Heilsuvernd - 01.03.1959, Blaðsíða 37

HEILSUVERND
Hnerriim
Hnerrinn er ósjálfrátt viðbragð líkamans til þess ætlað
að reka út aðskotahluti, sem berast inn í nefið. Hann er
fólginn í því, að fyrst dregur maður djúpt að sér andann,
og síðan kemur snögg og krampakennd útöndun, sem mik-
ill hávaði fylgir, og kröftugur loftstraumur þeytist út um
nefið. Aðskotahluturinn, sem venjulega er lítið korn, ertir
taugaenda í slímhúð nefsins, taugin ber boð upp til stöðva
í mænu og heila, og þaðan berast svo boð til vöðva, sem
annast öndunarhreyfingar og koma hnerranum af stað,
og einnig til vöðva í koki og í andliti — menn gretta sig
herfilega við hnerra. — Hóstinn á sér svipaðan aðdrag-
anda. Þá er um að ræða ertingu í barka eða lungnapípum,
ýmist frá ögnum eða hlutum, sem berast utan frá, vegna
slíms eða graftar sem þar myndast, eða þá vegna eiturefna,
samanber t. d. þurrahósta reykingamanna. Hóstinn er að
nokkru leyti sjálfráður, þó að oft sé hann óviðráðanlegur.
Hóstinn er blátt áfram lífsnauðsynleg ráðstöfun, ekki að-
eins til að reka burtu hluti sem hrökkva ofan í mann,
heldur til að losa upp slím, sem élla gæti stíflað lungnapíp-
ur með lífshættulegum afleiðingum. T. d. er lögð á það
mikil áherzla, að sjúklingar séu duglegir að hósta eftir að-
gerðir á lungum eða í brjóstholi, jafnvel þótt það séu hin
mestu harmkvæli fyrir þá. Það gefur því að skilja, að
menn mega ekki nota hóstastillandi lyf nema eftir læknis-
ráði, t. d. ef hósti heldur vöku fyrir sjúklingi til lengdar.
mennu varnarkrafta líkamans, og, að því er virðist,
með sérstökum áhrifum á sóttkveikjurnar, sem hægt
hefir verið að sýna fram á í tilraunaglösum.
8. örfar nýrnastarfsemi, dregur úr æðakölkun og hefir
læknandi áhrif á háan blóðþrýsting“.