Morgunblaðið - 12.02.2021, Blaðsíða 10

10 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 12. FEBRÚAR 2021
Immortelle blómið.
Dýrmætur æskuelixír náttúrunnar
Gullna andlitsolían okkar inniheldur nú hið nýja Immortelle ofurseyði sem unnið er úr lífrænum Immortelle
blómum sem er náttúrulegur valkostur fyrir retínól. Olían hjálpar sýnilega við að draga úr hrukkum,
endurheimtir ljóma húðarinnar og gerir hana silkimjúka.
Hver þarf tilbúið innihaldsefni þegar náttúran getur gert enn betur?
Kringlan 4-12 | s. 577-7040 | www.loccitane.is
aeilíf !
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Notkun tóbakslausra nikótínpúða
hefur aukist mikið og virðist hafa
slegið verulega á notkun íslensks
neftóbaks sem munntóbaks. Ungt
fólk virðist vera að færa sig yfir í
nikótínpúðana.
Þetta kom fram
á morgunfundi
Náum áttum,
samstarfshóps
um fræðslu- og
forvarnamál á
miðvikudag. Efni
hans snerist um
notkun nikótíns í
nútímasamfélagi.
Viðar Jensson,
verkefnisstjóri tóbaksvarna hjá
embætti landlæknis, fjallaði um
þróun á tóbaks- og nikótínnotkun
fullorðinna. Hann fór yfir þróun
reykinga, rafrettunotkunar, notk-
unar á tóbaki í vör og nikótínpúða.
Ungar konur setja púða í vör
Viðar sagði ekki skrítið að nikó-
tínpúðar væru að ryðja burt nef-
tóbakinu hjá ungu fólki því púð-
arnir væru mun ódýrari en tóbakið.
Ungar konur eru alveg að ná ung-
um körlum í notkun á tóbakslaus-
um nikótínpúðum og getur ein
ástæðan verið að notkun þeirra er
snyrtilegri en að taka munntóbak í
vörina.
„Reykingar hafa dregist saman
og mældust 7,3% árið 2020 hjá 18
ára og eldri en voru 8% árið 2019.
Reykingar hafa minnkað um nær
eitt prósentustig á ári undanfarin
ár. Rafrettunotkun hefur staðið í
stað og jafnvel heldur minnkað.
Þeim fjölgar sífellt sem hafa notað
rafrettur en síðan hætt því. Notk-
un tóbaks í vör er áfram mikil en
hefur þó minnkað. Mikil notkun,
sérstaklega ungs fólks, á nikótínp-
úðum er alveg ný,“ sagði Viðar en
nikótínpúðarnir eru settir í vörina.
Á meðfylgjandi línuriti sést
hvernig dregið hefur úr þróun dag-
legra tóbaksreykinga. Margar
þjóðir stefna að því að færri en 5%
reyki daglega.
Viðar segir að nikótínpúðar lúti
ekki sömu lögum og tóbak og raf-
rettur. Í vinnslu er frumvarp sem
miðar að því að nikótínpúðar og
aðrar nikótínvörur, sem ekki hafa
markaðsleyfi sem nikótínlyf, verði
felld undir lög um rafrettur og
áfyllingarefni fyrir þær. Verði
frumvarpið að lögum verður bann-
að að auglýsa nikótínpúða, eins og
er gert í dag. Þá verður einnig
bannað að hafa vöruna sýnilega á
sölustöðum nema í sérverslunum
og þá aðeins þegar komið er inn í
verslunina.
„Sala á íslenska neftóbakinu,
sem hefur verið notað mikið sem
munntóbak, féll úr 46 tonnum árið
2019 í 25,5 tonn í fyrra,“ sagði Við-
ar. „Það er ekki skrítið að notkun á
tóbakslausum nikótínpúðum vaxi
og að ungt fólk færi sig úr neftób-
akinu í notkun þeirra. Þessi vara
er mun ódýrari en íslenska neftób-
akið.“
Allt að 28% nota púðana
Margrét Lilja Guðmundsdóttir,
sérfræðingur hjá Rannsóknum og
greiningu, sagði á fundinum frá
rannsóknum í grunnskólum og ný-
legri könnun í framhaldsskólum.
