Fréttablaðið - 31.01.2023, Blaðsíða 6

benediktboas@frettabladid.is
SKÓLAMÁL Þrátt fyrir að húsnæðið
fyrir leikskólann Stóru-Hlíð henti
ekki fyrir leikskólastarfsemi og sé
myglað ætlar Reykjavíkurborg að
hefja þar viðgerðir og hefja leik-
skólastarf að nýju, nema ef önnur
betri lausn finnst síðar.
Þetta segir í svari Ólafs Brynjars
Bjarkasonar, skrifstofustjóra fag-
skrifstofu leikskólamála, við fyrir-
spurn frá Íbúaráði Miðborgar og
Hlíða.
„Ljóst er að húsið sem áður var
íbúðarhús hentar ekki vel fyrir leik-
skólastarfsemi. Ásamt viðgerðum
og viðhaldi verða gerðar breytingar
innanhúss til að bæta aðstöðu og
færa húsið í nútímalegra horf,“ segir
í svari Ólafs. n
Okkur finnst íslenski
hesturinn eiga sínar
rætur hér í Skagafirði.
Ragnar Helgason, formaður at-
vinnu-, menningar- og kynningar-
nefndar Skagafjarðar
Ég held að með öflugri
algóritma með meira
efni í sarpinum sé þess
ekkert langt að bíða að
við verðum komin á
þennan stað með
íslenskan algóritma líka.
Egill Örn
Jóhannsson,
framkvæmda-
stjóri Forlagsins
Stóru-Hlíð var lokað
að hluta í október.
13,7 prósent Íslend-
inga á aldrinum 50 til
74 ára stunda nám.
Þróun í getu gervigreindar til
að lesa og skrifa texta hefur
fleygt fram síðustu misserin.
Egill Örn Jóhannsson, fram-
kvæmdastjóri Forlagsins,
sat ráðstefnu um þróun í
stafrænni útgáfu í Bandaríkj-
unum og segir tæknina langt
komna.
ragnarjon@frettabladid.is
MENNING „Það sem kom mér
nánast óþægilega á óvart er að
sjá hversu langt þetta er komið.
Hversu stutt er í að forritin geti, í
það minnsta á enskri tungu, skrifað
heilu bækurnar og lesið þær upp,“
segir Egill Örn Jóhannsson, fram-
kvæmdastjóri Forlagsins, sem tók
þátt í ráðstefnu um stafræna útgáfu
í Bandaríkjunum í síðustu viku þar
sem nýjasta þróun í gervigreind var
kynnt.
Þar bar hæst spjallmennið
ChatGPT sem þróað var af OpenAI.
Það semur svör við spurningum
notenda og hefur náð gríðarlegum
framförum. Gervigreind getur nú
samið skapandi texta og jafnvel líkt
eftir stílbrögðum höfunda.
„Ég hef fylgst með þróun mála
hjá forritinu ChatGPT en mér hefur
alltaf fundist eins og þessi forrit
ættu nokkuð langt í land,“ segir
Egill en hann hafi fengið að sjá
dæmi um magnaða getu ChatGPT
á ráðstefnunni.
„Við fengum bæði að sjá og heyra
dæmi um texta og lestur og mér var
mjög brugðið. Þess er ekki langt að
bíða að stór hluti útgáfu verði fram-
leiddur eða skrifaður af algóritmum.
Á þann hátt að það verði að minnsta
kosti fyrir leikmenn ómögulegt að
sjá mun,“ segir Egill.
„Þarna voru einnig fulltrúar frá
fyrirtæki sem safnar röddum. En
þá kaupir það raddir, helst látinna
leikara, og notar þær til upplestrar.
Fyrirtækin fá svo einkaleyfi á
notkun þessara radda í hljóðbóka-
lestri,“ segir Egill og tekur dæmi um
notkun slíkra vélmenna.
„Þú gætir til dæmis viljað fá
þekktan bandarískan kúrekaleik-
ara eins og John Wayne til að lesa
kúrekabækurnar þínar. Þá bara
lætur þú hann gera það,“ segir Egill
en með þessu geti gervigreindin
framleitt bækur frá byrjun til enda
eftir ákveðnum formerkjum.
