Heilsuvernd - 01.03.1959, Blaðsíða 22

14
HEILSUVERND
öllum ber skylda til að gæta vel heilsu sinnar. Margir
eru svo lánsamir, að þurfa sjaldan að hugsa um hana. En
það er illt að vakna við það einn góðan veðurdag, að
heilsan er farin. Lífsgleði, starfsþróttur og fegurð — allt
farið. Þreyta, deyfð og elli komin í staðinn, löngu fyrr
en þörf var á. Væri ekki vitlegra að bregða við meðan
tími er til, kynna sér lögmál heilbrigðinnar, lifa eftir þeim
og halda þannig æsku og starfsþrótti miklu lengur en ella?
Reglurnar um meðferð mannlegs líkama eru ofur ein-
faldar. Svo einfaldar að hverju barni væri fært að læra
þær, enda ætti kennsla í meðferð og hirðingu líkamans
að vera meginhlutverk heilsufræðinnar í öllum skólum.
Það er einstaklingum og þjóðum engu ónauðsynlegra en
lestur, skrift og reikningur. Fræðsla um þessi efni er eitt
meginhlutverk þeirrar stefnu, sem nefnd hefur verið nátt-
úrulækningastefna, en mætti með jafnmiklum rétti kenna
við heilsurækt. Heilbrigði hefur verið skilgreind sem
líkamlegt og andlegt jafnvægi. Menn greinir á um hversu
mikil frávik frá fullkomnu jafnvægi geti talizt eðlileg,
en það skiptir ekki meginmáii hér.
Milli andlegrar og líkamlegrar heilbrigði er víxlverk-
un, sem flestum er augljós. Andlega veilt fólk kvartar oft
um margskonar líkamlegan krankleika, sem miklu síður
leggst að þeim mönnum, sem eru andlega hraustir. Oft
eru líkamlegar breytingar með þessum sjúkleika, svo sem
magasár, ristilbólga, vöðva- og taugagigt o. s. frv. En
líkaminn verkar einnig á sálina. Líkamleg veila dregur
oftast athygli mannsins að sjálfum honum. Hugurinn
snýst stundum endalaust kringum eigin þjáningu og magn-
ar hana um allan helming. Þannig verður einnig sálin
sjúk. Trúlega eru hin skörpu skil, sem gerð hafa verið
milli sálar og likama, aðeins skynvilla. En ekki verður farið
nánar út í þá sálma hér. Flestum læknum er nú orðið
ljóst, að líta ber á manninn sem eina heild og haga sér
eftir því. Andleg heilsuvernd, þ. e. a. s. geðvernd, skiptir
meginmáli og má ekki gleymast. Hér á landi er starfandi