Skessuhorn


Skessuhorn - 29.06.2022, Blaðsíða 16

Skessuhorn - 29.06.2022, Blaðsíða 16
MIÐVIKUDAGUR 29. JÚNÍ 202216 Jakob Ingi Jakobsson brást afar ljúfmannlega við því að taka saman minningarbrot um kennara sinn fyrir Skessuhorn. Fara skrif hans hér á eftir í eilítið styttu formi. Ég man þegar dagróðraskel- fiskbáturinn sem ég var á strandaði árið 1983. Ég var kokkur á bátnum og hafði því ekkert að gera í þær tvær vikur sem gert var ráð fyr- ir að færu í að gera við bátinn upp í slipp. Helga systir var að glamra á litla hljómborðið sitt heima hjá mér annað slagið, mér fannst það alveg brilliant. Þá fékk ég þá flugu í höfuðið að hringja í „tengdó,“ hann Björgvin Þorvarðarson húsasmiðameistara. Hvort hann væri ekki til í að kenna mér að spila eitthvað á nikku? Björgvin og Pétur Ágústsson ásamt öðr- um höfðu nefnilega haft það fyr- ir venju að spila fyrir dansi á nikk- ur í gamla Félagshúsinu í Flatey á Verslunarmannahelgum, þar sem við krakkarnir snerumst um í dansi við blaktandi logann frá olíulukt- unum sem lýstu upp salinn. Mér fannst gaman að sitja yst á sviðinu og horfa á þá kallana leika listir sínar. Þarna fengum við unga fólk- ið að sjá og upplifa hvernig kyn- slóðirnar á undan skemmtu sér í eyjunum. Ómetanlegt. Í Félagshúsinu var ekkert raf- magn eða slíkt. Bara olíulampar og órafmögnuð tónlist. Tréhús og trégólf sem glumdi í. Mjög róman- tískt umhverfi. En þarna haustið 1983 var ég fastur í landi eftir strandið og minntist Harmonikkutónlistar- innar í Flatey. Ég hafði ekkert að gera og fór að ráðum Björgvins og hafði samband við Hadda í síma. Svar hans var spurning. „Viltu læra á nikku?“ og greinilegt var að honum fannst það mjög óvænt og spennandi. Ég mætti svo í fyrsta tímann hjá honum seinnipart fimmtudagsins 13. október 1983. Það var einkatími, svona til að sjá hvort við værum að fíla þetta báðir. En ég fór svo beint í skólann. Haddi dældi í mig nótum. Tím- arnir voru alltaf seinnipartinn eft- ir að ég kom af sjó og urðu margir skemmtilega langir, við gleymdum okkur alveg yfir músíkinni. Ég sat og horfði á Hadda spila það sem hann var að æfa þá og þá stundina. Hann sagði mér að hann væri líka að læra eftir skólanum sem hann lét mig hafa, „Palmer & Hughes.“ Haddi hafði nefni- lega sjálfur tileinkað sér ranga fingrasetningu á bassahendinni eins og svo margir höfðu á þess- um tíma. Svo var litliputtinn hans seinvirkari en hinir, einhver tauga- galli; þetta sýndi hann mér. Af því að horfa á Hadda spila og æfa sig lærði ég mest. Líka vegna þess að ég las illa nótur og var bara að læra þær á meðan ég lærði á nikkuna. Haddi glamraði þá yfir lagið sem spila átti, og þá gekk þetta upp hjá mér. Hann spilaði gjarnan „aðra“ rödd sem var mikil skrautrödd fannst manni, en lét mig glamra einfalda laglínuna. Mér fannst það æði. Ég kláraði sex bækur úr skól- anum á fyrstu tveimur mánuðun- um og spilaði á jólatónleikunum „Menúett í G dúr eftir J.S. Bach í útsetningu Toralf Tollefsen,“ eitthvað sem Haddi sagði mér að leika. Haddi var mjög ánægð- ur. Það hvatti mig til að gera enn betur svo ég hóf að glugga í tón- list gömlu meistaranna undir vök- ulu auga hans. Þarna byrjaði Pietro Frosini æðið hjá okkur báðum. Á þessum tveimur vetrum hjá Hadda spilaði ég í gegn um ellefu bækur af fimmtán sem var u.