Morgunblaðið - 10.06.2021, Blaðsíða 22

22 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 10. JÚNÍ 2021
Kartell
Skeifunni 8 | Kringlunni | Glerártorgi | Sími 588 0640 | casa.is
BOURGIE
Borðlampi
Frá 39.900,-
ÚTSKRIFTAGJAFIR
JELLIES glas – 3.290,- stk.
PLANET
Borðlampi 28cm
54.900,-
MASTERS
Stóll – 33.900,-
COMPONIBILI hirsla
3ja hæða – frá 18.900,-
MOON skál
Ø: 45 cm – 13.900,-
AIR DU TEMPS
Klukka – 17.900,-
BATTERY
Hleðslulampi
Lítill frá 21.900,-
Stór 43.900,-
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
KOMPÁS Þekkingarsamfélagið er
vettvangur samstarfs fjölda fyrir-
tækja, stofnana, háskóla og annarra
skóla, sveitarfélaga, stéttarfélaga,
lífeyrissjóða og fleiri um miðlun hag-
nýtrar þekkingar.
Fjöldi tóla í verkfærakistunni
„Hugsunin er sú að það þurfi ekki
alltaf að finna upp hjólið heldur sé
hægt að miðla hagnýtum upplýs-
ingum sem aðrir geta nýtt. Þar má
t.d. nefna verkferla, eyðublöð og gát-
lista, vinnulýsingar, samninga,
reiknivélar og myndbönd. Það eru
meira en 3.000 skjöl og myndbönd í
verkfærakistu okkar í dag,“ sagði
Björgvin Filippusson, stofnandi og
framkvæmdastjóri KOMPÁSS
Þekkingarsamfélagsins (kompas.is).
„Ég stofnaði Kompás sem ráðgjaf-
arfyrirtækið árið 2001. Svo var mér
boðið að koma að ræsingu og þróun
verkefnisins „Ráðgjafi að láni“ sem
er á sviði starfsþróunar, sí- og endur-
menntunar hjá hinu opinbera. Þeir
sem stóðu að baki því voru starfs-
mannaskrifstofa fjármálaráðuneyt-
isins og stéttarfélagið SFR.
Átti sér enga fyrirmynd
Ég var beðinn af þessum sömu að-
ilum árið 2005 að koma með hug-
mynd að lausn varðandi mannauðs-
málin. Ég lagði fram ákveðna
hugmynd sem fékk fljótlega nafnið
KOMPÁS Mannauður. Þegar við
vorum að byrja á þessu á árunum
2005-2006 virtist þetta hvergi vera til
í heiminum. Hugmyndin var alveg
einstök hvað varðar hugmyndafræð-
ina, hvernig efnið er búið til í hóp-
vinnu og ritrýnt. Einnig miðlun upp-
lýsinganna. Menn vildu strax sjá
þessa hugmynd komast til fram-
kvæmdar og springa út fyrir fleiri
svið eins og stefnumótun, verk-
efnastjórnun, lýðheilsu, umhverf-
ismál, nýsköpun, mannvirkjagerð,
skóla, velferðarþjónustu, heilbrigð-
isstofnanir og ýmsar atvinnugreinar
og starfssvið. Nafnið Kompás á
ágætlega við því þegar þú skráir þig
inn mætir þér ákveðið leiðakerfi.
Kompásinn, eða áttavitinn, hjálpar
þér að rata þar um, en kerfið er mjög
aðgengilegt fyrir notandann,“ sagði
Björgvin.
Viljugir að deila upplýsingum
Rekstur Kompáss er fjármagn-
aður með þátttökugjöldum. Björgvin
sagði að þau séu lág en greiðendur
nokkuð margir. „Við getum rekið
okkur á lágum þátttökugjöldum því
við erum ekki að borga fyrir efnið.
Við hvetjum menn til að deila þekk-
ingu sinni á þessum vettvangi en við
þurfum fjármagn til að vinna efnið og
þróa vettvanginn áfram.“
Björgvin sagði að þátttakendur
séu ekki tregir til að deila upplýs-
ingum með öðrum. Sem höfundar
geti þeir skapað sér ávinning af því
að leggja efnið fram. Auk þess er allt
efnið ritrýnt og því kostur fyrir höf-
undana að fá Kompás til að fara yfir
og rýna efnið og gæðasetja það.
Fjöldi fólks hefur tekið þátt
Fastir starfsmenn Kompáss eru
tveir en hátt í 600 aðilar hafa komið
að þátttöku í uppbyggingu Kompáss.
