Arkitektúr og skipulag - 01.12.1989, Blaðsíða 33

BRAUTRYÐ JANDI í 30 ÁR
Arkitektafélag íslands stofnaði Byggingaþjónustu A.í. 1959 og var
hún opnuð við hátíðlega athöfn 18. apnl 1959, af þáverandi borgar-
stjóra Gunnari Thoroddsen, að Laugavegi 18a. Félagsmenn í
Arkitektafélagi íslands voru þá ekki nema um 30 og stóðu því flestir
dyggilega að þessu mikla framtaki. Helstu frumkvöðlar og þeir sem
báru hita og þunga af þessu framtaki voru arkitektamir Gunnlaugur
Halldórsson, Sigurður Guðmundsson, Gísli Halldórsson, Gunnlau-
gur Pálsson og Guðmundur Kr. Kristinsson. Fyrsta stjóm
Byggingaþjónustu A.I. var skipuð þeim Gunnlaugi Halldórssyni,
sem var formaður, Gísla Halldórssyni og Gunnlaugi Pálssyni.
Guðmundur Kr. Kristinsson, arkitekt, var framkvæmdastjóri og
gegndi því starfi um árabil.
Arið 1979 var Byggingaþjónusta A.I. gerð að sjálfseignarstofnun
með þátttöku Húsnæðisstofnunar ríkisins og Rannsóknastofnunar
byggingariðnaðarins.
Þegar litið er yfír farinn veg er margs að minnast og fátt eitt hægt að
draga fram í dagsljósið í stuttri grein.
Byggingaþjónusta A.I. stóð fyrir námskeiðum og ráðstefnum um
margvísleg efni allt frá upphafi. Nú hafa aðrir aðilar tekið ríkari þátt
í þessu starfi og má segja að Fræðslumiðstöð iðnaðarins hafi tekið við
námskeiðahaldi.
Á árinu 1961 hóf Byggingaþjónusta A.í. að gefa út rit um
vísitöluhúsið, sem nú er gefið út af Rannsóknastofnun
byggingariðnaðarins.
Ráðgjöf um byggingarefni, byggingaaðferðir og ráðgjöf um kaup á
íbúðarhúsnæði hefur ávallt verið ríkur þáttur í starfseminni, en nú er
einnig rekin myndarleg ráðgjafarstöð hjá Húsnæðisstofnun ríkisins,
en ráðgjöf um viðhald og viðgerðir og önnur margvísleg
ráðgjafarþjónusta er nú jafnframt mikilvægur þáttur hjá
Rannsóknastofnun byggingariðnaðarins.
í tilefni af Norræna byggingardeginum, sem haldinn var á íslandi í
fyrsta sinn árið 1968, gaf Byggingaþjónusta A.í. út „GUIDE”
-leiðbeiningarbækling um Reykjavík og nágrenni.
Fljótlega eftir að Ríkissjónvarpið tók til starfa voru gerðir nokkrir
fræðsluþættir um húsnæðis- og byggingarmál sem voru í umsjón
Olafs Jenssonar, framkvæmdarstjóra. Auk þess voru um árabil
reglulegir þættir í útvarpinu um sama efni.
Byggingarefnaskrá hefur verið um árabil einn viðamesti þátturinn í
starfseminni. Það er mikil vinna og kostnaðarsöm að halda vel utan
um upplýsingar um hvar varan fæst, framleiðendur, umboðsmenn og
annað sem skiptir máli fyrir neytendur og hönnuði.
Það er áætlað að þörf á viðhaldi og viðgerðum á mannvirkjum hér
á landi á ári hverju sé um 10-12 milljarðarkróna. Þvímiðureru alltof
margir ófaglærðir og ótraustir aðilar sem hafa um margra ára skeið
stundað þess iðju.
Stjómendum Byggingaþjónustunnar hefur verið ljós hin brýna þörf
að koma upp Verktakaþjónustuskrá yfir ábyggilega og góða fag-
menn. í dag eru 50-60 verktakar skrásettiríverktakaþjónustuskrána.
Strax á fyrstu árum Byggingaþjónustunnar eða upp úr 1961 voru
skipulagðar ferðir til útlanda á byggingaefnarsýningar og ráðstefnur.
Einn mikilvægur þáttur, sem því miður vill oft gleymast, við þessar
ferðir Byggingaþjónustunnar, er sú persónulega kynning sem á sér
stað milli hönnuða, framleiðenda, umboðsmanna, seljenda og verk-
taka.
Á síðustu árum hefur Byggingaþjónustan látið gera myndbönd um
steypuskemmdir með góðri aðstoð margra aðila. Þetta er brýnt
verkefni, sem þyrfti að efla verulega til þess að koma í veg fyrir
steypuskemmdir, tryggja rétt handbrögð og efnisnotkun við
viðgerðir og alla yfirborðsmeðhöndlun.
Hér hefur aðeins verið stiklað á stóru og alla þessa mikilvægu
starfsemi hefði ekki tekist að framkvæma, ef ekki hefði komið til
mikið og gott sjálfboðastarf margra sérfræðinga, byggingameistara
og allskonar fagmanna. Arkitektar til að mynda eru á hverjum
miðvikudegi allan ársins hring kl: 16.00 - 18.00 að veita
fagurfræðilega og faglega ráðgjöf í sjálfboðavinnu.
Öllum hagnaði af rekstri Byggingaþjónustunnar frá upphafi hefur
verið varið til upplýsinga og fræðslumála. Hún hefur skilað til
þjóðfélagsins ómetanlegum verðmætum, sparað húseigendum og
húsbyggjendum ómælanlegar fjárhæðir á þessum þrjátíu árum, sem
hún hefur verið starfandi.
Byggingaþjónustan er rekin í almannaþágu án gróðasjónarmiða.
Byggingaþjónustan er til húsa að Hallveigarstíg 1, Reykjavík, f Húsi
iðnaðarins.
Ólafur .Jensson.
31
L
ARKITEKTÚR OG SKIPULAG