Bjarmi - 01.12.2016, Blaðsíða 12
FULL ÁSTÆÐA
ER TIL AÐ
MINNAST
ÞESS í
SAMBANDI
VIÐ SIÐBÓTAR-
AFMÆLIÐ
HVAÐA GILDI
GÓÐ ÍSLENSK
ÞÝÐING
BIBLÍUNNAR
HEFUR HAFT
FYRIR
ÍSLENSKA
MENNINGU
OG SAM-
FÉLAG
við siðbótarafmælið og þegar hafa verið á
dagskrá á Rás 1 í Ríkisútvarpinu þættir um
siðbótina og siðbótararfinn í umsjá Ævars
Kjartanssonar o.fl. Jafnframt er unnið að
því að fá Ríkissjónvarpið til að sýna efni
sem tengist siðbótinni með einhverjum
hætti, en bæði kvikmyndir og sjónvarpsefni
sem fjalla um siðbótina hafa verið framleidd
erlendis. Þá mun íslandspóstur gefa út
frímerki af þessu tilefni í september nk.
og rætt hefur verið við Borg brugghús um
að brugga bjór sem tengist nafni Lúthers.
Ýmislegt fleira er í deiglunni, meðal annars
viðburðir í kringum siðbótardaginn í lok
október. Áhersla er einnig lögð á að hvetja
söfnuði þjóðkirkjunnar til að minnast
tímamótanna með sem fjölbreyttustum
hætti. í því sambandi má geta þess að
Listvinafélag Hallgrímskirkju hefur fengið
Hafliða Hallgrímsson, tónskáld, til að skrifa
nýja óratóríu, Mysterium, fyrir Mótettukór
Hallgrímskirkju, einsöngvara og hljómsveit,
og mun kórinn frumflytja óratoríuna á
Kirkjulistahátíð í lok október. Svo má geta
þess að prestastefna þjóðkirkjunnar á
næsta ári verður haldin í Wittenberg, þar
sem boðið verður upp á fyrirlestra og ýmsa
aðra viðburði sem tengjast tilefninu.
Hvernig getur fólk fylgst með því sem
verður á dagskrá siðbótarafmælisins?
Þegar hefur verið opnuð vefsíða þar
sem atburðir og dagskrá sem tengist
siðbótarafmælinu verða kynnt, ásamt því að
vísa á og koma á framfæri ýmiss konar efni
um Lúther og siðbótina. Slóðin er kirkjan.
is/sidbotarafmaeli. Sömuleiðis er síða á
Facebook undir heitinu Siðbótarafmæli þar
sem upplýsingum er miðlað og er ástæða
til að benda fólki sem vill fylgjast með á að
gera hana að ánægjuefni. Annars er verið
að vinna að dagskránni þessa dagana
og við vonumst til að hún verði tilbúin í
ársbyrjun. Hugmyndin er meðal annars að
setja hana á vefinn og búa til tengingu á
hana með svokölluðum qr-kóða, sem fólk
þekkir kannski ef það hefur innritað sig í
flug í gegnum snjallsíma. Við í nefndinni
vonumst til að það verði unnt að setja slíkan
kóða á dyr sem flestra kirkna í landinu, og
raunar sem víðast, þannig að þeir sem eru
þar staddir með snjallsíma í höndum geti
farið beint inn á dagskrána með því að taka
mynd af kóðanum.
Eitthvað að lokum?
Við í nefndinni um fimm alda minningu sið-
bótarinnar viljum leggja áhersla á siðbótina
sem hreyfingu og þau margþættu áhrif
sem hún hafði um leið og athyglin beinist
að Lúther, áherslum hans og sjónarmiðum.
Þótt minningin um Lúther og siðbótina sé
alþjóðleg gefa tímamótin gott tilefni til að
skoða og meta áhrif siðbótarinnar hér á
landi. Þar er af ýmsu að taka og til að nefna
eitt dæmi má minna á þýðingu og útgáfu
Biblíunnar á íslensku þegar á 16. öld.
Sagan af þýðingu Odds Gottskálkssonar
á Nýja testamentinu í fjósinu í Skálholti er
flestum kunn. Aðalfyrirmynd Odds mun
hafa verið þýðing Lúthers. Lúther þýddi
Nýja testamentið úr frummálinu, grísku,
árið 1522 og tók síðan til við að þýða
Gamla testamentið. Biblían í heild í þýðingu
hans var gefin út árið 1534. Aðeins sex
árum síðar er Nýja testamentið í þýðingu
Odds gefið út eða árið 1540. Þegar
Guðbrandur Þorláksson, biskup á Hólum,
gaf síðan Biblíuna út árið 1584 notaði hann
m.a. þýðingu Odds á Nýja testamentinu
nær óbreytta. Full ástæða er til að minnast
þess í sambandi við siðbótarafmælið hvaða
gíldi góð íslensk þýðing Biblíunnar hefur
haft fyrir íslenska menningu og samfélag.
Annað dæmi úr íslenska siðbótararfinum
eru Passíusálmar Hallgríms Péturssonar,
sem hafa haft ómælda þýðingu og áhrif
allt fram á okkar daga. Svo má gjarnan
íhuga á þessum tímamótum hvaða gildi
siðbótin hefur í dag og hvernig lútherska
kirkjan getur lagt áherslu á það í starfi sínu
og boðun að vera siðbótarkirkja.
12 | bjarmi | desember2oió