Auk þess hefur fjöldi fólks komið að
gerð efnis í verkfærakistuna, m.a. í
gegnum vinnuhópa hjá fyrirtækjum,
stofnunum og víðar.
„Þarna eru jafnt nýsköpunarfyrir-
tæki og ISO-vottaðir vinnustaðir,
íþróttafélög, menntastofnanir og
stéttarfélög svo nokkuð sé nefnt.
Þetta er allt frá einyrkjum upp í
stærstu vinnustaði landsins. Við er-
um líka með samstarfssamninga við
háskólana og efnið okkar hefur verið
nýtt við kennslu. Við höfum einnig
tekið þátt í að búa til kennsluefni
með skólunum. Nemendur hafa
fengið aðgang hjá okkur og við höf-
um byggt brýr milli atvinnulífs og
skóla,“ sagði Björgvin.
Risavaxinn ávinningur
Hann sagði að menning þekking-
armiðlunar sé víða lengra komin en
hér á landi. „Kompás stuðlar að því
að menn sitji ekki á þekkingunni
heldur deili henni með öðrum, sýna
samfélagslega ábyrgð og efla faglega
stjórnun“ sagði Björgvin. „Um leið
og þú miðlar þekkingu þá kemur það
til baka til þín í gegnum þekkingar-
samfélagið. Menn geta sparað gríð-
arlega mikinn tíma og fjármuni með
þátttöku í þekkingarsamfélaginu.
Ávinningurinn getur verið risavax-
inn þegar upp er staðið. Mig óraði
ekki fyrir því hvað hann getur orðið
mikill þegar ég fór af stað með þetta
verkefni.“
Það sem sparast er fyrst og fremst
tími, og tími er peningar. Menn nýta
sér efni í verkfærakistu Kompáss og
laga það að sínum þörfum í staðinn
fyrir að byrja vinnuna frá grunni.
Þannig þarf ekki að eyða tíma í að
finna aftur upp það sem þegar er til.
Hugtakasafn ferðaþjónustu
Kompás hefur greint þarfir tiltek-
inna atvinnugreina og mætt þeim.
„Til dæmis kölluðum við saman
aðila úr ferðaþjónustunni. Þar kom
fram að greinin þyrfti að tala sama
tungumál. Við bjuggum því til orða-
safn. Nú geymir Hugtakasafn ferða-
þjónustunnar um 600 skilgreind orð
og hugtök á íslensku og ensku. Það
stuðlar að auknum gæðum í ferða-
þjónustunni. Til dæmis ef einhver
bókar „double“ rúm (tvíbreitt) þá eru
ekki tekin frá „twin“ rúm (tvö að-
skilin) á hinum endanum. Hugtaka-
safnið er einnig notað í kennslu allt
upp á háskólastig. Kompás hefur
þannig byggt brú á milli atvinnulífs
og skóla og eins á milli fræðilegrar
og hagnýtrar þekkingar,“ sagði
Björgvin.
Seilst inn á svið Kompáss
Hann kveðst sorglega oft verða
þess var að hið opinbera sé að setja
mannskap og fjármuni í verkefni
sem búið er að gera með Kompási,
byggist á hugverkinu eða unnið hef-
ur verið að til langs tíma hjá Komp-
ási. Kompás hefur í sumum tilvikum
þurft að gæta réttar síns og hreyft
athugasemdum, sem leiðir ekki alltaf
til góðs því „kerfið ver sig“ eins og
það hefur stundum verið kallað.
Þetta hefur tafið að þekkingarsam-
félagið hafi sprungið út og skilað
þeim mikla ávinningi sem vænst hef-
ur verið af atvinnulífi og skólum.
Vegferð Kompáss heldur áfram
þrátt fyrir hindranir, því ávinning-
urinn er ómetanlegur af öflugu og
virku þekkingarsamfélagi á þessum
vettvangi samstarfs, að sögn Björg-
vins.
Skipst á hagnýtum upplýsingum
- KOMPÁS Þekkingarsamfélag er samstarfsvettvangur margra ólíkra aðila - Þátttakendur víða að
skiptast þar á þekkingu og hagnýtum lausnum í stað þess að finna upp hjólið aftur og aftur
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Frumkvöðull Björgvin Filippusson er stofnandi og framkvæmdastjóri KOMPÁSS Þekkingarsamfélags sem er vettvangur fjölda aðila víða að.
Kort/Kompas.is