Heilsuvernd - 01.09.1959, Blaðsíða 22

84
HEILSUVERND
Robert R. Gross, lceknir:
TÍÐABRIGÐIM
Tíðabrigðin eru þær breytingar í líkama konunnar, sem
koma fram um það leyti, er hún hættir að hafa á klæðum.
Til grunavallar þessum umskiptum liggja lítt þekktar breyt-
ingar á myndun kynhormóna. Það að konan hættir að
hafa tíðir er aðeins eitt þeirra einkenna, sem fram koma,
og stafar af því, að eggjastokkarnir hætta að mynda full-
þroskuð egg; en eftir að konan hefir náð kynþroskaaldri,
og til þessa tima, losnar egg einu sinni í mánuði úr öðrum
hvorum eggjastokk hennar, og viku til tíu dögum síðar
byrjar hin mánaðarlega blæðing, svo framarlega að eggið
hafi ekki frjóvgazt.
Helztu einkenni á þessu tímabili eru: Hitasteypur og
roðaköst, bráðlyndi, þuhglyndi, máttleysi eða lamanir, liða-
verkir, svefnleysi, hrukkur, taugaveiklun, höfuðverkur, of-
fita, ýmiskonar óljós óþægindi og vanlíðan. Og læknum
hættir til að afgreiða hverskonar kvartanir sjúklinga sinna
á þessum árum með orðinu tíðabrigði.
Tíðabrigðin eru orðin einskonar grýla í lífi konunnar.
Flestir telja þessi óþægindi sem óhjákvæmilegt böl. En er
það svo?
Engan veginn: Ónáttúrlegir lifnaðarhættir eiga veru-
lega sök á þessu ástandi, sem er að mestu óþekkt meðal
frumstæðra þjóða og hefir löngum verið minna áberandi
í sveitum en borgum.
Ef menn lifa heilbrigðu lífi, skiljast öll úrgangsefni lík-
amans út gegnum hin eðlilegu hreinsunarlíffæri: Nýru,
iungu, húð og þarma. Hjá konum stendur hin mánaðarlega
blæðing þá stuttan tíma og er án allra óþæginda. Nú haga
flestir hinsvegar líferni sínu þannig, að líkami þeirra of-