Fréttablaðið - 21.03.2023, Blaðsíða 22

Við höfum öll raddir og
skoðanir einstaklinga
með Downs-heilkenni
eiga að heyrast eins og
annarra.
Guðmundur Ármann
Pétursson, formaður
Downs-félagsins
Til að birta andláts-, útfarar- eða
þakkartilkynningar í Fréttablaðinu þarf að
senda tölvupóst á timamot@frettabladid.is
eða hringja í síma 550 5055 .
Merkisatburðir |
Elskaður eiginmaður, faðir,
tengdafaðir, afi og langafi,
Stefán Ragnar Jónsson
hárskeri,
sem lést á Tenerife 8. mars, verður
jarðsunginn frá Kópavogskirkju
fimmtudaginn 23. mars klukkan 15.
Anna Þórdís Bjarnadóttir
Ómar Stefánsson Arnheiður Skæringsdóttir
Hanna Sigríður Stefánsd. Vilhjálmur Hörður Guðlaugss.
Jón Þorgrímur Stefánsson Kristín Ásta Matthíasdóttir
barnabörn og barnabarnabörn
Ástkær faðir okkar, afi og bróðir,
Hermann Ragnarsson
múrarameistari,
lést á Landspítalanum við Hringbraut
föstudaginn 17. mars sl.
Útförin fer fram frá Keflavíkurkirkju
fimmtudaginn 23. mars kl. 13.
Streymt verður frá athöfninni.
Sigurður Arnar Hermannsson María Másdóttir
Ásdís Arna, Emma og Jónatan
Helga Sigrún Hermannsdóttir Alexander Guðmundsson
Edda María Vignisdóttir Jeppe Grønning Kieldsen
Snæfríður og Hekla
og bræður hins látna
Vesturhlíð 2 | Fossvogi | s. 551 1266 | utfor@utfor.is | utfor.is
VIÐ ÞJÓNUM ALLAN SÓLARHRINGINN
Útfararþjónusta
í yfir 70 ár
Sólarhringsvakt: 581 3300 & 565 5892
Komum til aðstandenda og ræðum skipulag sé þess óskað
Sverrir Einarsson
S: 896 8242
Jón G. Bjarnason
S: 793 4455
Jóhanna
Eiríksdóttir
Útfararstofa Íslands
www.utforin.is w Auðbrekku 1, Kópavogi
Útfararstofa Hafnarfjarðar
www.utfararstofa.is w Dofrahellu 9b, Hafnarfirði
1788 Eldsvoði í New Orleans veldur því að 856 af 1.100
byggingum bæjarins eyðileggjast.
1857 Jarðskjálfti í Tókýó í Japan verður yfir 100.000 manns
að bana.
1871 Otto von Bismarck er kosinn fyrsti kanslari þýska
keisaradæmisins.
1881 Frost mælist 40°C á Akureyri og var það met þennan
vetur, sem var mikill frostavetur.
1921 Vladímír Lenín boðar nýju efnahagsstefnuna til að
reyna að rétta af efnahag Sovétríkjanna.
1945 Bretar ráðast á skrifstofu Gestapo í Kaupmannahöfn
en fyrir mistök verður skóli einnig fyrir árás.
1963 Einu frægasta fangelsi heims, Alcatraz fyrir utan San
Francisco, er lokað.
1974 Forseti Alþingis tók við undirskrift 55 þúsund Ís-
lendinga sem mótmæltu hugmyndinni um uppsögn
varnarsamnings við Bandaríkin.
1980 Jimmy Carter, forseti Bandaríkjanna, tilkynnir að
Bandaríkin muni sniðganga Sumarólympíuleikana í
Moskvu sama ár.
1990 Namibía fær loks sjálfstæði eftir 75 ár undir stjórn
Suður-Afríku.
1999 Bertrand Piccard og Brian Jones verða fyrstu menn-
irnir til að ferðast hringinn í kringum hnöttinn um
borð í loftbelg.
2006 Samfélagsmiðillinn Twitter er stofnaður.
2014 Rússneska ríkið innlimar Krímskaga opinberlega í
Rússland.
2022 Flugvél China Eastern Airlines brotlendir í Guangxhi,
132 farast.
Alþjóðlegi Downs-dagurinn er
haldinn hátíðlegur úti um allan
heim í dag. Félag áhugafólks um
Downs-heilkennið heldur daginn
hátíðlegan en formaður félags-
ins segir mikilvægt að fólk með
Downs fái að tjá skoðanir sínar.
kristinnpall@frettabladid.is
„Það verður gleði og gaman. Það hefur
myndast hefð fyrir því alþjóðlega, og
við hvetjum alla landsmenn til þess, að
vera í ósamstæðum sokkum og sýna
það stolt sem tákn fjölbreytileikans.