„Mun ekki lesandinn einfaldlega
biðja algóritmann um að skrifa fyrir
sig bók, með svona og svona fléttu
sem er ákveðið löng og lesin upp af
þessum leikara?“ spyr Egill og tekur
dæmi: „Skrifaðu fyrir mig bók eins
og Flugdrekahlauparinn, hafðu
hana um tvö hundruð blaðsíður og
láttu svo þennan leikara lesa hana
fyrir mig.“
Egill segir forritið vissulega tak-
markað við ensku eins og stendur
en forritið geti þó svarað á bjagaðri
íslensku. „En ég held að með öflugri
algóritma með meira efni í sarpin-
um sé þess ekkert langt að bíða að
við verðum komin á þennan stað
með íslenskan algóritma líka.“ n
Gervigreind geti brátt ritað
skáldsögur segir útgefandi
Egill segir það hafa nánast komið sér óþægilega á óvart hversu langt tæknin væri komin. FRÉTTABLAÐIÐ/GETTY
kristinnhaukur@frettabladid.is
MENNTUN Færra fólk á miðjum aldri
og eldri borgarar á Íslandi sækja nú
nám en áður. Þetta er öfug þróun
miðað við Evrópu en hlutfallið er
þó með því hæsta hér á landi.
13,7 prósent Íslendinga á aldr-
inum 50 til 74 ára stundar endur-
menntun, símenntun, námskeið
eða einhvers konar menntun. Á
árunum 2005 til 2016 fór hlutfallið
aldrei undir 15 prósent og var 17,9
prósent árið 2012.
Eftir 2016 hefur hlutfallið aldrei
náð 15 prósentum og var lægst árið
2020, aðeins 10,8 prósent, sem skýr-
ist líklega af faraldrinum.
Hlutfallið í Evrópu er nú 5,2 pró-
sent og hefur verið að smokrast upp
á undanförnum áratugum. Lang-
hæst menntunarhlutfall eldra fólks
er í Svíþjóð, 21,6 prósent. Finnar,
Hollendingar og Danir eru einnig
fyrir ofan Íslendinga á lista. Lægst
er hlutfallið í Búlgaríu, aðeins 0,3
prósent. n
Aldraðir stunda minna nám en áður
kristinnhaukur@frettabladid.is
NORÐURLAND Í sveitarstjórn Skaga-
fjarðar er nú unnið að því að gera
hestinn að nýju kennileiti sveitar-
félagsins.
Málið var tekið fyrir á fundi
atvinnu-, menningar- og kynning-
arnefndar á fimmtudag og starfs-
fólki falið að vinna hugmyndina
áfram.
„Okkur fannst vanta augljóst og
opinbert kennileiti fyrir Skagafjörð.
Þannig að við komum fram með
þessa hugmynd og settum vinnu í
gang,“ segir Ragnar Helgason, for-
maður nefndarinnar. „Þetta er enn
þá á frumstigi og ekkert verið sam-
þykkt enn þá þótt vel hafi verið
tekið í hugmyndina.“
Stutt er síðan sveitarfélagið
Skagafjörður sameinaðist Akra-
hreppi en Ragnar segir ekki ætlun-
ina að búa til nýtt merki sameinaðs
sveitarfélags.
Fyrirmyndin sé frekar verkefni
eins og Hjartað á Akureyri. En þar í
bæ er hjartað sýnilegt til dæmis með
styttu í miðbænum og á umferðar-
ljósum.
Skagafjörður á nú þegar styttu af
hesti í sínum miðbæ, Faxa á Faxa-
torgi eftir myndhöggvarann Ragnar
Kjartansson, sem afhjúpuð var árið
1971 í tilefni af hátíð vegna 100 ára
byggðar á Sauðárkróki.
„Okkur finnst íslenski hesturinn
eiga sínar rætur hér í Skagafirði,“
segir Ragnar. n
Kennileiti Skagafjarðar verði hestur enda eigi hann þar rætur
Afhjúpun Faxa á Faxatorgi árið 1971.
MYND/HÉRAÐSSKJALASAFN SKAGFIRÐINGA
H
N
O
T
S
K
Ó
G
U
R
g
ra
fí
sk
h
ön
nu
n
Bókasafnasjóður
Umsóknarfrestur er til 15. mars 2023
Sjóðurinn styrkir skilgreindar rannsóknir og þróunar- og
samstarfsverkefni á sviði bókasafna og upplýsingamála.
Sjóðnum er heimilt að styrkja önnur verkefni til að efla
faglegt samstarf bókasafna innanlands og utan.
Fyrir hverja:
Öll bókasöfn sem falla undir bókasafnalög geta sótt um styrk,
ein eða í samstarfi með öðrum bókasöfnum og/eða aðilum
sem hafa það að markmiði að efla bókasöfn í landinu.
Umsóknarfrestur er til 15. mars kl. 15.00.
Umsóknum skal skilað rafrænt, umsóknargögn
eru að finna á rannis.is.
Rannís, Borgartúni 30,
sími 515 5838,
bokasafnasjodur@rannis.is.
Myglaður Hlíðaleikskóli í yfirhalningu
6 FRÉTTIR FRÉTTABLAÐIÐ 31. JANÚAR 2023
ÞRIÐJUDAGUR