Viðar sagði að niðurstöður fram-
haldsskólakönnunar Rannsókna og
greiningar rímuðu ágætlega við
mælingar sem Gallup hefur gert
fyrir embætti landlæknis.
„Notkun á nikótínpúðum í
yngsta aldurshópnum okkar, 18-24
ára, sýnir að um 25% karla í þess-
um hópi og 21% kvenna nota
nikótínpúða daglega. Ef við tökum
saman þá sem nota nikótínpúða
daglega eða öðru hvoru þá eru
kynin jöfn og 28% nota nikótínp-
úðana daglega eða öðru hvoru,“
sagði Viðar.
Hann sagði að mikil nikótínpúða-
notkun væri einnig í aldurshópnum
þar fyrir ofan, það er 25-34 ára. Í
þeim hópi nota 18% karla og 7%
kvenna nikótínpúða daglega.
Unga fólkið notar nikótínpúða æ meir
 Náum áttum, samstarfshópur um fræðslu- og forvarnamál, fundaði í vikunni um notkun nikótíns í nú-
tímasamfélagi  Nikótínpúðar eru mun ódýrari en neftóbakið  Áfram dregur úr tóbaksreykingum
Hlutfall þeirra sem reykja daglega
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025
Heimild: Embætti landlæknis
2020
7,3%
Daglegar reykingar 18-89 ára 1991-2020
Viðar
Jensson
Morgunblaðið/Golli
Reykingar Landsmenn hafa breytt
neyslu sinni á nikótínvörum.
Páll Magnússon,
þingmaður Sjálf-
stæðisflokksins í
Suðurkjördæmi,
segir að Jarl Sig-
urgeirsson, for-
maður full-
trúaráðs flokksins
í Vestmanna-
eyjum, ætti að
hafa þyngri
áhyggjur af stöðu
flokksins í Eyjum en í Suður-
kjördæmi.
Eyjafréttir höfðu í blaði sínu í gær
eftir Jarli að vantrauststillaga á Pál,
sem lögð var fram árið 2018 eftir síð-
ustu sveitarstjórnarkosningar, væri
enn í gildi og væri raunverulegt
vandamál sem taka þyrfti á innan
flokksins.
Páli var vikið úr fulltrúaráði sjálf-
stæðisfélagsins í Eyjum í júní 2018 en
hann lýsti ekki yfir stuðningi við lista
Sjálfstæðisflokksins í bænum heldur
studdi Írisi Róbertsdóttur, oddvita
klofningsframboðsins Fyrir Heima-
ey, sem vann góðan sigur og myndaði
nýjan meirihluta með Eyjalistanum.
„Það vekur sérstakar áhyggjur hjá
mér hversu margir sjálfstæðismenn
lýsa yfir þungum áhyggjum af fram-
boði Páls, þar sem fólk óttast áfram-
haldandi sundrungu og hefur ýmist
sagst ekki geta stutt flokkinn, ekki
geta unnið fyrir flokkinn eða hrein-
lega myndu yfirgefa flokkinn vegna
þessa,“ segir Jarl í blaðinu.
Ummælin lét Jarl falla í kjölfar
þess að Páll sagðist sækjast eftir end-
urkjöri sem oddviti Sjálfstæðis-
flokksins í Suðurkjördæmi.
„Líklega ætti Jarl nú að hafa
þyngri áhyggjur af stöðu Sjálfstæð-
isflokksins í Vestmannaeyjum, þar
sem hann er formaður fulltrúaráðs-
ins, en stöðu hans í Suðurkjördæmi,“
sagði Páll meðal annars í gær. Nánar
á mbl.is.
Vantraust
á Pál sagt
enn í gildi
 Fleiri ættu að hafa
áhyggjur, segir Páll
Páll
Magnússon