Það eru ótrúlega margir sem taka þátt
í þessum lifandi og skemmtilega degi.
Þetta er lítið, en sýnilegur stuðningur
sem sýnir samhug,“ segir Guðmundur
Ármann Pétursson, formaður Félags
áhugafólks um Downs-heilkenni, en í
dag er haldinn alþjóðlegi Downs-dag-
urinn. Í tilefni þess mun félagið standa
að viðburði fyrir félagsmenn í Þróttar-
heimilinu þar sem Páll Óskar kemur og
syngur.
Downs-heilkenni er eðlilega til-
komin litningasamsetning sem alltaf
hefur verið til og er þekkt um heim
allan, þvert á kynþætti, kynferði og
félags- og efnahagslegar markalínur.
Eitt af um það bil 800 börnum fæðist
með Downs-heilkenni. Einstaklingar
með heilkennið hafa aukaeintak af litn-
ingi 21, þrjá í stað tveggja, eða það sem
kallað er „þrístæða 21“. Áhrif þessa við-
bótarerfðaefnis eru breytileg frá einum
einstaklingi til annars.
Í rúman áratug hefur 21. mars verið
tileinkaður fólki sem er með Downs-
heilkennið frá því að Sameinuðu þjóð-
irnar tilkynntu að dagurinn yrði titl-
aður alþjóðlegi Downs-dagurinn.
„Þessi dagur hefur verið haldinn
hátíðlegur frá árinu 2011, þá samþykkti
Allsherjarþing Sameinuðu þjóðanna
stóra ályktun sem kom meðal annars
inn á að Downs-heilkenni sé ekki galli
heldur erfðabreytileiki sem hefur verið
hluti af mannlegum breytileika frá örófi
alda, og ber að virða. Þá var þessi dagur
formlega viðurkenndur og árlega eru
tekin fyrir svona mismunandi áherslu-
atriði sem einkenni dagsins,“ segir Guð-
mundur og segir áherslu ársins í ár að
leyfa rödd fólks með Downs að heyrast.
„Vertu með okkur en ekki fyrir okkur
(e. with us not for us), í samfélagsþátt-
töku fólks með Downs-heilkenni, að
rödd einstaklinga með Downs-heil-
kenni fái að heyrast en að ekki sé alltaf
talað fyrir þau sem einstaklinga. Við
höfum öll rödd og raddir og skoðanir
einstaklinga með Downs-heilkenni eiga
að heyrast eins og annarra.“
Félagið var stofnað fyrir rúmum
aldarfjórðungi og vinnur gott og mikil-
vægt starf.
„Það hefur mikil aukning átt sér stað
í vitundarvakningu um Downs-heil-
kennið, og það sem skiptir miklu máli
um leið er að félagið minni á rétt fólks
með Downs-heilkenni til lífs og til þess
að vera virkir þátttakendur í samfélagi
okkar.“
Guðmundur segir stuðning forseta
Íslands, Guðna Th. Jóhannessonar,
afskaplega mikilvægan en forsetinn
hefur veitt málstaðnum mikilvægt lið-
sinni.
„Hann hefur verið einstaklega vin-
samlegur, hjálpsamur og mikill og góður
stuðningsmaður okkar. Við getum aldrei
þakkað honum nóg fyrir þann ómetan-
lega stuðning.“
Þetta verður í fyrsta sinn í langan tíma
sem hægt er að halda daginn hátíðlegan,
vegna heimsfaraldursins og segir Guð-
mundur mikla eftirvæntingu fyrir deg-
inum.
„Það er komin gríðarleg eftirvænting,
stemning og tilhlökkun. Ég veit ekki
hversu margir koma í dag en það er
komin uppsöfnuð þörf fyrir samveru
eftir Covid. Það er langt síðan síðast, í
fyrra vorum við alveg í endann á Covid
og vildum ekki taka neina áhættu þá.“ n
Raddir einstaklinga með
Downs eiga að heyrast
Guðni Th. Jóhannesson, forseti Íslands, birtir iðulega mynd af sér í ósamstæðum sokkum á alþjóðlegum degi Downs. Hann fékk á
dögunum afhent sokkapar og bol en formaður Downs-félagsins segir stuðning forsetans afar dýrmætan. fréttablaðið/anton brink
18 tímamót FRÉTTABLAÐIÐ 21. mARs 2023
ÞRIÐJUDaGUR