Fréttabréf Siglfirðingafélagsins í Reykjavík og nágrenni - okt. 2020, Blaðsíða 24
Siglfirðingablaðið24
á kvikmyndir. Við Jóhanna systir vorum stundum
með henni og fórum alveg afskaplega hjá okkur
þegar ástarsenur voru en mömmu líkaði þær ekki,
hún gaf frá sér vandlætingarhljóð, fussaði og sveiaði.
Fjölbreytni mannlífsins
Það var alltaf mikið um að vera á vorin og sumrin,
og stundum mjög mikið. Á vorin komu Færeyingar
til fiskveiða, veiddu aðallega þorsk og söltuðu en
ágætis verð fékkst fyrir saltfisk á Spáni. Svo kom nú
síldin, reyndar í mismiklum mæli eftir árum. Árið
1938 var t.d. metár á Siglufirði, saltað í 254.000
tunnur og þar af í 29.000 þús. tunnur hjá Ingvari
Guðjóns en 338.000 tunnur á landinu öllu. Til er
mynd af bæjarbragnum þegar landlega var og með
síðari tíma tækni er hægt að telja þar hátt í 20.000
manns. Þá voru 40 verslanir á Siglufirði þar á meðal
3 hattabúðir og ein þeirra með bjöllu sem hringdi
þegar gengið var inn og út.
Eftir stríð var lífið einkennilegt og algjört brjálæði.
Söltunarstöðvarnar voru 22 og verksmiðjurnar sex.
Fjörðurinn var fullur af skipum allt frá Neskrók og
inn fjörðinn. Norðmenn voru með 220 skip svo
eitthvað sé nefnt. Það fylgdi því oft vesen að búa í
brakkanum svona nálægt skipunum því ekki voru
minni læti þar en í bænum. Við fengum mikið að
kenna á því á bryggjunum. Mér fannst hryllilegt
þegar slagsmál hófust og mikið fyllerí. Ég þoldi mjög
illa slagsmál og fann fyrir kvíða í helvítis látunum og
á slæmar minningar um ljótar uppákomur.
Pabbi og mamma voru algjörir bindindismenn á vín
og tóbak og pabbi var á móti opnun áfengisútsölu
í bænum árið 1922. Það kom þó fyrir einu sinni á
ævinni að hann reykti vindil og það var í maí 1918
þegar Siglufjörður fékk kaupstaðarréttindi. Það var
Guðmundur Björnsson sem bauð honum vindilinn
og gaman að geta þess að konan hans hún Rúna var
svo sterk að hún gat lyft 90 kílóa síldartunnu!
Það var oft fróðlegt og skemmtilegt að fylgjast
með síldarkaupendum sem komu víðs vegar að.
Frá Rússlandi, Svíþjóð, Finnlandi, Þýskalandi og
New York en þar voru Gyðingar aðal viðskiptavinir.
Oft gekk illa að halda uppi samræðum við
kaupendurna en Freysteinn Þorbergsson, skákmaður
og eiginmaður Eddu Þráins, túlkaði stundum fyrir
Rússana og Þóroddur Guðmundsson var nokkuð
sleipur í því líka. Heimbert Betke (síðar Herbert
Pálsson) túlkaði fyrir Þjóðverja. Allir voru hræddir
við Finnana þeir voru ágengir og drykkfelldir og
boxuðu menn ef eitthvað kom upp á.
Flóra mannlífsins var líklega hvergi eins fjölbreytt
og á Siglufirði síldaráranna og mér eru minnisstæðir
margir sérstakir karakterar. Einn þeirra gekk um
götur tautandi: „Helvítis aðkomuhundar sem koma
og taka atvinnu frá Siglfirðingum.” Gústi guðsmaður
bjó í Antonsbrakka við hliðina á okkur. Hann er
minnisstæður fyrir margra hluta sakir og alveg var
það ótrúlegt hvað maðurinn gat bölvað!
Margir voru áberandi í bæjarlífinu og eru
eftirminnilegir en þrátt fyrir stríðni sem viðgekkst og
leiðinleg viðurnefni sem menn skemmtu sér við að
finna held ég að samkenndin í bænum hafi verið rík.
Ég frétti síðar að bæði mamma og pabbi hefðu rétt
fram hjálparhönd víða, án þess að hafa um það mörg
orð, og ekki átti það síður við um Boggu frænku
sem gaf einu sinni sparifötin af Andrési og hæg voru
svo heimatökin hjá henni í Skóverslun Andrésar
Hafliðasonar, þar fóru ekki allir skór í sölu.
Að lokum
Við mæðgur sátum dolfallnar yfir því hvað Gulli
mundi margt og sögurnar voru mun fleiri en hægt er
að skrá hér. Siglfirðingar þreytast samt seint á því að
heyra góðar sögur og rifja upp minningar. Þau elstu
í þessu kaffi- og spjallboði, 90 ára og 97 ára, voru
sammála um að vinnan við síldina hefði ekki bara
verið skemmtileg heldur líka mikið puð. En gaf vel
af sér. Var það ekki málið?
Gulli lauk störfum sem skrifstofumaður hjá
Áfengisverslun ríkisins árið 2000 og býr í Garðabæ
ásamt konu sinni Vigdísi Jónsdóttur. Hann
er duglegur að rækta garðinn sinn í eiginlegri
og óeiginlegri merkingu, og oft má sjá hann á
sólardögum nostra við fallegan garðinn.
„Lífið á Sigló
ljúfasti draumur sem finnst.“
(Sig. Ægisson)
Bestu þakkir til Gulla fyrir skemmtilega
samverustund og upprifjanir.
Jóna Möller