Læknablaðið - 01.03.2022, Page 35

L ÆKNABL AÐIÐ 2022/108 147
Á Íslandi og á Norðurlöndunum hafa allir
sama rétt á grunnheilbrigðisþjónustu,
nægilegt er að hafa búsetu í landinu til
að geta gengið að því vísu. Ef við lítum
til Bandaríkjanna hins vegar þarf fólk
að kaupa sér tryggingar til að fá þessa
grunnheilbrigðisþjónustu og þau sem
ekki hafa efni á slíku geta átt von á feitum
reikningi lendi þau í að þurfa á henni að
halda. Slíkar einkatryggingar hafa ekki
tíðkast hér á landi en þetta gæti þó breyst
sökum þeirrar þróunar síðastliðinna
ára að aukagjöld leggjast á einstaklinga
er leita þurfa þjónustu á einkareknum
læknastofum.
Á heimasíðu Sjúkratrygginga Íslands
(SÍ) stendur að hlutverk stofnunarinnar
sé „að tryggja réttindi sjúkratryggðra
og aðgengi að góðri og hagkvæmri heil­
brigðisþjónustu.“ Á Íslandi eru allir sjálf­
krafa sjúkra tryggðir og því þýðir þetta að
SÍ eigi að tryggja réttindi allra Íslendinga,
en er raunin sú?
Sérfræðilæknar
Rammasamningar sérfræðilækna starf­
andi á stofu sem tóku gildi í janúar 2014
runnu út 31. desember 2018 og þessir
læknar hafa því verið samningslausir í
meira en þrjú ár. Reglugerðin um endur­
greiðslur hefur endurtekið verið fram­
lengd sem einhliða ákvörðun af hálfu
SÍ en ekki verið tekið tillit til verðhækk­
ana í landinu, svo sem launahækkana,
verðbólgu og kostnaðar við aðföng eða
nýjungar í faginu. Sérfræðilæknar hafa
neyðst til að taka upp svokölluð komu­
gjöld sem ekki eru niðurgreidd af SÍ til að
svara þessum aukna kostnaði við rekstur
læknastofa og þannig hefur trygginga­
vernd sjúklingsins í raun rýrnað án þess
hann hafi gert sér grein fyrir. Sjúklingur­
inn hefur ekki annað val en að greiða
gjaldið, vilji hann fá þjónustuna, en án
Ú R P E N N A S T J Ó R N A R M A N N A L Í
Einn fyrir alla og allir fyrir einn
Í pistlunum Úr penna stjórnarmanna LÍ birta þeir eigin
skoðanir en ekki félagsins.
hjartalæknir og viðskiptafræðingur
ingibjorg@holt.is
Ingibjörg Kristjánsdóttir
þess að hafa möguleika á endurgreiðslu
frá sínu tryggingafélagi, það er Sjúkra­
tryggingum Íslands! Við það bætist að
endurgreiðslureglugerðin sjálf er svo flók­
in að erfitt er að átta sig á fyrirfram hve
háum reikningi má búast við, leiti maður
sér læknishjálpar á stofu.
Oft hefur verið bent á þá góðu og
miklu þjónustu er veitt er á stofum sér­
fræðilækna og um það þarf ekki að efast.
SÍ hefur það hlutverk að hafa eftirlit með
þessari þjónustu en slíkt eftirlit er ekki í
höndum fagaðila á vegum stofnunarinnar,
það er lækna er hafa menntun og reynslu
til slíks eftirlits, og verður það að teljast
algerlega óásættanlegt! Eins og komið
hefur fram í fréttum hefur SÍ frekar viljað
greiða fyrir vissar aðgerðir erlendis en
gera samning við stofnanir á Íslandi þrátt
fyrir að hér sé til nauðsynleg sérfræði­
þekking, reynsla og aðstaða. Er þarna ver­
ið að veita aðgengi að góðri og hagkvæmri
heilbrigðisþjónustu?
