Fiskifréttir - 17.12.2004, Blaðsíða 11

10
FISKIFRETTIR 17. desember 2004
FISKIFRÉTTIR 17. desember 2004
11
VEIÐAR
Texti: Hlynur Þór Magnússon
Konráð Eggertsson: „Þetta rétt slapp hjá okkur á síðustu sekúndunum. Á eftir sátum við bara og horfð-
um hver á annan. Þarna hefðum við drepist allir. í blankandi logni og sólskini. Engin bátur nálægt.“
(Mynd: Halldór Sveinbjörnsson).
Konráð Eggertsson skipstjóri á fsafirði er landskunnur undir nafninu Hrefnu-Konni. Á heimaslóðum
er hann einfaldlega kallaður Konni Eggerts. Hann er Bolvíkingur að uppruna en hefur lengst af ævinni
verið búsettur á fsafirði. Konráð er rétt skriðinn yfir sextugt en sjómannsferillinn spannar hátt í fimmtíu
ár. Á þeim tíma hefur hann fært að landi sjávarfang af flestu því tagi sem finnanlegt er við Vestfirði. Mest
hefur hann þó drepið af þeim veiðidýrum sem eru einna smæst og einna stærst þar um slóðir, rækju og
hrefnu, en þar fyrir utan hefur hann verið mikið bæði á skelveiðum og almennum fiskveiðum.
Á dögum Þjóðarsálarinnar í Ríkisútvarpinu var Konni þar tíður gestur með sinn sterka róm og flug-
mælsku og umbúðalausar skoðanir, einkum á hvalveiðimálum. Sagt var að vestfirskir jaxlar á borð við
Konna og Halldór Hermannsson á ísafirði og Ármann Leifsson í Bolungarvík gætu alveg talað svo að
heyrðist um land allt án þess að hafa útvarpið sem millilið.
Konráð Eggertsson er formaður Félags hrefnuveiðimanna og hefur verið það frá upphafi. Gegnum árin
hefur hann ekki vandað misvitrum stjórnvöldum kveðjurnar en í seinni tíð er eins og hann sé farinn að
mildast nokkuð. Og viðurkennir það fúslega sjálfur. Að eðlisfari er Konni gamansamur maður og ákaf-
Iega hlýr, þrátt fyrir þann hrjúfa
skráp sem hefur blasað við
landsmönnum og einkennir
marga vestfirska sjóara þegar
ytra borðið eitt er skoðað.
I vetur liggur báturinn hans
bundinn í höfn á Isafirði. Engin
rækjuveiði leyfð í Isafjarðar-
djúpi, rækjan að mestu horfin og
allsendis óvíst hvort hún verður
veiðanleg þar á ný í náinni fram-
tíð. Konni er samt hinn hressasti
eins og alltaf. „Eg er yfirleitt
andskotann ekkert að gera núna
nema vinglast á skíðum!“ segir
þessi gamli skíðagöngukappi
sem hefur bæði tekið þátt í Vasa-
göngunni í Svíþjóð og Birki-
beinagöngunni í Noregi, auk þess
að vinna til fjölmargra verð-
launa í skíðagöngu á heimaslóð-
um um áratugaskeið.
Torfi Einarsson, Guðni Þorkelsson (,,bóksalinn“) og Konráð Eggertsson.
fyrir um 25 árum. Myndina tók Sveinn Þormóðsson.
Hrefnukjöt vigtað til sölu um borð í Halldóri Sigurðssyni í Reykjavíkurhöfn
Vinirnir og sameignarmennirnir til margra ára, Konráð og Ólafur Halldórsson. „Við vorum kallaðir
tröllin tvö“, segir Konni. „Ég var 111 kíló og hann yfir 130 kíló. Við elduðum alltaf á sjónum þegar við
vorum á rækjunni. Þegar við höfðum kótelettur steiktum við ævinlega átján stykki. Níu á mann.“
Þegar Beggi gaf í botn í
fyrsta skipti
Konráð minnst þess líka þegar
hann sá rækjubát fara niður inni í
Djúpi. „Við Ólafur Halldórsson
vorum þá á rækjunni á fyrsta Hall-
dóri Sigurðssyni. Við vorum
komnir inn á Strandseljavík og
búnir að kasta ásamt fleiri bátum.
Á útleiðinni hafði ég hitað mér ket-
súpu frá deginum áður og var sadd-
ur og lá aftur á og var að fylgjast
með vírunum og kjafta við Óla og
horfa á bátana. Þá sá ég eitthvað
torkennilegt og dökkt fyrir innan
Konni fór fyrst til sjós rétt um
fermingu með Sigurjóni Hall-
grímssyni frá Dynjanda í Jökul-
fjörðum sem gerði út bátinn Dynj-
anda.
„Við rerum frá Grunnavík og
lönduðum þar og vorum á netum
um vorið en á færum um sumarið.
Við bjuggum uppi á lofti í húsi þar
sem Hallgrímur faðir Sigurjóns var
með söltun niðri. Svo fór þetta hús
í sjóinn veturinn eftir. Það gerði
ógurlegan garð og húsið fór með
öllu saman.
