaranum. Þetta
breytir auðvitað hlutverki kennar-
ans. Hann er ekki lengur alvitur
miðlari heldur fyrst og fremst verk-
stjóri. Námsefnið og ný kennslu-
tækni stefna einnig að því að gera
námsefnið einstaklingsbundið
þannig að allir nemendur sama
bekkjar þurfi ekki að stunda námið
á sama hátt, með sama hraða og á
sama tíma.
Til þess að þetta megi verða og til
þess að nemendur fái sem mesta
möguleika á að tjá sig frjálst og
vinna á eigin hraða, hefur hópvinna
og paravinna orðið æ stærri þáttur
kennslustundanna. Ef við eigum að
geta gefið nemendum okkar ein-
hverja möguleika á að tjá sig frjálst
og vinna úr því efni sem við leggjum
fyrir þá samkvæmt eigin skilningi,
með eigin hraða og á sinn hátt,
verðum við að hverfa burt frá
kennslustofunni þar sem kennarinn
er miðdepillinn og leyfa nemendum
okkar þess í stað að vinna upp á
eigin spýtur. Kennarinn verður
hvorki atvinnulaus né óþarfur.
Hann er verkstjórinn sem verður að
þaulskipuleggja vinnuna fyrirfram
og fylgjast með því að hún sé unnin.
Eg sagði áðan að við þyrftum að
spyrja hverjir nemendur okkar
væru. Sum svörin höfum við á reið-
um höndum. Þeir eru lifandi fólk
með persónuleg einkenni og áhuga-
mál. Pess vegna megum við ekki líta
á námið eingöngu sem viðleitni til að
öðlast ákveðna leikni heldur verð-
um við að taka með í reikninginn
skoðanir nemandans, áhugamál og
þarfir. Og enn þurfum við að hafa
skýr markmið, en ekki það ósveigj-
anleg að nemandinn fái engu ráðið,
fái aldrei að láta í Ijósi sínar eigin
skoðanir, heldur fái að skrifa eða
tala um það sem hann hefur áhuga á.
Eins og sjá má hafa á síöustu árum
orðið gífurlegar breytingar á tungu-
málakennslu og því er nauðsynlegt
fyrir okkur kennarana að lesa fag-
bókmenntir og fylgjast vel með því
sem gerist á þessu sviöi. Og í fram-
haldi af því er ekki síður mikilvægt
að við hittumst og ræðum þær nýju
hugmyndir sem fram koma, hvað
okkur finnst um þær og hvernig þær
reynast okkur hverju fyrir sig, því án
samvinnu og samráðs hljótum við að
staðna. Og það er ekki meiningin —
eða hvað?
Kirsten Friðriksdóttir er kennari við
Verzlunarskóla Islands.
Encyclopædia Britannica 1985
Ný, stórendurbætt útgáfa nýkomin.
Nú 32 stór bindi + árbókin 1985, sem nú inniheldur „World Data“
Önnur sending uppseld.
Þriðja sending kemur í desember.
Tryggðu þér sett á sérstöku kynningarverði.
Bókabúð Steinars
Bergstaðastræti 7, sími 12030, opið 13.00 — 18.00.
23