Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2002, Qupperneq 98
Múlaþing
heimagrafreit í Hnefílsdal, og mun hann
hafa kosið sér þann legstað sjálfur.
Gunnar Stefán Kjartansson og Ingi-
bjargar Snjólfsdóttur, sem fæddur var 1861,
ólst upp á Hauksstöðum til fullorðinsára, en
þar bjuggu þá Guðmundur Pétursson og
Jóhanna Jónsdóttir kona hans (4291- 6897).
Hann slapp því við að hrekjast milli bæja í
uppvextinum, sem varð hlutskipti margra
barna sem líkt var ástatt um á þessum tíma
og lengi síðan.
Gróa Þorleifsdóttir (6915) hét vinnu-
kona sem kom að Teigaseli vorið 1876 frá
Sellátrum í Reyðarfírði, en þar í Teigaseli
var hálfsystir hennar, Björg Þorleifsdóttir,
gift kona, en hún átti Stefán Bjarnason
bónda þar og var seinni kona hans. Gróa var
fædd á Karlsstöðum í Vaðlavík hinn 25.
nóvember 1855, dóttir Þorleifs Péturssonar
sem þar bjó lengi og seinni konu hans Unu
Arnoddsdóttur (6901-10042). Hún var
vinnukona á Hauksstöðum 1880, og þar
lágu saman leiðir þeirra Gunnars Stefáns.
Hinn 21. janúar 1883 áttu þau saman barn
sem hlaut nafnið Björgvin, en þá var Gróa á
ný vinnukona hjá systur sinni í Teigaseli og
er drengurinn fæddur þar. Nokkur tími leið,
en hinn 27. nóvember 1884 voru þau Gróa
og Gunnar, eftir þrjár lýsingar eins og þá
var títt, gefm saman í hjónaband í kirkjunni
í Hofteigi af prestinum sr. Stefáni Halldórs-
syni. Vorið eftir fóru þau út í Hlíð, að
Fossvöllum hvar þau voru vinnuhjú næstu
tvö ár, og er líklegast að þau hafi haft son
sinn með sér þó Hofteigsprestur geti hans
ekki. A komandi vetri, hinn 16. febrúar
1886, fæddist annað barn þeirra sem hlaut í
skírninni nafnið Björn, sem líkast til er
bróðurnafn Gróu. Er tímar liðu afréðu þau
að hverfa vestur um haf, og vorið 1887 hófu
þau ferðina til strandar, sem átti efitir að
verða amasöm, því á leiðinni fæddist þriðja
barn þeirra, hinn 20. maí. Barnið var skírt á
Litla-Steinsvaði 1. júní og hlaut nöfnin
Guðný Stefanía, og skráir presturinn að for-
eldrarnir séu hjón á ferð til Ameríku. Þegar
þau komu til Seyðisijarðar tók við bið efitir
skipinu, sem oft mun hafa verið drjúgur
tími hjá vesturforum, og hafa þau líkast til
hírst í einhverju kofaskrifli á Fjarðarströnd,
trúlega með einhverjum öðrum vesturfor-
um, sennilega við kulda og lítinn kost.
Nokkrar heimildir eru til um að þessi bið
eftir skipi, sem og kuldinn og allsleysið sem
einatt fylgdi hafi orðið mörgu ungbaminu
að fjörtjóni, og svo fór einnig hér, því á
þeim tíma lést Björn litli sem fæddur var á
Fossvöllum 16 mánuðum fýrr. Loks kom að
því að skipið Miaca skreið inn Seyðis-
íjörðinn, og um borð stigu vesturfararnir úr
kofaskriflinu ásamt þeim Gunnari og Gróu
með börn sín tvö, þau Björgvin 3 ára og
Guðnýju á fyrsta ári. Ákvörðunarstaður var
Winnipeg.
Ekki sýnist þeirra Gunnars og Gróu
vera getið í Vesturíslenskum œviskrám sem
út eru komnar nú um stundir. í sögu
íslendinga í Norður-Dakóta er getið Gunn-
ars Kjartanssonar sem hafí numið land fyrir
suðaustan Akra og dvalið þar í nokkur ár, en
flutt síðar til Kanada og sest að við Mani-
tobavatn, en frekari upplýsingar skortir, en
það er trúa mín að hér sé um að ræða réttan
Gunnar. I Almanaki Olafs Thorgeirssonar
kemur fram að Gunnar Stefán Kjartansson
bóndi við Amaranth Manitoba hafí andast
hinn 14. janúar 1933, og hefur hann þá
verið 72 ára. Árið áður, hinn 6. febrúar
1932, hafði látist sonur hans, Björgvin
Kjartansson (Gunnarsson) bóndi við Amar-
anth, sem fæddur var í Teigaseli 53 árum
fyrr. Hinn 26. desember 1939 lést Gróa
Þorleifsdóttir í Winnipeg, og hefur hún þá
verið 84. ára. Engar heimildir hefi ég nú um
stundir hvort þau áttu einhverja fleiri
afkomendur sem lifðu vestur þar og áttu
96