Morgunblaðið - 18.02.2021, Síða 24

Sidekick var stofnað árið 2014
og sérhæfir sig í þróun á staf-
rænum heilbrigðislausnum og
fjarheilbrigðiskerfum til að bæta
líðan sjúklinga, auka meðferðar-
heldni og draga úr álagi á
heilbrigðisstarfsfólk með því að
fjarvakta einkenni sjúklinga svo
styðja megi þá í daglegu lífi utan
stofnana.
Fjarheilbrigðismeðferð Sidekick
er m.a. notuð til að styðja við
fólk með langvinna sjúkdóma,
eins og hjartabilun eða krabba-
mein.
Sidekick tryggði sér nýlega
þriggja milljarða fjármögnun,
sem var leidd af erlendu vísi-
sjóðunum Wellington Part-
ners og Asabys Partners
auk aðkomu fyrri fjár-
festa, Frumtak Ventures
og Novator.
„Íslenska
heilbrigðiskerfið er
að mörgu leyti vel í
stakk búið til að inn-
leiða tæknilausnir til
að bæta þjónustu við
sjúklinga utan stofn-
ana. Þar starfar fram-
sækið og vel menntað fólk og
við getum ekki hugsað okkur
betri samstarfsaðila en hjarta-
deild Landspít-
alans,“ segir
Tryggvi Þor-
geirsson, for-
stjóri og stofn-
andi Sidekick.
„Það er eng-
inn vafi á því
að sjúklingar
eru tilbúnir til
þess að nota
stafrænar
lausnir,“ segir Tryggvi og bendir
á góðar viðtökur víða erlendis
líkt og hér á landi.
„Verkefnið með hjartadeildinni
hefur farið einstaklega vel af
stað, áhugi notenda er mikill
og við erum að stíga fyrstu
skrefin í átt að breiðari
notkun fjarheilbrigðis-
lausna í íslensku heil-
brigðiskerfi og færa
mikilvægan hluta
þjónustunnar heim
til fólks. Það má
líkja þessu við þró-
unina í bankakerfinu,
þar sem stór hluti
bankaþjónustu er nú
aðgengilegur í gegnum
snjalltæki. Við erum að fara
sambærilega leið í heilbrigðis-
geiranum.“
Snjalltæki og heilbrigðistækni
færa heilbrigðisþjónustu heim
FYRIRTÆKIÐ SIDEKICK HEALTH
Tryggvi
Þorgeirsson
24 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 18. FEBRÚAR 2021
Ilmur er ný litalína Slippfélagsins
hönnuð í samstarfi við Sæju
innanhúshönnuð. Línan er innblásin
af jarðlitum, dempaðir tónar með
gulum og rauðum undirtónum.
Opið:
8-18 virka daga
10-14 laugardaga
slippfelagid.is
slippfelagid.is/ilmur
Hör Leir Truffla Börkur
Myrra Krydd Lyng
Kandís
Lakkrís
Innblástur
og nýir litir á
slippfelagid.is
Andrés Magnússon
andres@mbl.is
Hjartadeild Landspítala og heilbrigð-
istæknifyrirtækið SidekickHealth eru
að hefja samstarf um að rannsaka
nýja nálgun í eftirliti hjartasjúklinga
með öppum í snjalltæki. Rannís veitti
nýlega 135 milljóna króna styrk til
þessa verkefnis, sem er óvenjuhár
styrkur til vísindaverkefnis hérlendis.
Davíð O. Arnar, yfirlæknir hjarta-
deildar Landspítala, hefur haft for-
ystu um rannsóknina þar á bænum,
svo það liggur beint við að biðja hann
um að útskýra verkefnið.
„Tækninni í snjalltækjum – símum,
úrum og þess háttar – fleygir fram og
þar á meðal við skráningu á alls kyns
heilbrigðisupplýsingum, en þær koma
ekki að miklu gagni fyrir heilbrigð-
isstarfsfólk nema við setjum upp ferla
og farvegi fyrir þau. Þar kemur sam-
starfið við SidekickHealth einmitt til
sögunnar.
Við á hjartadeildinni erum búin að
eyða mikilli vinnu í að bæta aðstöð-
una, efla tækjakost og fjölga sérfræð-
ingum, en upp á síðkastið höfum við
hins vegar verið að velta fyrir okkur
hvernig við getum bætt eftirlit með
hjartasjúklingum, hvaða eftirlit eigi
að vera hjá okkur, hvað henti betur
fyrir heilsugæslu eða sérfræðilækna
úti í bæ.
Tryggvi Þorgeirsson hjá Sidekick
var einn af hinum fyrstu sem við töl-
uðum við, enda hafði SidekickHealth
reynslu af þróun á stafrænum heil-
brigðismeðferðum. Hann sýndi því
strax áhuga að þróa það lengra og
bæta við þessum þætti, að fylgjast
með sjúklingnum með fjarvöktun og
bæta viðlykillífsmörkum.
Við fáum þær upplýsingar um
snjallforrit, sérstakt algrím vinnur úr
öllum þessum upplýsingun og gefur
vísbendingu um hvar sjúklingurinn er
staddur heilsufarslega.
Þetta er kjarninn í því sem við vilj-
um gera, en síðan fer hjúkrunar-
fræðingur yfir niðurstöðurnar hjá
sjúklingnum, en hann getur svo kallað
til lækni, næringarráðgjafa, sjúkra-
þjálfa, sálfræðing o.s.frv., eftir því
sem þörf er talin á. Þá er haft sam-
band við sjúklinginn, eða hann kall-
aður inn ef það eru veruleg frávik, nú
eða bara senda honum stutt skilaboð
ef allt er í góðu lagi. Þetta veitir bæði
betri og markvissari þjónustu, þar
sem við erum að nýta okkar sérþjálf-
aða heilbrigðisstarfsfólk betur.“
Og í betri tíma, ekki satt?
