Fréttablaðið - 02.10.2021, Qupperneq 24

sér maður betur og betur hversu
margt sem við erum að gera í heim­
inum í dag skiptir engu máli. Við í
vestrænum heimi erum sjúklega
sjálfhverf,“ segir hún ákveðin.
Játaði sig sigraða
Þótt Eva Dís hafi minnkað við sig
vinnuna í dag þá gerði hún það alls
ekki strax. Hún hélt áfram að vinna
í markmiðalistanum sínum og bauð
sig meðal annars fram í stjórn verk­
fræðistofunnar sem hún starfar
fyrir og tók þar sæti. „Þetta var í
mínum huga algjörlega lógískt –
bara áfram gakk!“
„Adrenalínið dugði í smástund en
svo játaði ég mig hreinlega sigraða
í febrúar síðastliðnum og fór í sex
mánaða veikindaleyfi. Minn fókus
hafði verið að reyna að koma börn­
unum í gegnum þetta og þegar mér
fannst þeir orðnir góðir fór ég að
slaka aðeins á og eins og samkvæmt
uppskrift þá hafði ég tæmt mín batt­
erí.“
Talið berst að söknuðinum sem
eðlilega hellist yfir við makamissi
og ekki síst þegar fólk er búið að
vera par frá því á unglingsárunum.
„Ég hafði séð fyrir mér að ég
myndi sakna hans mest í ákveðn­
um aðstæðum, en svo saknar
maður sterkast í aðstæðum sem
eru varla sérstakar. Þegar maður
er bara heima og allir að gera sitt.
Maður fattar hversu miklu þessir
litlu hlutir, sem maður er svo van­
þakklátur fyrir, skipta. Hversdags­
leikinn í sinni smæstu mynd, að
skipuleggja vikuna og skipta með
sér verkefnum.“
Nýtt samband
Eva Dís sótti sér fljótt faglega aðstoð,
bæði í gegnum sálfræðing, prest á
Landspítala og í jafningjastuðning
og segir allt hafa hjálpað sér. Í stuðn­
ingshópi hjá Sorgarmiðstöðinni
kynntist Eva Dís Gísla og hófu þau
ástarsamband fyrir ári síðan. Hann
hafði misst eiginkonu sína og tengd­
ust þau strax sterkum böndum.
„Ég fann sterkt þegar ég hóf þetta
samband ári eftir að Stefán lést, að
Eva Dís upp-
lifir að nú að
tveimur árum
liðnum geti
hún horft fram
á veginn, sárar
tilfinningar hafi
mildast.
samfélagið hugsaði að það væri allt
í lagi með mig og þá saknaði ég hans
ekki lengur. En mig langaði að öskra
á torgum: „Ég sakna hans!“ segir Eva
Dís og finnst sem óskráðar reglur
gildi í samfélaginu um hvenær sé
viðeigandi að hefja samband á ný.
„Það er ótrúlega dýrmætt að eiga
þessa sömu reynslu að baki og ein­
mitt þess vegna held ég að hlutirnir
hafi gerst tiltölulega hratt. Það getur
verið erfitt fyrir nýjan maka að
finna sér stað þar sem fyrrverandi
maki hefur fallið frá. Þetta er allt
annað en skilnaður. Nýi makinn
þinn saknar enn og elskar þann
sem er látinn. Þetta eru flóknar til­
finningar.“
Eva Dís segist hafa verið forvitin
um sorgina sem hún hafði svo oft
heyrt að væri misjöfn á milli ein­
staklinga og aðstæðna. „Við Ína
Ólöf Sigurðardóttir, vinkona mín
og framkvæmdastjóri Sorgarmið­
stöðvar, vorum einhvern tíma að
ræða þessi mál og ég sagði að það
þyrfti einfaldlega að gera sjónvarps­
þætti um þetta. Ekkert dramarugl,
heldur um það hvernig fólk heldur
áfram og vinnur í hlutunum.“
Eftirlifendur þjakaðir af
samviskubiti
Hugmyndin varð eins og fyrr segir
að veruleika, þökk sé Reyni Lyngdal,
Frey Eyjólfssyni, Republik Film og
Símanum, og segir Eva Dís rauða
þráðinn hafa verið að finna viðmæl­
endur sem þær vissu að hefðu unnið
vel í sínum málum, væru tilbúnir
að tala hreinskilnislega og jafnvel
stinga á tabú.
