Tímarit rafvirkja - 01.10.1951, Qupperneq 8

Ölcifur Jónsson:
Formaður 1934. Varaformaður
1933. Gjaldkeri 1935 og
1936. Dáinn 31. jan. 1951.
rekstur deilunnar. Varð fljótt ljóst að einhver
duld öfl byggju að baki hinnar þvermóðskufullu
afstöðu atvinnurekenda. Þann 8. jan. skýrðist
hvað á bak við bjó. Ríkisstjórnin gaf þann dag út
bráðabirgðalög' um gerðardóm í vinnudeilum.
Með lögum þessum var verkalýðshreyfingin svift
þeim rétti sem hún átti lögum samkvæmt, til þess
að ákveða verðlag vinnu sinnar með frjálsum
samningum.
Iðnsveinafélögin, sem í deilu áttu, héldu með
sér fund og mótmæltu hinum lögþvingaða gerðar-
dómi. Jafnframt var skorað á verkalýðsfélögin að
sameinast um mótmælaaðgerðir til þess að hrinda
kúgunartilgangi bráðabirgðalaganna .
Þann 9. jan. var fundur haldinn í Rafvirkjafé-
laginu til þess að ræða hið nýja viðhorf, sem
skapast hafði við setningu gerðadómslaganna. Þar
var ákveðið að tilkynna F. L. R. R. að félagið eigi
ekki lengur í deilu við meistarafélagið og félags-
mönnum því frjálst að hefja vinnu að nýju. Slíkt
hið sama gerðu prentarar. Engir félagsmenn hófu
þó vinnu hjá meisturum. Atvinnurekendur gerðu
allt sem unnt var til þess*að freista að kljúfa
samstöðu iðnfélaganna, og tókst það að nokkru, er
bókbindarar og járniðnaðarmenn ákváðu að semja
og leggja samninginn fyrir hinn lögþvingaða
gerðardóm. Með því höfðu þessi félög viðurkennt
dóminn. Þóttu nú horfur um sigur í þessari deilu
stórum versna.
Atvinnurekendur gerðu ítrekaðar tilraunir til
þess að fá félagið til að undirrita svipaða samn-
inga og járnsmiðir höfðu gert, þar sem slíkum
samningi myndi verða tryggður byr gegnum
gerðadóminn. Þær tilraunir báru þó eigi annan
árangur, en að treysta samtök rafvirkja og skerpa
andstöðuna gegn hinum lögþvingaða gerðardómi.
Meðan á þessu gekk kvað Félagsdómur upp þann
úrskurð að samningsuppsögn R. V. R. væri „ólög-
leg“. Eftir þessi málalok hertu rafvirkjameistarar
til muna róðurinn fyrir nýjum samningum. Sendu
þeir formann sinn á fund í R. V. R. með þau skila-
boð, að nú gæti þó ekki verið neitt til fyrirstöðu
um að semja, þar sem ,,dómur“ í Félagsdómi lægi
fyrir! Sem sagt; þar sem ekki hafði tekist að kúga
samtökin með hótunum um málsókn, stefnu, eða
væntanlegan dómsúrskurð hangandi yfir höfðinu,
þá hlytu þau þó að bresta þegar „dómurinn" lægi
fyrir! En það sýndi sig hér, sem svo oft áður í
sögu verkalýðshreyfingarinanr, að hótanir og
málaferli atvinnurekenda, framsett með það fyrir
augum að veikja baráttuþrek verkalýðsfélaganna,
verka öfugt við þann tilgang, sem slíku er ætlað
að þjóna. Samtök rafvirkja reyndust sterk og
ekkert lát varð á baráttuviljanum. Þessi sam-
heldni er fyrir það merkileg, að í félaginu voru
nokkrir menn, sem gerzt höfðu meðeigendur í
sameignarfyrirtækjum sem þá voru nýlega stofn-
uð. Hafa meistarar eflaust gert sér vonir um að
fá einhverja áheyrn hjá þessum mönnum, öðrum
frekar. Vonbrigðin hafa því orðið mikil, þegar
einmitt þessir menn stóðu fast við hlið félaga
sinna í R. V. R.
Þegar sýnt var að meistarafélaginu yrði ekkert
ágegnt, tók stjórn Vinnuveitendafélagsins „öll for-
ráð“ þeirra í sínar hendur. Er stjórn R. V. R. boð-
uð til fundar hjá Vinnuveitendafélaginu, og reynt
enn á ný að fá félagið til að undirrita samninga
á líkum grundvelli og járnsmiðir höfðu gert. Þeg-
ar enginn áhugi kemur í ljós fyrir slíkri lausn,
eru látin liggja orð að því, að unnt muni vera
að koma ýmsum „frávikum“ frá samningi járn-
smiða í gegn um gerðardóminn. En öll fyrirhöfn
Vinnuveitendafélagsins, kom fyrir ekki. Þann 15.
febrúar er haldinn félagsfundur, og skýrir stjórnin
þar frá þeim viðtölum er fram hafa farið. Mikl-
ar umræður verða um málið, en að lokum voru
Eiríkur Karl Eiríksson:
Varaformaður 1935 og 1936.
Ritari 1934, 1937, 1939
og 1940.
6 TÍMARIT RAFVIRKJA