Hinsegin dagar í Reykjavík - aug. 2018, Síða 61
talað um Sylvester sem hann eða hana.
Stundum hafi Sylvester verið karlmaður,
stundum dragdrottning, stundum
eitthvað allt annað. Sylvester lést árið
1988 af völdum alnæmis en hann varði
síðustu árum sínum sem talsmaður fyrir
hin ýmsu HIV/alnæmissamtök og barðist
fyrir meiri fræðslu og minni fórdómum
auk þess sem hann safnaði miklum
fjárhæðum fyrir málstaðinn. Eitt af
síðustu skiptunum sem hann kom
opinberlega fram var þegar hann leiddi
pride-gönguna í San Francisco árið 1988,
í hjólastól, rétt fyrir andlát sitt. Eitt sinn á
Sylvester að hafa sagt uppi á sviði: „Fólki
finnst við skrýtin núna en það á eftir að
læra.“ Sem betur fer hefur þetta, að
minnsta kosti að hluta til, ræst. Heimurinn
er betri í dag en þegar hann stóð í stafni
og ruddi brautina.
Innri átök Dusty Springfield og
ástarsamband í felum
Mary O‘Brian, betur þekkt sem Dusty
Springfield, var án efa ein þekktasta
söngkonan frá Bretlandi á tuttugustu öld.
Vinsældir hennar voru hvað mestar á
sjötta og sjöunda áratugnum og flestir
þekkja flutning hennar á laginu „Son of a
Preacher Man“ sem kom út árið 1968. Ævi
hennar var þyrnum stráð en hún átti við
mikla áfengisfíkn að stríða auk þess sem
hún skaðaði sjálfa sig ítrekað. Í ævisögum
sem ritaðar hafa verið um Springfield
hefur meðal annars komið fram að hún
hafi stöðugt óttast hvaða áhrif það myndi
hafa á feril hennar ef upp kæmist að hún
væri lesbía. Hún kom óbeint út sem
tvíkynhneigð í viðtali árið 1970 þar sem
hún sagði frá ótta sínum við þær
staðalmyndir sem lesbíur höfðu: „Ég þoldi
ekki tilhugsunina um að einhver myndi
líta á mig sem stóra karlmannlega konu.
Ég veit það þó að ég get jafn auðveldlega
heillast af karli og konu.“ Í viðtali árið
1978 sagði hún að hún vildi ekki láta setja
neinn merkimiða á sig og að hún
sveiflaðist á milli þess að vera með
konum og körlum. Þar sagði hún enn
fremur að hún vildi vera gagnkynhneigð
en gæti hreinlega bara ekki elskað
karlmann sem væri þó hennar markmið
- að geta elskað karlmann. Það er
greinilegt að Springfield átti í miklum
innri átökum. Þrátt fyrir það sýndi hún
mikið hugrekki að ræða þessi mál
opinberlega á tímum þar sem kynhneigð
poppstjarna var yfirleitt ekki rædd
opinberlega og orðrómur um
samkynhneigð gat lagt feril fólks í rúst.
Ferill Springfield tók mikla dýfu á áttunda
og níunda áratugnum. Árið 1989, um
tveimur áratugum eftir að hún var hvað
vinsælust, gaf hún út plötu sem átti eftir
að glæða feril hennar nýju lífi. Á þeirri
plötu er að finna lag sem sem fjallar um
eitthvað sem margir tengja við –
ástarsamband í felum þar sem annar
aðilinn vill ekki segja frá því opinberlega.
Lagið heitir „In Private“ og það má velta
því fyrir sér hvort þar sé fjallað um
ástarsamband aðila af sama kyni þar sem
annar aðilinn er ekki tilbúinn að koma út.
Lagið var líka samið fyrir Springfield af
dúettinum Pet Shop Boys, sem lengi
hefur verið tengdur hinsegin senunni, en
annar helmingur hans, Neil Tennant, er
opinberlega samkynhneigður. Þeir stýrðu
einnig upptökum á laginu.
Brautryðjendur í poppi
Hér höfum við kynnst þremur
mögnuðum og ólíkum persónum sem
allar eiga það sameiginlegt að hafa verið
hinsegin og poppstjörnur. Aktívistinn sem
barðist gegn misrétti sem á einhvern hátt
kostaði hann frægð og frama, drottningin
sem notaði mótlætið í lífinu til þess að
styrkja sig og var sama um hvað öðrum
fannst og söngkonan sem barðist gegn
því hver hún var í raun og veru þannig að
það kostaði hana heilsuna. Það má segja
að þau séu öll á sinn hátt hinsegin
ofurhetjur sem ruddu brautina fyrir þá
sem komu á eftir; gerðu það allavega
örlítið auðveldara að vera hinsegin og
opinber persóna en snertu líka líf
þúsunda hinsegin fólks með tónlist sinni
og fræddu samfélagið. Hægt væri að telja
upp ótal fleiri dæmi um hinsegin
manneskjur sem með tónlist sinni tóku
þátt í að ryðja þessa braut á sjöunda,
áttunda og níunda áratugnum. Hvort sem
það eru Village People sem sungu um
draumaland samkynhneigðra í vestri árið
1978, Andy Bell í Erasure sem bað um
meiri virðingu í laginu „A Little Respect“
árið 1988, Holly Johnson sem söng um
frjálslegt kynlíf með Frankie Goes To
Hollywood í laginu „Relax“ árið 1983,
Jimmy Sommerville sem sagði sögu
hinsegin unglingsins sem þráði að komast
í frjálslyndari faðm stórborgarinnar í
„Smalltown Boy“, eða George Michael
sem söng um raunverulegt frelsi í
„Freedom 90“ svo nokkur lög séu nefnd.
Á hinsegindagar.is/hinseginhetjur
getur þú nálgast lagalista með öllum
bestu pride-lögunum, hvort sem
þau eru eftir hinsegin tónlistarmenn
eða ekki. Þar eru klassískar blöðrur
sem þú kannt textana við og önnur
sem þú hefur jafnvel aldrei heyrt áður.