Morgunblaðið - 21.10.2021, Síða 16

16 DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 21. OKTÓBER 2021
Glæsiverk
til sölu
Þorvaldur Skúlason Úr Öræfum - 1916 Ásgrímur Jónsson
Hágæða
innrömmun
Fjölnismenn - J S Kjarval Draumalandið - J S Kjarval
Leitum að verkum
fyrir jólasýningu
okkar
SMIÐJAN
Listhús - Innrömmun
Ármúla 36 • 108 Reykjavík • Sími 568 3890
syni sína, en þeir lesi ekki yfir fyrir
hana.
„Pabbi sá alltaf um að lesa yfir
fyrir mömmu,“ segir Gunnar og bæt-
ir við að mamma hans kryddi alltaf
textann hjá honum þegar hún lesi
yfir.
„Ég teikna fugla á síðurnar við
það sem ég er ánægð með hjá þeim
strákunum. Ef einhver kann upp-
byggilega gagnrýni þá eru það þeir
sem orðið hafa fyrir alls konar gagn-
rýni sjálfir, og það hef ég reynt.“
Hryllingur er mitt áhugamál
Gunnar segir upphaf sinna
skrifa liggja í því að hann vann á frí-
stundaheimili í Hlíðaskóla í mörg ár.
„Þar skrifaði ég fyrstu bókina
mína, Steindýrin, en ég samdi einn
kafla í senn fyrir krakkana og úr
varð þessi bók, enda tileinkaði ég
þeim hana þegar hún kom út,“ segir
Gunnar sem hlaut Íslensku barna-
bókaverðlaunin fyrir Steindýrin.
„Það fyrsta sem ég skrifaði og
kom út eftir mig var smásaga sem
fékk Gaddakylfuna 2015, verðlaun
fyrir hryllingssögu, en hryllingur
hefur lengi verið mitt áhugamál,“
segir Gunnar sem hefur skrifað
framhaldsbók um Steindýrin, tvær
bækur um Drauga-Dísu, eina bók til
varnar köttum og fullorðinsbókina
Sláturtíð, sem er spennusaga.
Nýja bókin hans, Nornaseiður,
er margslungið ævintýri hugsað
fyrir stálpaða krakka og unglinga
sem vilja safaríkt ævintýri en eru
kannski ekki til í að lesa doðranta.
„Mér finnst gaman að skapa
heilan heim og þurfa að hugsa fyrir
öllu langt fram í tímann, því þetta
verður sería. Sagan gerist á óræðum
tíma í miðaldaheimi og hún gerist
annars vegar meðal álfa á eyju sem
er hulin heiminum, og hins vegar hjá
fólki sem nemur þar land og segir
söguna frá báðum hliðum. Þetta er
hádramtískt og það verða átök.
Kaflarnir gerast til skiptist hjá Ímu
álfastelpu og mennska stráknum
Andreas, en þau komast bæði upp á
kant við eitthvað í umhverfi sínu sem
lætur þau fara út á jaðarinn. Andr-
eas dreymir um að verða riddari en
hann neyðist til að flýja land þegar
drama kemur upp á milli hans og
valdamikilla manna. Íma álfastelpa
kemur öllu í uppnám á eyjunni sinni
og á sama tíma kemur Andreas sigl-
andi þangað. Þá mætast sögurnar og
ævintýrið heldur áfram,“ segir
Gunnar og bætir við að þetta sé í
fyrsta skipti sem hann sé með mynd-
skreytingar, en Fífa Finnsdóttir sá
um að töfra þær fram.
„Ég þekkti Fífu ekkert áður en
til þessa samstarfs kom, en það hafði
áhrif á söguna að vinna með henni að
bókinni. Við náðum strax rosa vel
saman og hún opnaði fyrir alveg nýj-
ar víddir. Um leið og hún byrjaði að
teikna þá fór hún að bæta við smá-
atriðum og spyrja mig um ýmislegt
sem ég hafði ekkert hugsað út í, út-
lit, búninga og grímur.“
Stoltur afkomandi böðuls
Þegar Þórunn er spurð hvers
vegna hún hafi skrifað nýju bókina
sína um morðmál Natans Ketils-
sonar, segir hún að fjölskyldu henn-
ar sé málið skylt.