„Einmitt, af því að það er þannig
með langvinna sjúkdóma, að þegar
það verður bráð versnun, þá á það sér
iðulega aðdraganda. Með þessari leið
verðum við þeirra fyrr vör, frekar en
að sjúklingurinn fái einkenni, fari að
líða verr en komi ekki til okkar fyrr en
allt er komið í óefni 4-5 dögum síðar.
Þá jafnvel í sjúkrabíl á bráðamóttöku
og svo inn á hjartadeild, þar sem þeir
liggja kannski í viku til 10 daga. Ef við
gætum séð merki um þessa versnun á
öðrum degi og kallað fólk inn, þá gæt-
um við hlynnt að því á göngudeild og
komið í veg fyrir að fólk verði mikið
veikt. Sem myndi vitaskuld auka lífs-
gæði og lífslíkur, minnka biðröðina á
bráðadeildinni, fækka innlögnum og
nýta okkar krafta betur.“
Og bjarga mannslífum?
„Já, einmitt. Og gaman að geta sagt
frá því að þessar rannsókir hafa
sennilega þegar bjargað mannslífi.
Við gerðum í sumar 8 vikna fýsi-
leikarannsókn á því hvernig svo ný-
stárleg nálgun gengi fyrir sig, hversu
viljugt fólk væri að nota svona nýjung
og hvernig okkur gengi að vinna með
það. Þetta var vissulega skammur
tími og ekki nema 17 sjúklingar, en
niðurstaðan var sú að allir nema einn
voru mjög ánægðir með viðmótið,
okkur fannst mjög þægilegt að taka á
móti þessum upplýsingum og þetta
gekk vel.
En við fundum einn sjúkling sem
svaraði á þann hátt að okkur leist ekki
á blikuna. Hann bjó úti á landi, þannig
að hann átti langt að sækja til læknis,
en af því að við sáum að eitthvað var
að, þá fór hann af stað og komst sam-
dægurs undir læknishendur. Þá kom í
ljós að hann var að þróa með sér
hjartaáfall, sem hægt var að afstýra.“
Það sakar varla að nánast allir séu
komnir með snjalltæki?
„Nei, svo sannarlega ekki og áhugi
almennings er mikill til þess að nota
þessa nýju tækni sér til svo beinnar
heilsubótar. Þar blasa við ótal tæki-
færi til þess að færa 2. stigs forvarnir
nær almenningi og nýta heilbrigð-
isstarfsfólk betur og fyrir veikasta
fólkið.“
Eykur það þekkinguna líka?
„Vafalaust. Ef gögnin eru gerð
ópersónugreinanleg er ljóslega mikill
læknisfræðilegur ávinningur í því. Við
höfum aldrei rýnt með kerf-
isbundnum hætti í svo mikil heilsu-
farsleg gögn og þau myndu örugglega
segja mjög áhugaverða sögu. Þá gæt-
um við líklega lært sitthvað nýtt og
mögulega fengið fyrirboða um það
fyrr að eitthvað sé að fara úrskeiðis,
gert eitthvað í því strax og vonandi af-
stýrt heilsubresti. Það gæti verið
heilsugæsla framtíðar, sem þarf þó
ekki að vera langt handan við hornið.“
Er Ísland vel til þess fallið?
„Já, svo sannarlega. Hér er vel
upplýst og vel menntað fólk, sem býr
við nokkra velmegun og jöfnuð, það er
nýjungagjarnt og vill gjarnan taka
þátt í rannsóknarstarfi, hér eru fram-
úrskarandi fyrirtæki í heilbrigðisgeir-
anum á borð við Íslenska erfðagrein-
ingu og SidekickHealth, við höfum
samræmda og bráðum samtengda
sjúkraskrá um allt land og erum með
nokkuð þróað heilbrigðiskerfi sem
heldur vel utan um sitt fólk.“
En hver eru næstu skref?
„Samvinna okkar við Sidekick-
Health hefur gengið afar vel og við
hyggjumst halda áfram á þeirri braut.
Við erum langt komin með að þróa
snjallforrit við hjartabilun, við erum
að byrja að þróa sams konar forrit
fyrir kransæðasjúkdóma og gáttatif.
En miðað við hvað þetta hefur gengið
vel, þá vonumst við til þess að geta
hafist handa við rannsóknir af fullum
krafti seinna á þessu ári.“
Nú var faðir þinn, Gústaf Arnar, yf-
irverkfræðingur Pósts og síma. Teng-
ist áhugi þinn á símtækni því?
„Já kannski, en ég held það sé
blanda af mörgu. Hjartalækningar
eru svolítið tæknilega sinnað fag, svo
jú, sennilega kemur tækniáhuginn dá-
lítið frá honum. En leiðin hingað var
löng og ströng og ég verið heppinn
með að fá tækifæri til að vinna með
snjöllu fólki, sem hefur haft sameig-
inlegan áhuga á að nýta möguleika
tækninnar til fulls. Ég brenn fyrir því
og margt afar spennandi fram und-
an.“
Hefur þegar bjargað mannslífi
 Rannsóknarverkefni um hjartaeftirlit með snjalltækni gefur góðar vonir  App frá Sidekick gefur
góða raun við heimaeftirlit  Eykur líkur á að uppgötva megi fyrirboða í tíma og afstýra heilsubresti
Morgunblaðið/Ásdís
Hjartadeild Davíð Ottó Arnar, yfirlæknir á hjartadeild Landspítalans, hefur stýrt rannsókninni.