Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2002, Qupperneq 112

Múlaþing
Sókn er besta vörnin
Um mánuði seinna var Páll bóndi aftur
staddur á Seyðisfirði og leggur nú fram
kæru í nafni Gísla á hendur Chr. Thostrup.
— Með því að hann „sýndi mjer í vetur, er
jeg var á kaupstaðarleið — í sama skiptið
sem Nielsen verslunarþjónn hans fótbrotn-
aði — bæði óvild og áreitni í verki, mjer
vitanlega að orsakalausu, þá get jeg eigi
leitt hjá mjer að sækja hann að lögum um
það.“ Síðan eru taldar í ijórum liðum sakir
þær sem faktornum eru gefnar.
Fyrst er talið að hann hafí neitað eða
bannað Nielsen verslunarþjóni sínum að
selja Gísla vöru gegn borgun og brugðið þar
út af almennri venju og er það áréttað svo
í lokin:
[Hann] brá, segi jeg, út af, eða beint á móti
þeirri siðferðislegu skyldu, að hepta ekki
eða tefja ferðir kaupstaðarmanna á vetrar-
dag að nauðsynjalausu, þegar tíð er höstug
og þeir eiga yfir fjöll að sækja og verð jeg
að leggja því meiri áherslu á þetta, sem
ekkert tilefni var til þess af minni hálfu.
í öðrunt lið ákærunnar víkur sögunni rétt
einu sinni á vertshúsið. Þar segir svo:
þegar svo hafði viljað til, að Nielsen
verzlunarþjónn fótbrotnaði og jeg var
kominn ofan í hús Sigmundar veitinga-
manns Matthíassonar, þá hitti nefndur
herra Chr. Thostrup mig þar í ganginum og
án nokkurra umsvifa sló hann mig
höfuðhögg svo að upp hljóp, rjeði á mig
og hrindti mjer ofan og út af tröppunum,
svo að jeg fjell ofan í mölina og skemmd-
ist mikið á höndum og hefði efalaust
skaðast meir, ef jeg hefði eigi komið þeim
íyrir mig. Þessi tilverknaður hans við mig
sem er ómótmælanlegur og engin bót
verður mælt, þar sem jeg var honum með
öllu saklaus, er svo ósvífnislegur og lýsir
slíkri fúlmennsku að jeg verð að gjöra
hann að aðalsök í kæru minni.
I þriðja lagi segir frá því að Thostrup hafi
tekið höfuðfat Gísla upp af plássinu og ekki
skilað því fyrr en daginn eftir til sýslu-
manns. „þó þetta sje eigi svo stór sök í
sjálfu sjer, þá er það eitt með öðru auðsjáan-
lega tilraun til að gjöra mjer illt og get jeg
því eigi þolað það bótalaust af slíkum
kauða,“ segir þar.
I ljórða og síðasta lið er vikið að þeirri
kæru sem Thostrup ritaði sýslumanni
kvöldið sem Nielsen fótbrotnaði
og er mjer sjerlega grunsamt, að hún hafi
verið heldur en eigi harðorð eða að meir
hafi verið um mælt en vel var, þar sem
samkvæmt henni voru þegar send jám á
mig af yfirvaldinu eins og versta spell-
virkja ef á þirfti að halda. Jeg get eigi
annað vitað en að hann hafi fulla ábirgð á
hvernig hann bar mjer þá söguna.
Kæruskjalinu lýkur á þessum orðum:
Herra sýslumaður! Jeg krefst þess, að þjer
samkvæmt ofanskrifuðu kallið herra Chr.
Thostrup fyrir lögreglurjett á mánudaginn
kemur (21. júlí) svo að hann megi bæta
fyrir sakir þær, er jeg hef á hendur honum
í kæru þessari eptir því sem lög standa til
og annan af málinu leiðandi kostnað, svo
framarlega sem eigi kemst á sætt á milli
okkar.
p.t. Vestdalseyri 19. júlí 1879
Gísli Sigfússon
eftir fullmagt Páll Vigfússon
Það er eins og Páll hafi talið að sókn væri
besta vörnin og er ekki að orðaleingja það:
Böving sýslumaður tók málið fyrir næsta
110