Gisp! - 01.12.1992, Blaðsíða 46
BOUCQ
Hæfileikar Boucqs njóta sín til
fullnustu í upphafi 9. óratugarins ó
blöðum mónaðarritsins „(A Suivre)"
(„Frh."). Þó fyrst vinnur hann einn og í
lit. Myndir hans eru fyllri, handrit
hans enn fjarstæðukenndari. Á nokk-
rum síðum dregur Boucq lesandann út
í sífellt nýjan söguheim, sem verður
trúverðugur vegna hárnókvæmra
atriða í teikningunni, en breytni
söguhetjanna er hins vegar órökrétt.
Lífsbaráttan er stefið sem heldur
saman Pionniers de l'aventure humain
sem er fyrsta bókin í safni furðusagna.
Sem leiðir út úr raunsæinu koma
hrollvekjan og draumurinn næst á eftir
fáránleikanum. La Femme du
Magicien, sem kom út í heftum frá
1984, er blæbrigðaríkur og öfug-
snúinn grímuleikur 1 útsetningu Jerome Charyn. Fástískur
töframaður og barn-kona, sem getur tekið á sig
ólíklegustu myndir, eiga í barokkkendu ástarævintýri.
Sjaldan hefur teiknimyndasaga verið jafn draumkennd.
I vatnslitanotkun sinni hallar Boucq sér hiklaust að
Rembrandt og tilfinningu hans fyrir birtu. Annað
afsprengi samvinnu hans við Charyn, Bouche du
Diable, lýsir ferli sovésks njósnara á tímum kalda
stríðsins. Söguhetjan (fórnarlamb frekar en hetja), sem
er leiksoppur eigin manna, finnur aðeins samstöðu með
þeim sem neðstir eru í virðingarstiganum í ameríska
draumnum, Indíánum. Þessi mikla frásögn, sem vindur
fram á óaðfinnanlegan hátt, skilur eftir sig beiskt bragð.
Fæddur í París árið 1948. Kom fyrst fram á sviði barnabóka, en hóf síðan
samvinnu við handritahöfundinn Patrick Cothias og teiknar söguleg ævintýri
sem eiga að gerast á ríkisárum Hinriks IV. Með Les Sept Vies de l'Epervier
(„Spörfuglinn hefur sjö líf") kemst hann í fremstu röð höfunda sögulegra
myndasagna. I beinu framhaldi af því tók Juillard upp samvinnu við Jacques
Martin (sem bjó til Alix), „föður" greinarinnar. I sameiningu bjuggu þeir til
söguhetju sem hefur að vísu ekki orðið eins langlíf: Arno, tónskáld Napóleon-
stímans. Þar sem Juillard er æ eftirsóttari sem teiknari hefur hann nú í hyggju að
teikna samtímann. Fágað og nákvæmt, klassískt handbragð hans hefur orðið
mörgum ungum teiknara að fyrirmynd.
I upphafi 17. aldar ríkir Hinrik konungur yfir Frakklandi og fólkið fyrirgefur
honum hátterni hans í kjöllurum hallarinnar í St. Germain-En-Laye. En á
landareign hinnar gömlu Troil-ættar leikur grímuklæddur vörður réttlætisins
lausum hala og lætur sveitaaðalinn gjalda hroka síns og græðgi. Sjö hefti, gefin
út milli 1983 og 1991, innihalda þessi Septs Vies de l'Epervier, sem blandar við
sagnfræðina andanum í skylmingamyndum og vægum hrollvekjum.
„Sagan? Hún er nagli sem ég hengi myndirnar á." Þessi fleygu ummæli
Alexandre Dumas lýsa vel sögum Jacques Martin. Eftir að hafa endurskapað
fornöldina með Alix og miðaldir með Jheu, tókst hann á við Napóleonstímann í
samvinnu við André Juillard. I sameiningu sköpuðu þeir Arno, tónskáld í
föruneyti Napóleons, og tengdu þannig Listina og Söguna. I Feneyjum og á
Egyptalandi jafnt sem á Englandi leggur Arno sitt af
mörkum við að upplýsa áform leynifélaga sem hyggjast
granda keisaranum. Þrjú bindi komin út.
Til að losna frá fortíð og sögu Frakklands hefur
Juillard einkum lesið skáldsögur eftir bandaríska
höfunda. Philip Roth, William Styron, John Irving og
margir fleiri eiga sér traustan sess í bókasafni hans.
Það er því eðlilegt að teikningar hans hafi orðið fyrir
áhrifum af bandarískum bókmenntum. Utfærsla á Kalli
óbyggðanna eftir Jack London árið 1984, gerð
myndamöppu sem sótti innblástur í texta eftir Bukowski
(1985) og loks myndræn
útgáfa á skáldsögu Williams
Faulkner, As I lay dying
(1991). Eins og Jekyll og Hyde á Parísarbúinn Juillard
það til að breytast í Kana.
