Bæjarins besta - 01.06.2005, Blaðsíða 8

MIÐVIKUDAGUR 1. JÚNÍ 20058
INmobil hefur gjörbylt lífi net-
þyrstra sjómanna á fáum árum
Hér má sjá hvernig málum var háttað fyrir daga INmobil þegar allir
sem áttu leið um brúna gátu lesið persónuleg skeyti skipverja.
INmobil fjarskiptaþjónusta
Snerpu og Radiomiðunar er
fimm ára um þessar mundir.
Á þeim fáu árum sem boðið
hefur verið upp á þjónustuna
hafa aðstæður netþyrstra sjó-
manna gjörbreyst, en það er
með ólíkindum hversu forn-
aldarlegar aðstæður þeirra
voru fyrir fimm árum þegar
flestir aðrir hlutar þjóðfélags-
ins voru orðnir sæmilega net-
væddir.
Þegar tekið var hús á Birni
Davíðssyni þróunarstjóra
Snerpu sem átt hefur hvað
mestan þátt í uppbyggingu
kerfisins, var hann að vinna
að uppfærslum á kerfi eins
skipanna. Uppfærslum sem
þessum er hægt að fjarstýra úr
landi.
Ekki bara
póstmiðlari
„Á ensku er þetta kallað
plug-in, sem kalla má plástur
á íslensku. Í augnablikinu er
ég að gera kerfið þannig úr
garði að menn geti pantað sér
veðurkort eftir þörfum í stað
þess að fá þau einungis á fyr-
irfram ákveðnum tímum.“
– Þannig að kerfið er orðið
annað og meira en bara póst-
miðlari?
„Já, þetta byrjaði sem póst-
miðlari. Núna er þetta orðið
mikið meira, þetta er orðið að
sérhæfðu gagnaflutningakerfi
til skipa. Í upphafi vorum við
bara að hugsa um póstþjón-
ustu, en sáum fljótlega að það
var hægt að prjóna við þetta
allskonar viðbætur. Nú er það
þannig að menn geta fengið
sendar fréttir, veðurkort, úrslit
úr boltanum eða hvað sem er.
Kerfið virkar að sjálfsögðu
líka í hina áttina og margar
útgerðir hafa hagað því þannig
að skipin senda GPS-staðsetn-
ingu sína með reglulegu milli-
bili. Þessar upplýsingar fara
sjálfkrafa til vaktstöðvar sigl-
inga og í sumum tilfellum
einnig til útgerðarmanna. Með
því að smella á hnapp geta
útgerðarmenn fengið nákvæ-
mar upplýsingar um það hvar
skip þeirra hafa verið að veið-
um. Hægt er að sjá á korti
hvar menn hafa verið að sigla.
Kerfið hefur nú þegar náð
út fyrir landsteinana. Þannig
er ein íslensk útgerð sem er að
gera út helling af skipum í
Máritaníu fyrir vestan megin-
land Afríku og það er hægur
leikur fyrir útgerðina að sjá
hvar öll þessi skip eru staðsett
og hvaða leiðir þau hafa verið
að sigla síðustu þrjá sólar-
hringa.“
Mikið beðið
um rússnesku
– Á hversu mörgum skipum
er þetta kerfi í notkun?
„Í augnablikinu eru um 80
skip með kerfið. Á hverju skipi
eru síðan frá tveimur og upp í
tæplega 100 notendur. Við er-
um með nálægt 3.000 notend-
ur í það heila, en um 1.700
þeirra nota þetta reglulega.
Skeytasendingar eru orðnar
um 50 þúsund á mánuði. Til
gamans settum við inn á
heimasíðu sem er á slóðinni
www.inmobil.net upplýsingar
um fjölda skeyta og hvaða skip
eru tengd í augnablikinu og
sést þá að oft er mikil umferð
þegar fjöldi skipa er að skila
af sér og sækja gögn.
Kerfið er á fjórum tungu-
málum í augnablikinu, ís-
lensku, ensku, dönsku og
spænsku. Þetta er byggt upp
þannig að það er hægur leikur
að bæta við tungumálum. Nú
er mikið beðið um rússnesku
og ég reikna með því að við
verðum við þeim beiðnum á
næstunni.“
Tók sjö tilraunir
að senda eitt skeyti
Fyrir tíma INmobil þurftu
menn að senda skeyti til lands
með svokölluðum Standard-
C tækjum sem geta verið
skelfilega fornaldarleg. Þessu
fylgdu margir gallar, meðal
annars sá að ekkert viðhengi
var hægt að senda með skeyt-
unum, kerfið réð ekki við ís-
lenska stafi og aðeins var einn
til notandans og bað hann vin-
samlegast um að finna villuna
og senda aftur. Einn útgerðar-
stjórinn sagðist t.d. hafa þurft
að senda eitt skeyti sjö sinnum
áður en honum tókst að laga
allar villurnar og koma því á
leiðarenda.“
Fór fyrst um
borð í Pál Pálsson
„Útgerðarmenn og sjómenn
fóru að spyrjast fyrir um það
hvenær stæði til að fara að
gera eitthvað í þessu. Það var
eiginlega enginn að sinna
þessu verki svo við í Snerpu
ákváðum að reyna að gera
eitthvað í þessu. Snemma árs
1999 fórum við að teikna þetta
upp og heyra hvaða kröfur út-
gerðamenn og sjómenn höfðu.