Þetta ár voru tveir bátar gerðir
út frá Grunnavík. Hinn báturinn
var Heklutindur sem Kjartan Sig-
Biblíulestur skipstjórans undir svefninn
endaði alltaf í háa helvítis rifrildi
— Konráð Eggertsson hrefnuveiðimaður\ rækjukarl, skíðamaður og æða*ræktandi með meiru lítur yfir farinn veg á sjó og landi
mundsson frá Hælavík átti. í minn-
ingunni er þetta feiknarlega
skemmtilegur tími. Mikið uppli-
felsi fyrir strák á þessum aldri.
Þarna voru meðal annarra Páll
Friðbjarnarson og Gunnar bróðir
Sigurjóns og Benni Alla og Pétur
Sigmundsson. Sigurjón stjórnaði
þessu af miklum krafti. Hann hef-
ur verið mikill vinur minn alla
tíð.“
Ekki til hvítara lak
nýþvegið
„í fyrsta skiptið sem ég fór í
bjarg var ég einmitt á Dynjanda
með Sigurjóni. Ég strákurinn hafði
verið með eitthvert drýgindatal um
að mig langaði að fara í bjarg. Ein-
hverjir sögðu að ég myndi ekkert
þora í bjarg en ég hélt það nú! Um
vorið ætla menn svo í bjarg og við
erum komnir norður að Horni.
Þarna var meðal annarra Jósep
heitinn Stefánsson en hann var
ekki þekktur fyrir að vera neitt sér-
staklega orðvar eða tillitssamur í
orðum. Þegar við vorum að fara
yfir Hornvíkina, því að það átti að
byrja í Hælavíkurbjarginu, þá segir
Jósep: Konni minn, ég ætla að taka
í höndina á þér og kveðja þig því
ég veit ég sé þig aldrei meir. Þetta
voru huggunarorðin sem ég fékk.
Þeir sögðu strákarnir, þegar ég var
að fara fram af brúninni, að ekki
hefði verið til hvítara lak nýþvegið.
En þetta var bara rétt á meðan ég
fór fram af.
Svo var allt í þessu fína og ég
stundaði bjargsigið í nokkur ár.
Það var alltaf svolítill beygur í mér
fyrst þegar ég kom á brúnina en
hann hvarf um leið og ég var kom-
inn fram af. Ég fór alltaf varlega.
Ég fór í björgin með mörgum ágæt-
um strákum eins og Kjartani Sig-
munds og Trausta heitnum bróður
hans, Stíg frá Horni og ýmsum
fleirum. Ég var einn af þeim íjór-
um sem sóttum Sigurð heitinn
Magnússon þegar hann fórst í
bjarginu."
Menn voru fljótir að
borga áheitin
Þegar Konráð er spurður hvort
hann hafi nokkru sinni lent í lífs-
háska á sjó, þá dregur hann seim-
inn og telur svo ekki vera. „Ég
verð nú að segja að ég hafi verið
nokkuð lánsamur hvað það snert-
ir.“
Kannski hann hafi verið hæfi-
lega varfærinn á sjó eins og þegar
hann var ungur piltur í bjarginu?
„Ja, ég verð nú að viðurkenna að
þegar ég var með Hrönnina á ár-
unum fyrir 1970 ...“, segir Kon-
ráð, þagnar litla stund en tekur svo
af skarið: „Nei, þar ætla ég sko
ekki að hæla varfærninni. Þá var
nú róið og róið stíft. Þá voru hér á
línu 250 tonna bátar eins og Orr-
inn og Guðmundur Péturs og Sól-
rún en við vorum að róa með jafn-
marga bala og þessi skip. Hrönnin
var 90 tonna bátur sem Geiri
Bjartar og Guðmundur Guð-
mundsson áttu. Við vorum á henni
á trolli á sumrin en línu á veturna.
Þá voru balarnir bara teknir og
farið á sjóinn í nánast hverju sem
var. Það var svakalegt. Þori ekki
að hugsa um það lengur. Það fer
um mig hrollur. Ekkert annað en
lán að hafa sloppið frá því með
allan mannskap. Bara heppni, held
ég-“
Og fleira rifjast upp. „Eitthvað
það versta sem ég hef lent í var
þegar bátarnir fórust í Djúpinu í
suðvestanrokinu hér um árið,
Gullfaxi og þeir. Það hafði spáð
illa um morguninn en við fórum út
og köstuðum nánast í blankandi
logni. Veðrið brast á svo snögglega
að það voru komin tólf vindstig
þegar við vorum búnir að sleppa út
hundrað föðmunum og komnir í
botninn. Þetta var ægilegt veður og
ástandið ljótt. Eiginlega ekki hægt
að lýsa því. Þá hétum við á eitt-
hvað, mig minnir að það hafi ver-
ið Strandarkirkja. Við vorum fljót-
ir að borga þegar við komum í
land.“
Enn fleira riQast upp í huga
Konráðs Eggertssonar. „Ég lenti
einu sinni í því þegar við vorum á
skel á Halldóri Sigurðssyni inni í
Jökulfjörðum. Við vorum í Hest-
eyrarfjarðarkjaftinum og komnir
með fullan plóg. Það var blæjalogn
og sjórinn sléttur eins og augað
eygði. Við vorum að hífa. Plógur-
inn kominn upp í bómu. Það var
dálítið mikill leir í honum. Bátur-
inn byrjaði að hallast og ég öskraði
slaka! En það kom eitthvert fát á
manninn við spilið og hann hífði í
staðinn fyrir að slaka. Ég setti í
botn í stjór til að keyra bátinn upp
en hinn sem var með um borð
stökk að spilinu og sló á fullt aftur
á bak. Þá var lunningin að fara í
kaf. Þeir hafa margir farið á þenn-
an hátt. Þetta slapp hjá okkur á síð-
ustu sekúndunum. Á eftir sátum
við bara og horfðum hver á annan.