„Þetta kemur allt til af því að
Guðmundur Ketilsson, bróðir Nat-
ans og böðull Friðriks, var forfaðir
Eggerts. Þegar við Eggert vorum
ungir krakkar í sagnfræði þá vorum
spurð að því hverjir væru fínustu
forfeður okkar í Íslandssögunni, og
þá svaraði Eggert rogginn: Ég á
langflottasta forföðurinn, síðasta
böðulinn á Íslandi, Guðmund Ketils-
son,“ segir Þórunn og bætir við að
allt hafi það verið prýðisfólk á
Illugastöðum.
„Guðmundur var mikill sóma-
maður, hann fékk meðal annars
verðlaun frá konungi fyrir æðar-
fuglsræktun. En það var talað illa
um Guðmund í eldri heimildum og
Eggert var ekki sáttur við það. Þar
voru alls konar lygasögur svo hann
fór að grúska og komst að því hversu
lítil heimildavinna hefði farið fram á
þessu máli, um síðustu aftökuna á Ís-
landi. Hann gekk í verkið og viðaði
að sér miklum heimildum. Eggert
bað mig að skrifa þessa sögu fyrir
almenning, en hann hafði skrifað
fræðigreinar upp úr þessum heim-
ildum og haldið fyrirlestra þegar
hann lést. Mín bók er bæði fræðibók
og fyrir almenning,“ segir Þórunn og
bætir við að Eggert hafi verið ellefu
ára þegar hann tók niður bók úr hillu
hjá ömmu sinni sem Brynjólfur frá
Minna-Núpi skrifaði, en þar segir að
Guðmundur hafi boðist til að verða
böðull, sem hún segir ekki rétt.
„Það býðst enginn til slíkra
verka, því það er fyrirlitnasta starf í
heimi. Blöndal sýslumaður vildi
spara fyrir þjóðina og sleppa við að
flytja inn böðul, svo hann lagðist á
þennan vesalings bróður Natans,
hann Guðmund, og bað hann taka að
sér verkið. Það er erfitt að segja nei
við sýslumann og Guðmundur gaf
launin sem hann fékk fyrir böðuls-
starfið til fátækra. Hann kvaldist
ábyggilega alla ævi fyrir að hafa
hoggið þetta fólk.“
Þórunn segir að allar sögur sem
gefnar hafi verið út um málið séu
skrifaðar út frá slúðri.
„Ástæðan fyrir því að þeir skrif-
arar lásu ekki helstu heimildina,
risastóra þingbók sem Blöndal sýslu-
maður lét skrifa niður þegar haldin
voru tuttugu dómþing yfir öllum sem
voru málinu viðkomandi, er sú að
bókin sú er skrifuð með fljótaskrift.
Enginn getur lengur lesið fljóta-
skrift svo Eggert borgaði Gunnari
Erni Hannessyni þjóðskjalaverði
fyrir að endurskrifa þetta allt skilj-
anlega. Þar með opnaðist allt og
tækifæri kom til að afbyggja lygina.
Ég segi söguna eins nálægt öllum
þjóðskjölum og hægt er og síðan
spegla ég hana í sagnamannaslúðri.
Niðurstaðan er þessi: Reynum að
hætta að slúðra. Í minni bók legg ég
þetta í kjöltu lesenda og spyr: hverju
vijið þið trúa? Af því það er ekki
hægt að finna sannleikann, sums
staðar er þoka og óljóst hvað gerðist,
annars fastara land þjóðskjala undir
fótum.“
Agnes fékk aðeins einn prest
Þórunn segir að þingbók Blön-
dals, yfirheyrslur yfir alls konar fólki
um alla sýsluna, sé einstök heimild
um þann tíma sem atburðir eiga sér
stað, 1828.
„Blöndal tekst að draga alls
konar glæpi inn í þessar skýrslur.
Friðrik litli morðingi varð til dæmis
ekki til úr engu, frekar en annað
fólk. Hann var 17 ára strákur og
Agnes var niðursetningur og var
sökuð um af fólki sem þekkti hana
litla að hafa þá verið brennuvargur,
þjófur og dýraníðingur. Auðvitað var
sálfræðivinna fyrir mig að finna og
útskýra hvernig þessir krakkar urðu
svona. Morðingjar verða til úr sam-
félagi,“ segir Jórunn og bætir við að
þetta sé stórmerkur samtímaspegill.
