Fréttablaðið - 06.08.2022, Qupperneq 23

KYNN INGARBLAÐ
ALLT
LAUGARDAGUR 6. ágúst 2022
Fjöldi danskra kvenna notar frekar
app í símanum en p-pilluna til að
forðast getnað. FRÉTTABLAÐIÐ/GETTY
elin@frettabladid.is
Þegar getnaðarvarnapillan kom
á markað árið 1966 vakti hún
fögnuð hjá konum um allan heim.
Loksins höfðu þær örugga leið
til að verjast óæskilegri þungun.
Á síðustu árum hefur áhugi á
pillunni minnkað mikið í Dan-
mörku eftir því sem dr.dk bendir
á. Ástæða er sögð sú að pillan getur
valdið skapgerðarbreytingum,
orkuleysi og þunglyndi. Margar
konur hafna alfarið hormónagetn-
aðarvörnum. Rannsókn sem gerð
var í Danmörku árið 2016 sýndi
að konur sem væru á hormóna-
getnaðarvörnum væru í 40 prósent
meiri hættu á að vera á þunglynd-
islyfjum samanborið við konur
sem notuðu ekki slíka vörn.
Ekki hættuleg
Øjvind Lidegaard, prófessor í kven-
sjúkdóma- og fæðingarlækningum,
segir við dr.dk að aukin fræðsla um
áhættuna við að nota p-pilluna
hafi áhrif. „Þótt hormónagetn-
aðarvarnir geti haft áhrif á andlegt
ástand sumra kvenna eru þær samt
örugg getnaðarvörn,“ segir Char-
lotte Wilken-Jensen, yfirlæknir á
fæðingardeild. „Það er ekki hættu-
legt að nota hormónagetnaðar-
vörn en gott að vera upplýstur um
mögulegar aukaverkanir.“
Hormónalykkja hefur verið
vinsæl enda með minna hormón
en p-pillan. Sérstakt app hefur þó
náð undraverðum vinsældum.
Konur fylgjast með tíðahringnum
í símanum til að forðast að verða
ófrískar. Læknirinn telur það hins
vegar ekki öruggan kost. n
Velja app fram
yfir p-pilluna
Listamaðurinn með barnshjartað
Um aðra helgi verður blásið til Listahátíðar Samúels í Selárdal. Hátíðin fer fram við djúp-
blátt haf og hvítar strendur Arnarfjarðar, þar sem gestum mæta fagrir tónar, Íslandsmót í
listrænni flugdrekagerð og -flugi, sælkerakrásir og sýningar á magnaðri listsköpun Samúels. 
Styttur listamannsins Samúels Jónssonar í Selárdal eru barnslega fagrar og stórar og stæðilegar, jafnt af mönnum sem dýrum. Þær hafa hlotið góða varð-
veislu á undanförnum árum. Hér má sjá landkönnuðinn Leif heppna Eiríksson stara út á sjóndeildarhring Arnarfjarðar í leit að nýjum löndum. MYND/AÐSEND
Listasafn Samúels er nefnt eftir
vestfirska listamanninum Samúel
Jónssyni sem byggði guðdómlega
kirkju og forkunnarfagurt listasafn
í Selárdal, einn síns liðs.
„Samúel var stundum kallaður
„listamaðurinn með barnshjartað“
og víst er að heimsókn í safn hans
og náttúruparadísina Selárdal
lætur engan ósnortinn. Samúel
bjó í Selárdal við Arnarfjörð frá
árinu 1947 til dauðadags árið 1969
og skapaði þar málverk, líkön af
þekktum merkisbyggingum í
útlöndum og tignarlegar styttur af
ljónum, selum, sæhesti, önd með
unga sína á bakinu og Leifi heppna
sem horfir út á hafið,“ segir Kári G.
Schram, einn af stofnendum Félags
um Listasafn Samúels og formaður
þess.
„Öll verk Samúels bera honum
fagurt vitni og var hann víða
þekktur fyrir hæfileika sem hann
bjó yfir í ríkum mæli. Þó er hans
hvergi getið í ritum um íslenska
listasögu, og er það miður,“ segir
Kári, en þeir Ólafur J. Engilberts-
son, annar stofnandi félagsins,
eru í óðaönn að lagfæra þá stöðu,
meðal annars með útgáfu bókar
um líf og list Samúels og endurút-
gáfu á heimildarmynd um Samúel
sem þeir gerðu saman á sínum
tíma.
Er enn að sigra heiminn
Samúelssafnið í Selárdal er
umvafið einstakri náttúrufegurð.
Þar var opnað kaffihús og minja-
gripabúð árið 2020, sem stendur
opið frá júníbyrjun fram í lok
ágúst, en sjálft safnið er opið á
meðan færð leyfir.
B Ä S T A I T E S T
Bäst-i-Test 2022.s
e
BESTA
SÓLARVÖRNIN
7 ár
Í RÖÐ
Fæst í Apótekum, Hagkaup, Fríhöfninni
og víðar | nánar á evy.is og celsus.is