Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1992, Qupperneq 13

Af öðrum kjördæmum er Norðurland Eystra, með höfuðstað Norðurlands
fjölmennast. Fast á eftir fylgir Suðurland, en þar eru nokkrir fjölmennir
þéttbýlisstaðir svo sem Vestmanneyjar og Selfoss.
Áberandi fleiri konur en karlar búa í Reykjavík, eða 52.166 konur (1992) en
49.658 karlar. I öllum öðrum kjördæmum eru karlar í meirihluta. Kynjaskiptingin
gefur vísbendingu um aldursskiptingu í kjördæmunum. Þannig er t.d. meðalaldur
hærri í Reykjavík en í öðrum kjördæmum sem stafar m.a. af því að í Reykjavík eru
fleiri aldraðar og einhleypar konur en í öðrum kjördæmum.
Reykjavík og Akureyri eru ennfremur einu þéttbýlisstaðirnir þar sem konur eru
umtalsvert fleiri en karlar. I öðrum þéttbýlisstöðum eru ámóta margir karlar og
konur eða að karlar eru í meirihluta. Áberandi fleiri karlar en konur búa í strjálbýli,
eða 12.381 karlar á móti 10.677 konum (1992). í töflu B.1.2 í töfluhluta er nánar
greint frá mannfjölda í hverju kjördæmi eftir kyni og aldursflokkum.
Milli áranna 1990 og 1992 fækkaði íbúum lítillega á Vesturlandi,Vestfjörðum,
Norðurlandi vestra og Austurlandi. íbúum fjölgaði í öðrum kjördæmum,
hlutfallslega mest á Reykjanesi, eða um 4,4%.
Samkvæmt framreikningum Hagstofu íslands frá 1991 mun íbúum landsins
íiölga um rúmlega 45.000 frá 1992 til 2020. Framreikningar Byggðastofnunar frá
1994 gerir hins vegar ráð fyrir að íbúum landsins fjölgi um tæplega 74.000 á sama
tímabili. Framreikningar Hagstofunnar gera ráð fyrir lækkandi fæðingar- og
dánartíðni en framreikningar Byggðastofnunar gera ráð fyrir svipaðri fæðingar
dánartíðni og var árin 1988 til 1990. Vegna þeirra sterku tengsla sem eru á milli
aldurs og sjúkdóma skiptir það höfuðmáli í hvaða aldursflokkum fjölgunin verður
mest.
Aldurssamsetning mannfjöldans jafnt nú og í framtíðinni er einn af þeim þáttum
Sem taka verður tillit til við skipulag heilbrigðisþjónustu. Rannsóknir á heilsufari
hafa sýnt að tegundir og tíðni sjúkdóma eru mjög breytilegar eftir aldri og
aldurshópum. Skipting mannfjöldans í aldurshópa er aftur á móti háð frjósemi,
dánartíöni og búferlaflutningum ( Lopez og Cliquet, ritstj., 1984, bls. 6).
Fjöldi aldraðra og hlutfall þeirra af íbúafjölda hefur augljóslega mikil áhrif á
sjúkdómatíðni og notkun heilbrigðisþjónustunnar. Árið 1992 var tæplega fjórðungur
Þjóðarinnar innan við 15 ára, um 65 % milli 15 og 64 ára og tæplega 11%, eða um
28.500 manns, eldri en 65 ára (tafla B.l.l í töfluhluta). Samkvæmt framreikningum
Hagstofu íslands mun öldruðum fjölga hlutfallslega meira en öðrum aldurshópum á
næstu 30 árum. Árið 2020 er áætlað að tala þeirra verði um 47.000 og þeir telji
þannig 15% þjóðarinnar.
Þó ber þess að geta, að hér er um mjög breitt aldursbil að ræða, þ.e. frá 65 ára til
85 ára og eldri og skiptir fjölgun þrengri aldurshópa því einnig máli því gera má ráð
fyrir mismunandi heilsufari innan þessa aldurshóps, bæði einstaklingsbundið og
fengt aldri. Sé litið nánar á framreikninga Hagstofunnar kemur í ljós að gert er ráð
fyrir talsverðri fjölgun meðal 85 ára og eldri og mun þeim fjölga úr rúmlega 3.000 í
rúmlega 5.000.