Vinnan - 01.08.1948, Page 32
/----------------------------------------\
Olcdur Þ. Kristjánsson:
ESPER ANTO-NÁMSKEIÐ
XI
v__________:__________________________y
ORÐMYNDUN
Viðskeytið ec táknar eiginleika eða hlutlausa hug-
mynd: boneco gæzka, beleco fegurð, infaneco bemska,
grandeco stærð. Orðið eco þýðir eiginleiki.
Viðskeytið ind táknar verðleika, maklegleika:
aminda ástarverður, elskulegur, leginda læsilegur, sem
vert er að lesa (smbr. legebla, sem unnt er að lesa).
Aðgætið rnuninn á viðskeytunum ig og if/. Ig táknar
að koma einhverju í eitthvað ástand, láta eitthvað
verða, en ig táknar að komast sjálfur í eitthvert ástand,
verða sjálfur: vigligi og vigligi, grandigi og
grandigi.
Viðskeytin cj og nj eru notuð til þess að mynda
gælunöfn, cj af nöfnum karla, en nj af nöfnum kvenna,
og eru viðskeytin skeytt aftan við 2—5 fyrstu stafina
í nafninu: Pecjo (af Petro), pacjo pabbi (af patro),
Manjo (af Mario), panjo mamma (af patrino).
MÁLFRÆÐI
Athugið vel orðin hér á eftir og berið þau saman
við orðalistann í síðasta hefti:
Io: eitthvað (óákveðið fornafn).
Kio: hvað, sem (spurnar- og tilvísunarfornafn I.
Tio: Það, þetta (ábendingarfornafn).
Cio: allt, sérhvað (óákveðið fornafn).
Nenio: ekkert (óákveðið fornafn).
Þessi orð fallbeygjast eins og nafnorð og lýsingar-
orð, en eru ekki til í fleirtölu.
Þegar lýsingarorð á við tvö eða fleiri nafnorð, er
það ávallt haft í fleirtölu, þótt nafnorðin hvort fyrir sig
séu í eintölu: La tablo kaj la sego estas brunaj.
La knabo kaj la knabino estas junaj.
ORÐASAFN
Aparteni al: teljast til.
Barbo: skegg.
Bati: berja, slá.
Blonda: ljós (um hár).
Brako: handleggur.
Brusto: brjóst.
Cerbo: heili.
Cefa: helzti, aðal-.
Cio: allt, sérhvað.
Digesti: melta.
Dorso: bak.
Dum: á meðan, um.
Femuro: læri.
Flanko: hlið.
Flui: renna.
Frunto: enni.
Genuo: hné.
Hela: ljósleitur.
Hauto: húð, skinn.
Intesto: görn, þarmur.
Kaj . . . kaj: bæði . . . og. Osto: bein.
Kalva: sköllóttur. Parto: hluti, partur.
Kapo: höfuð. Piedo: fótur.
Kolo: háls. Pulnio: lunga.
Konsisti el: vera myndað- Ripo: rif, rifbein.
ur úr, samanstanda af. Sango: blóð.
Koro: hjarta. Sen: án.
Korpo: líkami. Spino: hryggur.
Kovri: hylja, þekja. Spiri: anda.
Kruro: fótleggur. Stomako: magi.
Kubuto: olnbogi. Sirmi: hlífa, skýla.
Lavi: þvo. Sirmi: hlífa, skýla.
Ligi: binda, tengja. Sultro: öxl.
Membro: limur, útlimur. Trovi: finna.
Mentono: haka. Trovigi: finnast, vera.
Muskolo: vöðvi. Trunko: bolur.
Nigra: svartur. Vejno: æð.
Nuko: hnakki. Ventro: kviður.
Ordoni: skipa. Vizago: andlit.
Orðasafn eins og þetta verður ekki birt nema í 1—-2
heftum enn, því að það tekur talsvert rúm, en nem-
endur eiga hins vegar að geta haft full not af venju-
legri orðabók. Esperanto-orðabók er til með þýðingum
á íslenzku, og fæst hún hjá flestum eða öllum bóksölum
eða beint frá útgefandanum, Bókaverzlun ísafoldar.
Hún er ódýr, og ættu þeir af nemendunum, sem ekki
hafa þegar eignazt hana, að gera það hið bráðasta.
XI. LESKAFLI
Cio, kion tiu poeto verkas, estas kaj kantebla kaj kan-
tinda. La freseco kaj pureco de la akvo estas pri-
parolindaj. La agrableco de la maljunulino venas el
la koro. Ni devas lerni la tutan vivon, sed ne nur dum
la infaneco kaj la juneco. La blanka tablo estas tre
malpura. Vi deýas purigi gin. Kiel nomigas la kna-
bineto? Si nomigas Sofio au Sonjo. La malnova
vilago estas pentrinda. La gajeco de mia nevino tre
vigligis min. Forteco, beleco kaj boneco estas havindaj
ecoj.
La homa korpo.
La korpo de la homo konsistas el tri cefpartoj: la
kapo, la trunko kaj la membroj. La kolo ligas la kapon
al la trunko. La antaua parto de la kapo estas la vizago,
sed la malantaúa parto nomigas nuko. En la
172
VINNAN