Hinsegin dagar í Reykjavík - aug. 2018, Síða 52

Upphafið
Það tók fimm ár að búa Kára Val til og
álagið var mikið. Til að byrja með reyndu
þau sjálf heima með sprautum en þegar
það gekk ekki fóru þau til Art Medica í
tæknifrjóvgun. Þar tóku við þrjú ár með
tilheyrandi hormónameðferðum. Sigga
Birna varð tvisvar ólétt en missti fóstrið
í bæði skiptin. Á meðan þetta ferli var í
gangi héldu þau áfram að reyna heima
við og þannig varð Kári Valur til.

H: Fólk er mjög forvitið um það hvernig
við bjuggum hann til. Spyr hvernig við
höfum farið að þessu og hvort við höfum
sofið saman sem við gerðum ekki, til að
það sé á hreinu.

S: Þetta togast á í manni,
fræðsluhlutverkið og einkalífið. Ég er til
í að ræða við fólk um þetta allt saman á
mínum forsendum. Enginn á samt kröfu á
að ræða við mig um hvernig barnið mitt
varð til. Alveg eins og ég á enga kröfu
á að spyrja gagnkynhneigt fólk hvernig
þeirra börn urðu til.

Það einfaldaði málið töluvert að Kári Valur
varð ekki til á Art Medica því ef svo hefði
verið hefði Hilmar þurft að ættleiða son
sinn með tilheyrandi úttekt og tímafreku
ferli. Í staðinn gat Sigga Birna einfaldlega
kennt honum drenginn og hann gengist
við honum hjá Þjóðskrá.

Fólk hafði miklar skoðanir á því hvernig
þessu fjölskyldumynstri ætti að vera
háttað en skilaboðin sem foreldrarnir
fengu voru mismunandi. Siggu Birnu var
sagt að hún myndi ekki vilja deila barninu
með öðrum þegar það væri komið. Hún
gaf ekki mikið út á það, þekkti sjálfa
sig vel og hefur aldrei séð eftir þessu
fyrirkomulagi. Hún og Hilmar vinna mjög
vel saman og það hefur alltaf hentað
þeim öllum vel að skipta tíma Kára Vals
jafnt á milli þeirra beggja. Hilmar heyrði
það hins vegar frá ýmsum að það væri
bráðnauðsynlegt að gera samninga um
umgengni strax í upphafi svo að hann
myndi hafa rétt til barnsins.

Samningar og skipulagning
H: Samningarnir þurfa ekki að vera
formlegir. Við vissum að við værum með
lík gildi um uppeldi barna. Manneskjan
er stöðugt í samningaviðræðum um allt
milli himins og jarðar. Hvern einasta dag.
Tilveran er ein allsherjar málamiðlun við
samferðarfólkið og þetta er hluti þess.

S: Við gerðum aldrei samninga um neitt.
Við ræddum tvo hluti fyrirfram. Í fyrsta
lagi gerði Hilmar kröfu um að barnið væri
ekki skírt og mér var alveg sama um það.

H: Mér finnst eðlilegt að fólk sem er utan
trúfélaga sleppi því að skíra börnin sín inn
í söfnuð. Margir gera þetta vegna hefðar
og félagsþrýstings og ég gat ekki hugsað
mér það.

S: Í öðru lagi ákváðum við að við mættum
alltaf búa í hvaða landi sem er. Við
getum ekki haldið hvort öðru hér, það er
mikilvægt að hafa frelsi til að flytja.

Ein af forsendunum fyrir barneigninni
var að forræðinu væri skipt jafnt á milli
foreldranna og Kári Valur yrði til jafns hjá
þeim báðum. Fyrirkomulagið hentar þeim
öllum vel.

S: Það er ekki sjálfsagt að það henti öllum
börnum að fara svona ung að vera til jafns
á tveimur heimilum. Það virkaði vel fyrir
hann og af því að hann var ekki einungis
á brjósti gat hann snemma farið að sofa
heima hjá Hilmari.

H: Fólk gerir ráð fyrir að hann sé minna
hjá mér af því að ég er karlmaður. Eins og
ég hefði bara áhuga á að vera með hann
aðra hverja helgi. Samfélagið okkar er enn
svo kynjað. Mér er líka oft „hjálpað“ þegar
ég er einn að brasa með vagn eða kerru.
Mæður vorkenna aumingjans manninum
að vera einn að sjá um barnið. Ég sé ekki
fyrir mér að Sigga fengi þessi tilboð um
hjálp.