þ.b. 60% af skólanum. Allan daginn hljómaði nikkutón- list í höfðinu á mér út á sjó við skel- borðið þar sem við handtíndum skel í körfur og svo tóku æfingar við um leið og í land var komið. Svo komu tímarnir hjá Hadda sem voru hápunktar vikunnar hverju sinni. Hann var gersamlega hel- tekinn af tónlist eftir snillinga fyrri tíma, og ég féll fyrir þessu líka. Við vorum alveg gersamlega frávita af áhuga á þessari tónlist. Haddi var ótrúlega þolinmóður, annars hefði ég aldrei lært neitt. Nótu fyrir nótu sýndi hann manni hvernig þessi eða hinn fingurinn átti að vera eða fara. Hann spil- aði á balli í félagsheimilinu Skildi í janúar 1984 og ég nýbyrjaður, var tekinn með og látinn spila fyrstu rödd í nokkrum laganna. Það var lærdómsríkt. Hann vissi hvað hann var að gera, kunni að kveikja og halda við loganum sem brann innra með klaufska nemanum. Við Haddi eyddum mjög mikl- um tíma saman. Það voru tilfinn- ingar og átök innra með manni, maður kom þreyttur af sjónum og beint í tíma sem stóð tímun- um saman, æfingar alla daga. Ég var alveg heltekinn. En Haddi var alltaf slakur, rólegur og brosandi. Aldrei neitt vesen. Og maður hélt áfram. Við fórum einu sinni saman ásamt konunum okkar á tónleika hjá Lars Ek á landsmóti í Borg- arfirði til að stúdera hvernig spila ætti Frosini og slíkt. Einnig hvatti Haddi mig til að koma í tíma hjá Renzo Ruggieri ítölskum snillingi sem hélt námskeið í Reykjavík fyrir tónlistarkennara. Ég sótti tíma hjá Renzo, til að skoða belgtækni, ekk- ert annað. Þarna á þessum tíma 1983, stofnuðu kallarnir í Hólminum Harmonikkufélag Stykkishólms. Ég var þar með. Og alla tíð kenndi ég mig við það félag. Ég var bara hálft annað ár í eig- inlegu námi hjá Hadda, en gat og var alltaf í sambandi við hann um allt sem seinna kom. Ég fór suð- ur 1991 og spilaði víða, fór líka í einkatíma hjá Braga Hlíðberg og var Haddi ánægður með það. Ég gerðist eiginlega harmonikkuleik- ari að atvinnu um tveggja ára skeið, gerði ekkert annað en spila undir borðum, undir dansi, veislum og með hljómsveitum á öllum öldur- húsum Reykjavíkur og böllum um land allt. Þetta gerði ég ca. fram að landsmóti 1994. Þar spilaði ég einleik og lagði eftir það nikkuna á hilluna. Vissulega spilaði ég eitt- hvað einhversstaðar eftir það, t.d. sem heiðursgestur Tónlistarskóla Stykkishólms, sem var ótrúlega mikill heiður fyrir mig. Haddi vildi endilega fá mig vestur til að spila í kirkjunni þar sem tónleikarnir voru haldnir. „Það væri hvatning fyrir krakkana“ sagði Haddi. Það var geggjað augnablik, af því ég var aldrei og hef aldrei verið sérlega góður nikkari að eigin mati. Þegar ég gifti mig 1996 var Haddi maðurinn sem kom og spil- aði í brúðkaupsveislunni, bros- andi allan tímann og harðneitaði að þiggja neitt fyrir. Kom bara og gerði góða veislu enn betri. Ég var rígmontinn að geta boðið uppá svona heimsklassa músikant í veisl- unni. Ég leit á Hadda sem vin frekar en kennara. Ég gat alltaf hringt í hann ef ég var í veseni með eitt- hvað, þá raulaði hann það sem ég þurfti aðstoð við varðandi nótna- lesturinn og ég fattaði. Hann sendi mér ósköpin öll af nótum eða gerði klár fyrir mig að nálgast, ég gat alltaf leitað til hans með aðstoð. Alltaf. Þó hann væri upptekinn. Ég minnist Hadda vinar míns alltaf og oft með hlýju. Ég held að hann hafi ekki vitað né fatt- að hversu miklu máli hann skipti mig. Tónlistin breytti lífi mínu til betri vegar. Og Haddi á heiðurinn af því, ásamt Björgvini Þorvarðar auðvitað líka. Ég hef og þreyttist aldrei á að segja öllum sem heyra vildu frá þessum snillingi sem Haddi var. Ég verð alltaf stoltur af því að geta sagt að, það sem ég kann á nikku, lærði