Þarna hefðum við allir drepist. í
blankandi logni og sólskini. Eng-
inn bátur nálægt.“
okkur, sýndist helst eins og þetta
væri einhver prammi. Ég bað Ola
að rétta mér kíkinn og sá þá að
þetta var bátur á hvolfi og tveir
menn á kjölnum. Þá voru einmitt
Bergmann heitinn Þormóðsson á
Ver og Guðmundur Gíslason með
honum að keyra fyrir framan okk-
ur. Ég hleyp öskrandi fram á og
þeir slá af og spyrja hvað sé um að
vera. Ég segi þeim að það sé bátur
á hvolfi þarna fyrir innan. Þá var
aldeilis slegið í og vélin í Ver fékk
að finna fyrir því. Beggi hafði á-
reiðanlega aldrei áður gefið í botn
því að hann fór alltaf svo vel með
alla hluti og hafði örugglega ekki
vitað fyrr hvað Ver gat gengið.
Við Oli höfðum áður talað um
hvað við myndum gera ef við þyrft-
um einhvern tímann að sleppa troll-
inu fyrirvaralaust af einhverjum á-
stæðum. Þess vegna vorum við með
tvo belgi tilbúna aftur á. Ég hnýtti
belgina sinn við
hvorn vírinn og
svo settum við á
fulla ferð. Virarnir
slitnuðu bara frá
þegar þeir voru
komnir á enda en
héngu í belgjunum
á sjónum. Þeir sem
voru þarna í kring
skildu ekkert í því
þegar við settum á
fullt og skildum
trollið eftir. Við
vorum komnir á staðinn þar sem
báturinn var á hvolfi ekki lengra á
eftir Ver en það, að þeir voru að
enda við að taka inn seinni mann-
inn. Eftir það hafa ekki liðið marg-
ar mínútur þangað til báturinn var
sokkinn. Ég veit ekki hvort nokkur
annar hefði séð þetta en ég. Að
minnsta kosti hafði enginn orðið
var við þetta og aðrir vissu ekki
hvað var um að vera fyrr en allt var
um garð gengið.“
Langskólagangan er
ekki allt
Snemma á unglingsárum var
„Þetta var ægilegt
veður og ástandið
Ijótt. Við hétum á
Strandarkirkju að
mig minnir og vor-
um fljótir að borga
þegar við komum í
land“
Konni með Vilmundi Reimarssyni
í Bolungarvík og þeim bræðrum og
frændum á Sædísinni, þeim merka
báti sem núna er í eigu Byggða-
safns Vestfjarða. „Á Sædísinni vor-
um við bæði á netum í Djúpinu og
á snurvoð á víkunum hérna fyrir
norðan og hér í kring. Við sóttum
meira að segja reka. Ætli ég hafi
ekki verið með Vilmundi eða við-
loðandi hann í ein tvö eða þrjú ár.
Meðal annars fór
ég með Vilmundi á
vertíð í Keflavík
veturinn 1959-60.
Ég var þar þegar
togari frá Hafnar-
firði fórst og líka
vitaskipið Her-
móður. Þarna
bjuggum við í
bragga. Það var
fjörugt braggalífið
þá fyrir strák á
þessum aldri. Svo
fór ég á síld með Kristjáni Jenssyni
skipstjóra í Bolungarvík á Víkingi,
sem var 75 tonna bátur. Ég náði í
skottið á því að vera á síldveiðum
með snurpubát. Gaman að hafa
tekið þátt í því. Það var mikið fjör
í landlegum á Siglufirði og víðar.“
Veturinn 1961-62 var Konráð
með Jóni Eggert Sigurgeirssyni á
Heiðrúninni frá Bolungarvík. „Þá
var ég búinn að vera á sjó með
Halldóri Hermannssyni einn vetur
þegar ég var sautján ára. Hann var
skipstjóri á Guðnýju veturinn sem
hún kom hingað. Ég var vélstjóri
hjá honum og kominn með réttindi.
Siggi Sveins á Góustöðum var þá
Barónstíg 5
101 Reykjavik
Simar551 1280 og 551 1281
Fax 552 1280
PflOPULSION SYSTEMS
Vdemp
w a.s danish engineennqATianne Hpovwer i
ehf.
Óskum útgerðarmönnum og sjómönnum um land allt
GLEÐILEGRA JÓLA OG FENGSÆLS KOMANDIÁRS