Þau segjast ekki hafa átt djúpar samræður
um uppeldi en telja að þetta snúist
aðallega um traust. Þau treysta hvort
öðru fullkomlega þegar barnið er hjá hinu
foreldrinu. Þau ræða þó saman um reglur
þegar þær eru orðnar misjafnar eftir
heimilum þó að fátt sé niðurnjörvað.

Mammí
Þegar þau tóku ákvörðunina um að
eignast Kára Val voru þau bæði einhleyp.
Stuttu síðar kynntist Sigga Birna konu
sem heitir Faye. Þær fóru að vera saman
og Faye var með Siggu Birnu og Hilmari
í gegnum allt ferlið og fæðinguna. Kári
á því mömmu, pabba og mammí. Sigga
Birna og Faye hættu saman þegar Kári
var tveggja ára en hann heldur góðu
sambandi við Faye. Þau tala saman í síma
og á Skype og hittast þrisvar til fjórum
sinnum á ári. Það er sterkt samband á
milli þeirra en Faye gegnir þó ekki beint
móðurhlutverki. Hún var heimavinnandi
þegar fæðingarorlofi Hilmars og Siggu
lauk og tók því við Kára og var með hann
heima. Þau tengdust vel á þessum tíma
og Kára Val finnst hann líka eiga heimili
hjá Faye í Grikklandi og á Englandi.

S: Henni þykir ótrúlega vænt um hann og
þó að hann sé ekki beint sonur hennar
er hann strákurinn hennar. Við vorum
mikið hjá henni úti fyrsta árið hans og
komum heim öðru hvoru á milli. Hilmar
heimsótti okkur tvisvar, bæði í Englandi
og Grikklandi. Ég er ótrúlega heppin að
Hilmar hafi leyft mér að fara með hann út,
það hefði ekki hver sem er gert það og
látið þetta virka.

H: Það er traust á milli okkar og það er
auðvitað forsenda fyrir því að þetta gangi
upp.

Ef Sigga Birna og Faye hefðu verið áfram
saman hefði Faye samt ekki getað orðið
löglegt foreldri Kára Vals því að lögin gera
eingöngu ráð fyrir tveimur foreldrum.
Hilmar hefði þurft að gefa upp sinn rétt
sem foreldri og Faye hefði þá getað
stjúpættleitt Kára. Þau eru sammála um
að þetta sé galli í kerfinu sem snerti oft
hinsegin fjölskyldur.

Fjölskyldurnar
Hilmar er að vestan og stærstur hluti
nærfjölskyldu hans býr þar en Sigga á
öflugt bakland í Reykjavík. Til að byrja
með var Hilmar feiminn og nýtti sér ekki
þetta bakland Siggu til að fá hjálp með
Kára Val. Honum leið eins og einstæðu
foreldri þær vikur sem hann var einn
með hann. Nú hefur það breyst og þeim
er boðið í fjölskylduboð hjá fjölskyldum
beggja og eru orðin samrýmd fjölskylda
– fjölskyldan hans Kára Vals. Þau eyða
miklum tíma saman. Hilmar og Sigga eru
bæði einhleyp í dag og njóta þess að gera
ýmislegt saman með stráknum sínum.

S: Við þurfum að réttlæta fyrir fólki að við
séum hinsegin fjölskylda. Fólk sér okkur
saman; mömmu, pabba og barn og gerir
ráð fyrir því að við séum gagnkynhneigð
kjarnafjölskylda. Þegar við tölum um
mömmu- og pabbahús gerir fólk ráð fyrir
að við séum skilin en ég vil að hann viti
að við erum hinsegin. Ég segi honum oft
að mamma hans sé lesbía og pabbi hans
sé hommi.

H: Þegar fólk hugsar um hinsegin
fjölskyldur sér það fyrir sér tvo karla eða
tvær konur að ala upp börn saman en
hinsegin fjölskyldur geta verið alls konar. Að
sama skapi er fólk ekki endilega hinsegin
þó að fjölskyldumunstrið sé flókið.
52