ég af Hadda. Þá ekki síst vegna þess að ég lærði af hon- um þrautseigjuna, þolinmæðina, sjálfsagann og yfirleguna sem þarf til að geta komið sómasamlega frá sér lagi á þetta brilliant hljóðfæri. Enn og aftur er það Haddi sem verður þess valdandi að ég þarf að spila opinberlega þann 1. júlí 2022, en nú er það til að opna Landsmót Harmonikkuunnenda í Stykkis- hólmi sem verður tileinkað minn- ingu um þennan fallna „virtuoso“ sem kvaddi allt of snemma. Þar er mér of mikill heiður sýndur. Þeir sem þekktu Hadda eru mér öruggleg sammála þegar ég segi að hann hafi alltaf verið, brosandi, auðmjúkur, fórnfús, staðfastur, afkastamikill, vandaður, nákvæmur og sérstaklega góður félagi. - Takk kærlega fyrir mig Haddi minn! Jakob Ingi Jakobsso Stykkishólmi Haddi kennari var snillingur! Jakob Ingi er hér með harmonikkuna sem hann mun spila á við opnun mótsins um næstu helgi. „Það er ómögulegt að sjá fyrir sér sögu Tónlistarskóla Stykkishólms án þess að nafn Hafsteins Sigurðs- sonar verði þar fyrirferðarmikið.“ Svona fórust Jóhönnu Guðmunds- dóttur skólastjóra Tónlistarskól- ans orð í upphafi minningargrein- ar um Hafstein, sem lést árið 2012 eftir harða baráttu við krabbamein. Um næstu helgi verður Landsmót harmonikuunnenda haldið í Stykk- ishólmi og er það helgað minningu þessa mikilhæfa tónlistarmanns. Haddi Hafsteinn var fæddur árið 1945 í Stykkishólmi og sleit þar barns- skónum elstur systkina sinna. Hann var kallaður Haddi af þeim sem til hans þekktu. Á sumrin dvaldi hann mikið hjá móðurfólki sínu á Hellnafelli við Grundarfjörð, svo segja má að Snæfellsnesið hafi verið hans heimasvæði. Hann fór snemma að læra á hljóðfæri og mik- ið var sungið og spilað á hans æsku- heimili. Og þegar fjölskyldan hitt- ist var nikkan ávallt með í för, og þá var spilað, sungið og dansað. Hann lærði trésmíðar en tónlistin varð í senn aðaláhugamálið og lífsviður- værið fyrir utan sjómennskuna, sem hann stundaði með störfum sínum við Tónlistarskólann í Hólmin- um. Árið 1973 hóf hann sambúð með Sigrúnu Ársælsdóttur (Rúnu) og áttu þau eina dóttur saman, en áður hafði hann eignast son. Haddi elskaði fjölskyldu sína og var umhugað um þau öll, ekki bara systkini sín heldur líka tengdasystk- ini og segja má að hann hafi eignast sex systkini í viðbót með sambúð sinni með Rúnu. Hann var góður vinur barna sinna og tengdardóttur og barnabörnin skipuðu stóran sess í hjarta hans. Stórt hlutverk í menn- ingarlífinu í Hólminum Hafsteinn lék í og stjórnaði mörg- um danshljómsveitum og átti stór- an þátt í menningarlífinu í Stykkis- hólmi. Hann útsetti, spilaði og stjórnaði tónlistaratriðum þar í fjöldamörg ár. Á áramótunum stillti hann sér upp á horni Silfurgötu og Lágholts, tilbúinn með nikkuna og vini sína Benna og Sigga sér við hlið. Á slaginu tólf hljómuðu svo þrjár nikkur í takt og nýja árið gekk í garð. Haddi vann mikið með þorrablótsnefndum, setti saman heilu söngleikina og orti gamanvís- ur. Það lá vel fyrir honum að gera vísur og hann var glöggur á það skondna og skemmtilega við bæj- arlífið í Stykkishólmi. Ummæli félaga Haddi var þekktur meðal harm- onikuunnenda fyrir afburða hljóð- færaleik og mikla ljúfmennsku. Ein úr „Án efa einn besti harmonikuleikari Íslendinga“ Hafsteins Sigurðssonar minnst í Stykkishólmi um helgina Haddi með nikkuna.

x

Skessuhorn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skessuhorn
https://timarit.is/publication/1096

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.