Skilgreina þarf mun betur hvaða verk­
efni eiga tilheyra heilsugæslunni (fyrsta
stigi), læknum í undirsérgreinum, svo
sem á stofum, (öðru stigi) og Landspítala
(þriðja stigi). Því Landspítali er jú þriðja
stigs heilbrigðisstofnun (tertiary spítali)
með það hlutverk að sinna stærstu og
jafnframt flóknustu verkefnunum sem
ekki er hægt að veita utan spítala. Þessi
þrjú stig þjónustunnar þurfa síðan að
vinna saman svo rétt verk séu unnin á
réttum stað og þar af leiðandi sem hag­
stæðast fyrir þiggjendur og greiðendur
þjónustunnar.
„Að tryggja réttindi sjúkratryggða og aðgengi
að góðri og hagkvæmri heilbrigðisþjónustu“
Er SÍ að uppfylla sitt hlutverk? Er aðgengi
að góðri og hagkvæmri heilbrigðisþjón­
ustu tryggt? Eða er með þessu verið að
skapa tvöfalt kerfi þar sem þeir sem efni
hafa á geta borgað fyrir vissa heilbrigðis­
þjónustu meðan þeir sem ekki hafa efni
á sitja á biðlista í nokkur ár með þeim
skertu lífsgæðum er því fylgja?
Það veitir von um betri tíma að núver­
andi heilbrigðisráðherra svaraði nýlega
fyrirspurn á alþingi þannig að ekki skipti
máli hvort heilbrigðisþjónusta væri veitt
af hinu opinbera eða í einkageiranum.
Að lokum vil ég hvetja heilbrigðisráð­
herra, forstjóra SÍ, forstjóra Landspítala
og komandi stjórn Landspítala til að
setjast niður og vinna saman til að skapa
kerfi er tryggir áframhaldandi rétt allra
Íslendinga að heilbrigðisþjónustu. Eins og
skytturnar fjórar sögðu: „einn fyrir alla og
allir fyrir einn“.
LÆKNAFÉLAG ÍSLANDS - MAIN LOGO + 100 YEARS ANNIVERSARY LOGO
Félag almennra lækna
Árni Johnsen
Þórdís Þorkelsdóttir
Félag íslenskra heimilislækna
Margrét Ólafía Tómasdóttir
Oddur Steinarsson
Félag sjúkrahúslækna
Theódór Skúli Sigurðsson
Guðrún Dóra Bjarnadóttir
Læknafélag Reykjavíkur
Guðmundur Örn Guðmundsson
Ingibjörg Kristjánsdóttir
Steinunn Þórðardóttir formaður
Stjórn Læknafélags Íslands
Fjölskyldu- og
styrktarsjóður lækna
Fjölskyldu- og styrktarsjóður lækna (FOSL) var stofnaður árið 2001.
Upp haflegi tilgangur sjóðsins var að greiða fæðingarstyrki. Frá 1. mars
2022 taka gildi endurskoðaðar úthlutunarreglur.
Fjölskyldu- og styrktarsjóður lækna greiðir:
Læknar sem starfa samkvæmt kjarasamningi fjármála- og efnahagsráðherra
og LÍ eiga rétt á styrk úr sjóðnum. Þeir sem stunda sjálfstæðan rekstur verða
að sækja um aðild að FOSL og greiða iðgjald til hans.
KYNNTU ÞÉR RÉTTINDI ÞÍN
Sjá nánar á www.lis.is/is/sjodir/
fjolskyldu-og-styrktarsjodur
• EINGREIÐSLUSTYRKI
• ENDURHÆFINGARSTYRKI
• FÆÐINGARSTYRKI
• GLASAFRJÓVGUNARSTYRKI
• STYRKI VEGNA NAUÐSYNLEGRA LÆKNISAÐGERÐA,
SEM SJÚKRATRYGGINGAR GREIÐA EKKI
• STYRKI VEGNA KAUPA Á HEYRNARTÆKJUM OG GLERAUGUM
• STYRKI VEGNA SÁLFRÆÐIAÐSTOÐAR
• STYRKI VEGNA TANNVIÐGERÐA
• ÚTFARARSTYRKI
• VEIKINDASTYRKI