Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.12.1961, Síða 50
48
Reynslan er því áþekk hér og annars staðar: Nítratmagn í fóðurkáli er að
öðru jöfnu mikið liærra en í grasi og væntanlega oftast meira en 0,2% NO3
—N hér á landi, því að óráðiegt er talið að bera mikið minna á en sem
svarar til 150 kg N á ha, ef tryggja á viðhlítandi sprettu. En rétt mun að
varast að bera mjög mikið köfnunarefni á fóðurkál, vegna eitrunarhættu af
völdum nítrats.
Ályktanir.
Rannsóknir þær sem þegar hafa verið gerðar varðandi nítratmagn í fóður-
jurturn og áhrif þess á þrif búfjár, hafa leitt í ljós þessar niðurstöður:
Skaðsemi nítratsins er liáð tveim meginatriðum:
1) Magni nítratsins í fóðrinu.
2) Öðrurn óþekktum þcetti eða þáttum, sem virðast hafa úrslitaþýðingu
um áhrif nítratsins.
Á meðan þessir „aðrir þættir“ eru óþekktir, verður ekki dæmt um það
eftir nítratmagni fóðursins einu saman, hvort það kunni að reynast hættu-
legt heilsu og lífi búfjárins. Lítið nítratmagn ætti þó að vera ósaknæmt, en
hins vegar er óvíst hvort tiltölulega mikið eða talsvert magn kann að reyn-
ast saklaust, skaðlegt eða jafnvel banvænt. Vegna þessarar óvissu er rétt að
haga ræktun þannig, að sem minnstar líkur verði fyrir mikilli nítratsöfnun
í fóðrinu.
Með hliðsjón af þeim niðurstöðum er um ræðir í þessari ritgerð, sýnist
eðlilegt að mæla með eftirfarandi:
1) Fyrir grasrœkt hér á landi er ekki ráðlegt að bera meira en 350 kg af
Kjarna á hektara, eða sem svarar til um 120 kg af köfnunarefni (N). Fyrr-
greindar rannsóknir benda hins vegar ekki til þess, að þessi áburðar-
skammtur eða minni skammtar muni hafa skaðleg áhrif vegna nitrat-
magns grassins. Jafnframt má geta þess, að oft mun vafasamur hagnaður
að því að bera á tún stcerri köfnunarefnisskammta en sem svarar 350 kg
af Kjarna á ha, ef upskerumagn eitt er haft í huga.
2) Fyrir fóðurkál er rétt að stilla köfnunarefnismagni i hóf eftir þvi sem
fcert þykir og bera ekki meira en 450 kg af Kjarna á ha, eða 150 kg af
köfnunarefni. Hins vegar tjóar ekki að draga mikið úr áburðarmagni
fyrir fóðurkál, því að þá fcest ekki viðunandi spretta, sérstaklega ekki
í köldum sumrum.
ABSTRACT:
Nitrate content in grass and fodder sugar beets
This paper presents data on the nitrate content of grass samples from fertilized, permanent
meadows (tuns) and of a few other fodder plants. Table 1 presents NO3—N contents of some
range plants at different times of the growing season. Table 2 illustrates that fertilizers with
nitrogen as nitrate have greater effect on the nitrate content of grass than those containing
nitrogen as ammonium ion. Table 3 illustrates the effect of increased rates of nitrogen fertilizers