Í upphafi voru bara tvö skilyrði
sem menn settu, kerfið þurfti
að ráða við íslenska stafi og
það þurfti að geta flutt við-
hengi.
Út frá þessum punktum fór-
um við af stað og gerðum mjög
fljótlega póstkerfi sem virkaði
ágætlega. Það kerfi fór um
borð í Pál Pálsson ÍS og hefur
verið þar síðan, en hefur að
sjálfsögðu tekið gífurlegum
breytingum. Alla tíð hefur
kerfið verið þróað í samstarfi
við skipverja sem nota IN-
mobil og útgerðir skipanna.“
Hugmyndirnar voru
framkvæmanlegar
„Smám saman fór kerfið að
fara í önnur skip og fljótlega
fóru menn að spyrja hvort ekki
væri hægt að bæta við hinum
og þessum möguleikum. Við
sáum að þetta voru allt hug-
myndir sem voru framkvæm-
anlegar. Við réðumst í að út-
færa kerfið eftir kröfum not-
endanna og mjög fljótlega var
INmobil orðið það breytt að
ekki var lengur hægt að skil-
greina það sem póstmiðlara.
Þetta var orðið miklu meira,
var orðið að allsherjar gagna-
flutningskerfi sem sér um að
koma upplýsingum frá A til
B, hverjar sem þær upplýs-
ingar eru.
Fljótlega varð ljóst að við
þurftum að geta viðhaldið
kerfinu án þess að þurfa að
fara um borð í öll skip. Við
komum okkur því upp upp-
færslurútínu sem virkar þannig
að það er hægt að senda viðbót
um borð til þess að prjóna við
aðgerðir eftir óskum notand-
ans, án þess að þurfa að senda
allt kerfið í hvert sinn.“
Skipverjar greiða
sjálfir fyrir sína
notkun
„Það er lykilatriði fyrir út-
gerðina að kerfið auki ekki
kostnað heldur dragi úr hon-
um, og það hefur INmobil gert.
Þegar útgerðin leyfir skipverj-
um að nota kerfið í einkaer-
indum geta þeir séð notkunina
og endurheimt kostnaðinn að
túr loknum. Útgerðin þarf því
ekki að hafa áhyggjur af kostn-
Björn Davíðsson við INmobile tölvuna um borð í skuttogaranum Páli Pálssyni ÍS.
notandi með hverju kerfi.
„Skipverjar vildu vera í
sambandi við land, þeir vildu
geta sent fjölskyldum sínum
póst og fengið fréttir til baka.
Útgerðirnar leyfðu mönnum
að nýta kerfið í hófi og menn
voru kannski að fá fréttir um
að Fríða frænka væri ólétt eða
eitthvað svoleiðis. Þá kom upp
sá vandi að pósturinn prentað-
ist jafn óðum út úr tækinu uppi
í brú og allir sem gengu hjá
gátu skoðað. Þá var stundum
brugðið á það ráð að setja
pappaspjald yfir tækið og skip-
stjórinn flokkaði síðan skeytin
og lét hvern og einn hafa sinn
póst.
Þetta hafði líka þann ókost
fyrir útgerðirnar að ekki var
hægt að átta sig á því hver
sendi hversu mikinn póst, sem
var mjög óheppilegt því þegar
verið er að senda skeyti á hafi
úti þarf oft að notast við gervi-
hnattasíma sem getur verið dýr
ef notkun er mikil. Hægt er að
velja á milli síma ef skip eru
með fleiri en einn tengdan sem
er reyndar algengt. Þá er not-
aður NMT-sími á grunnslóð
og svo skipt á gervihnattasíma
þegar það nægir ekki lengur.
Reyndar eru nær allir þessir
símar þannig að flutningur er
afar hægur, þeir eru t.d. meira
en tíu sinnum hægvirkari en
venjuleg mótaldstenging.
Þá var mikill ókostur að
tækin réðu ekki við íslenska
stafi. Ef menn gerðu villu og
skrifuðu t.d. „rækja“ í staðinn
fyrir „raekja“ meðtók kerfið
ekki skeytið, sendi það aftur
22.PM5 6.4.2017, 09:378