Fréttablaðið - 18.02.2023, Blaðsíða 46

Sem túristi í Lissabon
villtist mamma og í leit
að einhverju heimilis-
fangi þar sem hún var
við það að brenna í
sólinni, rekst hún á
föður minn og biður
hann um aðstoð.
Nafn Pedro Gunnlaugs Garcia
var ekki á almennu vitorði
þegar hann vann til Íslensku
bókmenntaverðlaunanna á
dögunum. Nafnið eitt og sér
vekur spurningar sem blaða-
maður komst að raun um að
væru orðnar fullmargar.
Við mælum okkur mót
á Café Rósenberg í
Grófinni, þar sem bók
Pedro, Lungu, varð til,
handskrifuð þar til
hann fékk krampa í höndina og var
lengi að jafna sig.
„Ég hef mikið verið spurður um
upprunann og stundum hefur mér
þótt nóg um, þótt áhuginn sé auð-
vitað skiljanlegur enda landið búið
að vera sögulega einsleitt og nor-
rænt. En í dag er fólk hér af mjög
misjöfnum uppruna og ég satt að
segja hef fengið svolítið nóg af því
að svara þessum spurningum. En
að því sögðu eru það ákveðin for-
réttindi að fólk sé forvitið um mann,
nafnið veitir mér sérstöðu, fólk
man frekar eftir manni og það gæti
fengið einhvern til þess að lesa, svo
ég get ekkert grátið mjög sárt yfir
þessu,“ segir hann í léttum tón.
Hann var svo sem ekkert að gráta
yfir þessu og þykir augljóslega ekki
sérlega leiðinlegt að ræða upp-
runann, sem er bæði íslenskur og
portúgalskur.
„Pedro Garcia er eitt algengasta
nafn í heiminum. Síðan vill svo
skemmtilega til að það eru hvorki
meira né minna en þrjár persónur
í bókinni Húsi andanna, þrjár kyn-
slóðir, sem heita Pedro Garcia. Svo
hvað á maður annað að gera en að
skrifa bækur ef maður heitir þessu
nafni?“ spyr hann og hlær.
En þó að Pedro Garcia sé eitt
algengasta nafn heims þá eru þeir
færri sem heita Gunnlaugur að
millinafni.
„Það er eftir afa mínum, Gunn-
laugi, frá Ólafsfirði en ég er alltaf
kallaður Pedro.“
Mamma villtist í Lissabon
Pedro er frumburður foreldra sinna,
Gunnhildar og Henrique.
„Mamma hafði misst fóstur
tvisvar áður en hún átti mig. Af
ótta við að missa aftur lá hún meira
og minna alla meðgönguna og las
bækur. Hún las ógrynni af bókum,
svo kannski kom bókmenntaáhug-
inn bara í gegnum naflastrenginn.
Ég kem því áhættufælinn og bók-
hneigður í heiminn,“ segir Pedro í
léttum tón.
En förum enn lengra aftur, að
fyrstu kynnum foreldra Pedro.
„Sem túristi í Lissabon villtist
mamma og í leit að einhverju heim-
ilisfangi þar sem hún var við það að
brenna í sólinni, rekst hún á föður
minn og biður hann um aðstoð.
Hann bauð henni bara á diskó í
staðinn, þetta var fyrir tíma Tinder
svo fólk þurfti að finna aðrar leiðir,“
segir hann og hlær.
Móðir Pedro sneri svo aftur heim
og faðir hans fór í kjölfarið að venja
komur sínar hingað til lands. „Þann-
ig var sambandið í einhvern tíma
þar til þau giftu sig í Háteigskirkju
og einhverju síðar fæddist ég í Lissa-
bon. Þar var ég svo fyrstu fjögur árin
þar til þau skildu og mamma flutti
aftur heim með mig og yngri bróður
minn.“
Þótt nýjasti
handhafi
Íslensku
bókmennta-
verðlaunanna,
Pedro Gunn-
laugur Garcia, sé
orðinn þreyttur
á spurningum
um upprunann
segist hann þó
ekki geta vælt
mikið yfir þeim.
Fréttablaðið/
Ernir
Kom áhættufælinn og
bókhneigður í heiminn
Pedro segir samskipti hans við
föður sinn hafa verið takmörkuð
árin á eftir. „Ég man að það kostaði
mikið að hringja og maður þurfti
að passa hversu lengi maður væri í
símanum.“
Tregur til að lesa bók bróðurins
Bræðurnir Pedro og Henrik ólust því
upp hjá móður sinni á Íslandi en áttu
þó alltaf tenginguna við Portúgal.
„Bróðir minn heitir reyndar
Henrique en mamma ákvað að ein-
falda nafn hans þegar við fluttum
heim, hún hélt að nafnið yrði
honum til trafala hér á landi árið
1988 og skipti seinni hlutanum út
svo í dag heitir hann Henrik. Hann
er tveggja barna faðir og læknir. Ég
hélt að ég ætti þetta einkenni, að
vera rithöfundur, í friði, því hann
er læknir sem er svolítið flott, en nú
er hann líka búinn að skrifa bók svo
ég fékk því ekkert að eiga það í friði,“
segir hann og hlær.
„Bókin hans er væntanleg í ár og
fjallar um reynslu hans sem ungur
læknir og brestina í heilbrigðiskerf-
inu. Þetta er svakalegt efni, en með
miklum húmor.“
Henrik bað eldri bróður sinn að
lesa bókina yfir fyrir útgáfu en það
var ekki eins auðsótt og ætla mætti.
„Hann bað mig þrisvar áður en ég
samþykkti það. Ef ég les yfir hjá fólki
þá er engin miskunn,“ segir hann og
staldrar aðeins við. „Við eigum í per-
sónulegu sambandi og ég óttaðist
að það gæti myndast gremja okkar
á milli, enda tekur fólk gagnrýni
misvel. Hann þurfti því að sann-
færa mig um að taka þetta að mér
og lofaði að hætta ekkert að tala við
mig. En svo gekk þetta bara mjög
vel. Hann er líka fullorðinn maður
og læknir, hann upplifir verri hluti
á hverjum degi en að einhver striki
yfir eina setningu frá honum,“ segir
hann í léttum tón.
„Það að lesa yfir handrit og koma
með athugasemdir er list út af fyrir
sig, það skiptir máli hvernig þú
færir gagnrýni í orð enda getur hún
alveg lamað fólk. Það þarf að reyna
að skilja hvernig bók þetta er og á
hverju hún þarf að halda. Stundum
þarf róttæka endurskoðun, maður
kemur því þá á framfæri og svo er
það höfundurinn sem á kvölina.
Samtalið er mikilvægt, ég hef fengið
yfirlestur á mínum verkum og þá
fengið mest út úr lifandi samtölum
við yfirlesarana. Ég hef fengið
reynslubolta á besta aldri til að
lesa yfir en sú yngsta var 23 ára.
Mig langaði að fá breidd í aldri og
kynjum og það er sannarlega mjög
ólíkt sem kemur frá 67 ára karli og
23 ára konu.“
Björk
Eiðsdóttir
bjork
@frettabladid.is
22 helgin FRÉTTABLAÐIÐ 18. FeBRúAR 2023
lAUgARDAgUR