Fram að þessu hefur Juillard ekki teiknað
samtímann nema endrum og sinnum og þá til hliðar við
meginverk sín. Einkum hafa menn staldrað við Le
Tonkinois (1988) sem miðar að því að skapa ákveðið
andrúmsloft, þar sem texti Rodolphe minnir á
andrúmsloftið í verkum Piere Véry og Simenon. Myndir
Juillards, baðaðar fölri birtu, lýsa á nærfærinn hátt
heimi lítilmagnans og miða að því að ná líkamlegum
þunga og tilfinningu fyrir stöðum og hlutum.
Þó að Juillard hafi numið af teiknurum eins og Méziéres eða Jijé, sækir
hann fyrirmyndir sínar einkum í sígild verk málara frá David til Matisse. Hann
leitar að línu sem er bæði frjáls og nákvæm, án þess þó að vera það um of, í
sem bestu samræmi við heimildirnar. Myndin af Arno, „í stíl J. A. D. Ingres",
sýnir, auk skopskynsins, að hann hefur náð handbragði mestu stórmeistara
myndlistarinnar.
■i æddur í París árið 1951. Það tók hann nokkur ár að ná tóni sem er óháður
“ tískusveiflum og einkennist af mýkt, þunglyndi, innileik og mildri kaldhæðni.
Ein söguhetja hans, Luc Leroi, hefur samt slegið í gegn, hávaðalaust, og er
JUILLARD
orðinn fyrir lesandanum einskonar
fjarskyldur ættingi sem gaman er að
heyra frá. Denis er góður samtals-
höfundur og frábær í lit. Hann er nú
fullþroska höfundur sem nýtir frumlega
hæfileika sína til fulls.
Honum finnst gaman að teikna
dýr og kannski er það þess vegna
sem gagnrýnendur eru samdóma um
að Jean-Claude Denis sé dæmi-
söguhöfundur. Meðal fyrstu verka
hans eru til að mynda þrjú bindi með
ævintýrinu André le Corbeau („Kalli
krummi"). Snjöll aðferð til að takast á
við nokkur meginatriði í lífinu:
vinnuna, fjölskylduna, trúarbrögðin,
valdahlutföll o.s.frv. Denis vann
upphaflega við myndskreytingar og
því vinnur hann teikningar sínar
mikið. Hann er einkum undir áhrifum
frá popp-list.
Denis hefur ekki gefið út neitt
sem er „aðeins fyrir fullorðna". En
stundum snýr hann sér beint til barn-
anna. Til dæmis myndskreytti hann
texta vinar síns, Martin Veyron, Oncle
Ernest et les ravis („Hreinn frændi og
þeir hrifnu"). Eða með því að finna
upp söguhetjuna Rup Bonchemin. Því
miður komu aðeins þrjú bindi með
DENIS
honum. Hann var skemmtileg sögu-
hetja sem glímdi við aðstæður sem
voru ekki á hans valdi og urðu
stundum ærið furðulegar.
Denis sneri sér að hinu alvar-
lega stefi Höfuðsyndunum sjö fyrir
„Métal Hurlant" („Æpandi málm"). Ut
úr þv! kom hæfilega taumlaus,
skellinöðru og tekur stjórnina hjá þeim
flokkum sem hún hittir. Fyrir höfundinn
er hún fyrst og fremst tækifæri til þess
að sýna óvenjulega lit- og formheima.
K æddur 1955. Teikning hans, sem
“ er undir klassískum áhrifum, er
mjög örugg og skýr í dramatískri
frásögn, en annars leggur hann sig
eftir hinu gróteska og fer stundum út í
grimmilegar skopstælingar. Boucq
vinnur einn og teiknar helst fjar-
stæðukenndar sögur sem umsnúa
rökréttu, hversdagslegu samhengi og
klisjum hvaðanæva að. Ut frá
handritum sem bandaríski rithöfund-
urinn Jerome Charyn (La Femme du
Magicien („Kona töframannsins") og
síöar La Bouche du Diable („Gin
Fjandans")) hefur samið, setur hann á
svið og magnar með eigin myndum
spennusögur með ívafi hrollvekju.
Sömu menn standa að ruglings-
legri fr’amhaldssögu, Pas de deo
gratias pour Rock Mastard („Engar
guðsþakkir fyrir Rock Mastard") í
„Fluide Glaciale"(„lskaldur vökvi").
Ottalaus söguhetjan, í gervi dálltils
einkaspæjara, „eltist bókstaflega við
glæpi, og fer bókstaflega dýpra og
dýpra". Galdrakarl, særingarmeistari
og Guð sjálfur verða á vegi hans í
furðulegu samsafni klisja og óvæntra
uppákoma með afar breskri gaman-
semi.
43