„Ég held að þeir sem lenda í svona
áföllum séu oft svo þjakaðir af sam­
viskubiti. Það er samviskubitið yfir
að gráta ekki nóg, yfir að brosa, yfir
að eignast annað barn eða nýjan
maka. Það er eins og okkur sé kennt
að við eigum ekki að finna gleðina
aftur. Samt eigum við að halda
áfram. Þetta verður tilfinningalegur
hrærigrautur.“
Eva Dís segist í dag forgangsraða
á annan hátt en áður. „Ég vel sam­
veruna með strákunum fram yfir
annað í dag. Það er líka hluti af eftir­
sjánni, að ég valdi oft vinnuna fram
yfir okkur. Eftirsjáin er að hafa ekki
valið samveru með honum og strák­
unum og ætla ég að læra af því.“
Velur í dag öðruvísi
Eftirsjá er oft áberandi við slíkan
missi og er Eva Dís þar ekki undan­
skilin. „Ég hefði viljað ræða mögu­
leikann á að hann myndi deyja og
vera betur undirbúin. Eftirsjáin
snýst aðallega um mína forgangs­
röðun. Í dag vel ég öðruvísi. Ég leyfi
mér að vera meira á staðnum, sem
er ákveðin núvitund. Og svo er það
líka þessi klisja: Ég hefði viljað segja
honum oftar hvað mér fannst hann
frábær. Í hverju mér fannst hann
góður, en ég held að við séum oft
duglegri að segja maka okkar hvað
okkur finnst þeir ekki góðir í. Ég
sakna messenger­skilaboðanna
um hvað á að vera í matinn sem er
leiðinlegasta spurning dagsins.“
Eva Dís segir hreinskilni einkenna
nýja sambandið. „Þó við séum búin
að vera stutt saman er þroski sam­
bandsins mikill og reynslan skilar
sér í öll okkar samskipti. Það er dýr­
mætt að hafa bæði farið í gegnum
þetta, líka fyrir börnin okkar. Ég get
sagt honum að ég sakni Stebba. Það
er ekki sjálfgefið að geta rætt slíkt
við nýjan maka. Okkur þykir líka
vænt um maka hvors annars, það er
skrítin tilfinning að þykja vænt um
einhvern sem maður hitti aldrei.“
Tilfinningarnar mildast
Nú eru tvö ár frá því að Stefán féll
frá og segist Eva Dís finna að hún
sé að lenda og hún sjái nú að það
verði í lagi með þau. Þau geti farið
að fókusa aftur á lífið fram undan.
„Tilf inningarnar mildast og
maður getur hugsað til erfiðra
aðstæðna án þess að það sé óbæri­
lega vont.“
Eva Dís hefur sannarlega unnið
vel úr sárri reynslu og tekið það
besta út úr henni eins og hún var
strax staðráðin í að gera.
„Mér fannst strax himinninn
blárri og fjöllin grænni, litirnir
sterkari. Ég fór stundum í bíltúr
því mér fannst sólsetrið svo fallegt.
Áður fyrr hefði ég ælt yfir slíkri
væmni. Ég upplifði svo mikið þakk­
læti. Að horfa á börnin mín vaxa og
átta mig á því að það er ég sem fæ
að njóta þess. Ég ákvað strax að ég
ætlaði að láta þetta ef la mig, ef la
strákana mína. Auðvitað hefði ég
viljað að þetta hefði ekki gerst en
ég sjálf er betri manneskja af því
þetta gerðist.
Alltaf að syrgja
Þó ég sé brosandi glöð er ég alltaf að
syrgja. Ég hugsaði lengi hvenær ég
myndi hætta að vakna með hann
sem fyrstu hugsun eða sofna með
hann sem síðustu, en það er enn
þannig og núna vil ég ekki að það
hverfi. Þannig tekur maður ástvini
áfram með sér í gegnum allt lífið. Ég
mun alltaf sakna hans. Við stórar
stundir í lífi sona okkar græt ég bæði
af gleði og af sorg yfir því að hann
skuli ekki vera hér. Manneskjan
sem grét aldrei er meyr og klökk
yfir minnstu hlutum og mér finnst
það allt í lagi. Það er bara styrk­
leikamerki að tengjast tilfinningum
sínum, frekar en veikleikamerki. n
Auðvitað hefði ég
viljað að þetta hefði
ekki gerst en ég sjálf er
betri manneskja af því
þetta gerðist.
Maður
fattar
hversu
miklu
þessir litlu
hlutir, sem
maður er
svo van-
þakklátur
fyrir,
skipta.

24 Helgin 2. október 2021 LAUGARDAGURFRÉTTABLAÐIÐ