„Til dæmis birtist mikill kynjamunur
í meðferð sakamanna, Friðrik fékk
þrjá presta sem voru yfir honum í
marga daga, á meðan Agnes fékk
einn prest í eina nótt.“
Þórunn segir að saga Natans sé
afar dramatísk.
„Hann var orkumikill, fram-
takssamur og ástríðufullur, bæði í
starfi sínu sem læknir og í einkalíf-
inu. Hann var stéttvillingur og átti
þrjú börn með Vatnsenda-Rósu á
meðan hún var gift. Hann var aðeins
33 ára þegar hann var myrtur. Það
sem æsir okkur mest er kynlíf og
hryllingur, og nóg er af því í sögu
Natans. Slúðursagnirnar voru mjög
kynósa og fóru langt út fyrir sann-
leikann í þessu máli. Natan leið líka
fyrir nafnið sitt, en á þessum tíma er
samfélagið gegnsósa af djöfulsótta
og það var ekki til verra nafn til að
setja á barn sitt en nafn sem rímar
við satan, hjá þjóð sem enn var rím-
óð. Natan lenti í miklu einelti vegna
nafns síns, settar voru saman ljótar
vísur um hann þar sem satan var
látið ríma við nafnið hans.“
Kristín Heiða Kristinsdóttir
khk@mbl.is
M
amma og pabbi hafa allt-
af ráðlagt mér gegn því
að verða rithöfundur.
Þau hafa varað mig við
því hvað þetta er mikið hark og taki
á, bæði andlega og fjárhagslega. En
ég man mjög vel góðu stemninguna
frá minni bernsku þegar kassar af
bókum bárust inn á heimilið á haust-
in. Þetta voru fyrstu eintök af bók-
um sem mamma eða pabbi höfðu
skrifað. Þá var hátíð í bæ, litlu jól á
okkar heimili,“ segir Gunnar Theo-
dór Eggertsson og á þar við foreldra
sína sagnfræðingana og rithöfund-
ana Eggert Þór Bernharðsson og
Þórunni Jörlu Valdimarsdóttur.
Gunnar lét úrtölur foreldra ekki
stoppa sig því í þessari viku kemur
út hans áttunda bók, Nornaseiður,
fyrsta bókin í nýrri seríu sem hann
kallar Furðufjall.
Þórunn móðir hans sendir einn-
ig frá sér nýja bók, Bærinn brennur-
síðasta aftakan á Íslandi, bók sem
varpar nýju ljósi á morðið á Natan
Ketilssyni. Þórunn vinnur í bókinni
úr heimildum sem Eggert maður
hennar hafði viðað að sér um málið,
en Eggert féll frá fyrir fimm árum.
„Ef við foreldrarnir værum skó-
smiðir þá væru strákarnir okkar
sennilega líka að smíða skó,“ segir
Þórunn og bætir við að hinn sonur
hennar, Valdimar, skrifi líka ljóð og
vinni auk þess með orð í starfi sínu
sem forritari, hann kenni tölvum ís-
lensku.
„Að skrifa liggur langt aftur í
okkar ættir, mamma gaf út tvær
bækur og pabbi skrifaði sögu flug-
umferðarstjóra og eldri forfeður
voru líka skrifandi.“
Þegar mæðginin eru spurð að
því hvort þau lesi yfir texta hvort
annars segist Þórunn lesa yfir fyrir
Mæðgin og bæði rithöfundar
„Ef við foreldrarnir
værum skósmiðir þá
væru strákarnir okkar
sennilega líka að smíða
skó,“ segir Þórunn Jarla
rithöfundur um það
að báðir synir hennar
skrifi skapandi texta.
Morgunblaðið/Eggert
Mæðgin Hér eru þau með krummunum heima í stofu, Þórunn og Gunnar Theodor, mæðginin skrifandi.
Íma álfastúlka með sækúnum á
ströndinni. Fífa Finnsdóttir teiknar.