Skipulagsmál höfuðborgarsvæðisins - 01.11.1981, Blaðsíða 27

27
erfiðara að fá opinbera aðila til þess að framfyigja settum markmiðum, þannig
að þeir væru að mörgu leyti orðnir okkur fjötur um fót. 1 Danmörku hefði
sveitarfélögum verið fækkað úr 1.500 í 275, og kjörnum fulltrúum úr 12.000
í 5.000. Afleiðing þessa hefði ótvírætt verið sú að draga úr sambandi fólks
við stjórnmálamenn og möguleikum þess til áhrifa. Æ fleiri, en þó sérstaklega
börn og gamalmenni lifðu að verulegu leyti úr tengslum við atvinnulífið og
raunveruleikann. Abyrgðin hefði verið tekin frá fólki á æ fleiri sviðum;
við fæðingu, dauða, elli, i sjúkleika, uppeldi og menntun bama o.fl. Nú
stefndi óðfluga í að skipting mannafla i atvinnulífi yrði 5% í landbúnaði;
15% í iðnaði og handverki og 80% í þjónustustörfum.
Auk þessa sagði T.D. að í dag vissum við töluvert um þær breytingar sem eru
£ aðsigi, bæði lækkandi fæðingatíðni, aukna þátttöku kvenna í atvinnulífi,
og hugsanlega tölvubyltingu, en allt væru þetta atriði sem við yrðum að
bregðast við. Eitt virtist þó fullvíst, en það er að ekki verður næg atvinna
fyrir alla í hefðbundnum atvinnugreinum og því verður full ástæða til að
veita þjónustugreinum sérstaka athygli. Ef við viljum bæta lífskjör verulega
á komandi árum verðum við að taka þessum málum verulegt tak. "Fólk hefur
bæði krafta, hugmyndaflug og skapandi hæfileika, í þeim mæli sem við leyfum
því að hafa þá". - og við þurfum að virkja fleiri í þessari ákvarðanatöku.
Hugsanlega eru samtök einkaaðila (með opinberum stuðningi) vænlegri en nú-
verandi fyrirkomulag til þess t.d. að ala önn fyrir börnum og gamalmennum og
sinna fleiri sameiginlegum verkefnum. Núverandi þróun stefnir í blindgötu og
við verðum í sameiningu að reyna að finna nýjar leiðir.
Peter Heimburger frá Skipulagi ríkisins í Svíþjóð fjallaði í erindi sínu um
"skipulagslöggjöf og samfélagshópa". Hann rakti þá þróun sem hefur orðið í
ákvarðanatöku og verkefnum ríkis og sveitarfélaga á norðurlöndum undanfarnar
aldir, þar sem sveitarfélögum hafa verið fengin sífellt fleiri verkefni.
Þessi þróun hefur leitt til sameiningar og verulegrar fækkunar sveitarfélaga.
1 Sviþjóð hefur sveitarfélögxam fækkað úr 2.281 (árió 1952) i um 280. í Danmörku
var töluvert um sameiningu sveitarfélaga frá 1960-1970, en árið 1970 var þeim
fækkað úr 1.061 i 277, þannig að meðalibúafjöldi jókst úr 1.700 ibúum i um
9.000 ibúa. í Noregi átti sér stað töluverð sameining sveitarfélaga frá